CAPÇALERA PAIS INVISIBLE

Opinion

Nos sèm enganats de colonizaire

Nos sèm enganats de colonizaire
Nos sèm enganats de colonizaire

La Malhòrca non renegada ne somesa batana mai viva que jamai. N’i a pro de remembrar las chifras massissas de participacion a las manifestacions en defensa de nòstra lenga e contra la massificacion e subresplechacion toristica de nòstra tèrra, qu’avèm vistas ongan.

I a pas cap de dobte que comença d’èsser transversal lo sentiment d’estofament de fòrça malhorquins en transitar sus nòstras estradas, en tot cercar de plaça per parcar la veitura dins quin luòc que siá de l’illa, en tot ensajar d’estendre una servieta sus quina plaja que siá, en tot se passejar per nòstras plaças e avengudas principalas.

A causa d’aquò, e tanben pr’amor que s’exprimisson en catalan e emplegan lo drapèu de Malhòrca, ai fòrça simpatia al movement emergit de la societat civila malhorquina “Mens de Torisme, mai de Vida“, que fa resson d’aquel sentiment popular e que de temps en temps fa d’accions de protèsta sus nòstras plajas e per nòstras carrièras per ensajar de metre de limits a tant de rambalh.

Ça que la, me cal tanplan dire qu’ai tastat un gost agredoç los còps que i soi anat far de cantierada e sosténer a las manifestacions contra la massificacion: es la flaira antialemanda que i transmeton certans assistents. Ai sentit mai d’un còp escometre qualque torista amb de brandidas personalas, amb de morres e de caras esmalidas, coma “tourist go home” (torista partís en cò tieu, en anglés) o “raus” (defòra, en alemand). Podèm pas pèrdre de vista que cada torista, personalament, es pas mai qu’un consumeire que crompa lo produch mai accessible per sa pòcha. La darrièra causa que ven al cap d’un torista es d’anar colonizar. Coma ieu meteis s’un jorn partiguèsse, per exemple, far de torisme a Venècia. Se i anariái per azard colonizar aquela vila italiana? Podetz pensar!

La nòta finala de tota aquela tendéncia foguèt l’imatge de la filha rossela desguisada en alemanda que menava un indigèna malhorquin, abilhat amb nòstre vestit tradicional, estacat amb una còrda al còl, que tant virèt suls rets socials. Lo messatge èra fòrça clar: los alemands esclavizan los malhorquins. “Alemanha coloniza Malhòrca”.

E non, dònas e sénhers! Es pas Alemanha, la metropòli que ten Malhòrca coma una colònia pietadosa. Es una autra metropòli que l’avèm fòrça mai près. E dirai quina e perqué:

Per començar, lo principal toroperator alemand, que es la TUI, a ja dich mai d’un còp que es lo temps d’escotar lo clam del pòble de Malhòrca. E que sèm los malhorquins los que devèm dire fins a ont volèm arribar. I a pas aguda cap de votz entrepresariala ni politica espanhòla qu’aja entendut la revendicacion malhorquina? Non! Pas cap!

En mai d’aquò, observatz cossí, per investiments de bon mercat, coma per exemple lo pichon tren de Manacòr a Artà, dins l’illa de Malhòrca, o per d’ajudas als parents a l’ora de crompar los libres d’estudis dels enfrants a la rintrada, l’estat espanhòl ditz que “i a pas d’argent”. Mas per contra, per investir de molonadas de milions al pòrt e, sustot, a l’aeropòrt, lo meteis estat es financièrament a l’aise. Egalament se planh pas d’investir de milions e de milions per nos impausar d’estacions de dessalament, fàcia la subreesplecha de nòstres aqüifèrs, per aital poder contunhar de nos subrepopular amb un remplaçament demografic planificat (e non pas immigracion, qu’es una autra causa totalament respectabla) qu’a entre sas mans Las chifras d’aumentacion de la populacion que patissèm en Balearas, ont avèm vist multiplicar per dos los abitants en sonque mièg sègle, se veson pas endacòm mai en Euròpa.

L’estat borbon, se volguèsse, donariá de facilitats als entrepreneires ostalièrs per la subresplechacion toristica a d’autres luòcs de l’estat, per exemple la dicha “Espanha vuèja”. E impausariá de restriccions urbanisticas o fiscalas aquí ont sèm ja saturats e podèm pas pus, coma Malhòrca. Es l’estat qu’a lo timon e fa anar l’òli ont vòl. I a pas de “liure mercat” quand li conven pas, res de res! Qui o crega pas, que garde la politica de transpòrts qu’impausa Espanha a fin de desseparar Valéncia e Barcelona e far de la vila del Túria un quartièr de Madrid: a l’ora d’ara, aital coma fòrça plan a explicat Na Txell Partal sus un magnific article que publiquèt lo 24 d’agost passat sul jornal numeric Vilaweb, i a sonque sièis petits trens jornalièrs, dempuèi un fum d’annadas, que lor cal mai de tres oras per far lo trajècte entre Valéncia e Barcelona. Per contra, entre Valéncia e Madrid, i a mai de trenta trens jornalièrs, qu’arriban en mens d’una ora e mièja per far mai o mens la meteissa distància, doncas que Valéncia se tròba equidistanta entre Madrid e Barcelona.

Vòli dire que l’estat fomenta çò que l’interèssa aquí ont l’interèssa. S’Espanha voliá (e non pas Alemanha), seriam totjorn aicí en comptant sus l’indústria e l’agricultura. E s’Espanha volguèsse, distribuiriá l’excedent toristic sus l’infinitat de quilomètres de còsta non esplechada que i a sus sa peninsula. Mas aquò l’interèssa pas. Li es plan que Malhòrca siá son Hawaii, sa colònia toristica perfiècha.

A causa de tot aquò, digatz-me quina poténcia es, s’es pas Espanha, que, en dos decènnis, o nos a tot destruch: l’agricultura tradicionala, l’indústria, lo petit comèrci, l’equilibri demografic, la sostenibilitat lingüistica e culturala... tot! Amb la meteissa accion de govèrn que menan a tèrme totes los successius govèrns d’Espanha, que se sonen “de drecha” coma “d’esquèrra”, fa ja mièg sègle qu’aquel estat demòstra que, aicí, en Malhòrca, i vòl solament de torisme, de torisme, de torisme! E d’especulacion immobiliària. Res mai. Colonialisme pur e dur. Colonialisme de cas d’escòla. Es aital qu’es lo reialme borbon espanhòl (e pas la republica federala alemanda), que nos ten coma una colònia toristica d’esplechacion intensiva e exclusiva. Fagam mèfi a nos enganar pas de colonizaire a l’ora de dire pro de massificacion e de subresplechacion toristica.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Franc Bardòu
1.

— A causa de tot aquò, digatz-me quina poténcia es, s’es pas Espanha, que, en dos decènnis, o nos a tot destruch: l’agricultura tradicionala, l’indústria, lo petit comèrci, l’equilibri demografic, la sostenibilitat lingüistica e culturala... tot!
— Los problèmas aicí evocats tenon mai qu'al solet estat reial borbon, ja que totes los territòris d'Euròpa ne patisson mai o mens. Lo problèma ten tanben al neoliberalisme mondializat qu'a per objectiu (autoritari — e autoritaristas se o cal) lo règne de la "liura entrepresa" luènh per amont de tota iniciativa estatala. En clar, los investissors fan çò que vòlon. S'ajustam a aiçò un estat que foncciona coma lo de França sus una amira criptocoloniala, non sèm tirats d'afar !

  • 2
  • 2

Escriu un comentari sus aqueste article