Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Actualitats

crotz-tolosaCreated with Sketch.GasconhaLanas e LabritMarensin

Lo surrèr de A a Z

Usina de lèuge a Morcens (Lana Gran) decap a las annadas 1920-1930
Usina de lèuge a Morcens (Lana Gran) decap a las annadas 1920-1930

Dens los parçans de la còsta gascona e dens la seuva de las Lanas de Gasconha en generau lo surrèr n’a pas completament dispareishut. Dinc a las annadas 1950-1960, qu’alimentava quitament ua industria deu lèuge, sustot per fabricar los boçons de las botelhas de vin de Bordèu. Uei, que s’aperceben que lo “corcièr” es tanben ua esséncia utila a la biodiversitat. Rendetz-vos a Castèths, en Marensin, lo 7/07.


En Marensin, hòrt mei qu’en la Gran Lana, que veden bosquetòts de surrèrs. Capvath los tucs deus pinhadars marensinòts que son largament escampilhats pr’amor la topografia deu parçan a mensh possat a desvolopar la silvicultura industriau en linha. Atau, qu’an mei sovent lo parat de s’esmiraglar en véder ua “seuva jardinada”, com e disen cèrts especialistas. Autament dit, tot parièr com dens las vielhas seuvas usatgèras de La Tèsta de Buch o de Biscarròssa, los pins que vesinejan dab los casses – lo tausin com lo drolh majestuós (lo “Quercus robur” deus botanistas) – e los “corcièrs”, l’aute nom  que balhan ací en Gasconha a “Quercus suber”. Solide lo “cassi-lèuge” es abans tot ua esséncia mediterranèa. Que la tròban en Provença (massís deus Mauras e de l’Esterel), en Corsèga, en Catalonha nòrd, suus penents deus Aspres, deu Vallespir o de l’Albèra on d’alhors un vilatge s’apèra precisament Sureda. E que saben que los surrèrs son presents dens las montanhas deu Marròc,  d’Argeria o en Espanha e au Portugau, país qui a justament hòrt concurrençat la produccion occitana de boçons.
 
Ne saben quauqu’arren deu costat de Soston, de Tòssa, deu Bocau Vielh o de Nerac qui estoren, mercés au liuge, petitas ciutats industriaus. Hòrta qu’èra la demanda deu costat deu Bordalés on la “mesa en botelha au castèth” èra gatge, ce disèvan, de qualitat… Ah! lo ceremoniau, la solemnitat e lo brut shord  deu tap quan desboçonan ua botelha de Medòc, de Sautèrnas, de Tursan o de Madiran!  Mes, que voletz! adara - e qu’es comòde, qu’ic cau arreconeisher – qu’i a d’aqueras capsulas vissantas que poderén te har confónder un frontinhan de Bordèu o de Corbièras dab ua botelhassa de colà o d’aiga gasósa. Miaça taus surrèrs?
 
Òc e non, percé qu’utilizan enqüèra lo lèuge com isolant e, taus grans vins, n’an pas completament abandonat las vertuts de boçon tradicionau. E tanben – la biodiversitat a, egau, quauques avantatges – los corcièrs  com los casses en generau an l’avantatge de protegir deu huec los pinhadars.   Lo surrèr vad atau l’aligat deu silvicultor o “pinhadèir”, com e disen tradicionaument. De mei, hens la Maremna, lo Senhans o lo Marensin, petits país suu litorau landés sosmetuts a ua pression toristica e urbanistica pèga, aqueths arbos, esbarrejats dens çò que demòra deus airiaus, alinhats suu bòrd de las rotas o escampilhats dens los gòlfs de Moliets, Senhòssa o Òssegòra, que  son tanben ua marca identitària e preciosa.
 
Lo dissabte 7 de julhet a Castèths (14h30, sala de cinema Kursaal), l’associacion “Memòria en Marensin” dont saben lo gran estacament au patrimòni nòste, organiza ua conferéncia. Qu’i participaràn dus caps d’enterpresas  de Castèths (J.-Ch. Lassalle) e Soston (Ch. Cave), e dus collègas de la Societat de Bordà, J.-J. Taillentou e G. Granereau qui parlaràn de l’istòria deu lèuge dens las nòstas seuvas.
 
Après, qu’i aurà ua demonstracion de demasclatge sus arbos deum aine comunau de Castèths e la visita de l’enterpresa Aliecor. Per ne saber mei: +33 (0)5 58 47 94 25 o suu sit  de Le Liege Gascon.



 
Joan Jacme Fénié

Etiquetas

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Vincenç Baiona
1.

Que hè plaser de léger lo Joan Jacme pr'ací. E's pòden trobar suu hialat las vòstas rubricas pareishudas en Sud-Ouest ?

  • 0
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article