Opinion
“La femna es l’avenidor de l’Òme”
Los mòrts ne parlan pas de segur mès que nse podem pausar la question totun: “Quau seré la posicion de Jean Ferrat cap au combat que mian uas feministas —o proclamadas atau— contra la lenga francesa mascle, eth que cantava, seishanta ans a —en 1963— La femna qu’es l’avenidor de l’Òme.
N’aimi pas tròp de m’aventurar sus tèrras que son, ende jo, terra incognita o guaireben. Que soi d’ua generacion que lo problèma non se pausava pas dens los tèrmes d’anueit… Que vòli parlar de çò que se ditz “l’egalitat entre òmes e hemnas” e pus particularament “egalitat dens la lenga”… e una cronica bastarà pas!
Desempuish quauque temps ara, las rets sociaus que’s hèn lo rebat d’aqueth combat contra ua lenga qu’ignòra —s’ac èi plan comprés— la mitat de l’umanitat.
Geograficament, aquera luta que sembla d’aver trobat aliats en Soïssa e en quauques autes lòcs. Societalament, en çò nòste, que serén las fòrças de progrès esquerristas que serén las mei empressadas de seguir la tralha dubèrta peus adèptes de l’escritura dita inclusiva…
E, dins l’administracion, uas enterpresas, que’s pòden legir documents, invits, etc. inclusius! Que legiscoi recentament un document d’un conselh departamenatau atau redigit; e ne sembla pas que los organismes especializats, la segretària perpetuau de l’Academia francesa o lo quite ministre (sinistre) de l’Educacion nacionau ajan hèit ua protèsta viva en contra…
Aqueras feministas que son, dens lo domeni de la lenga, ende l’egalitat absoluda; on i a un mascle, ua “fumèla” que i pòt anar! — ne parli pas sonque deu vocabulari ací mès lo mot que s’emplegava en gascon autes còps ende designar la hemna…
Ende har cort, ne deu pas i aver nat tròç de la lenga que posca escóner lo sèxe femenin… La victòria qu’es a portada de calam, ça disen!
Vertat es que, en çò nòste, desempuish qu’obtengón lo dret de votar, la causa de las hemnas qu’a hèit quauque progrès, gràcia a l’accion de gropaments divèrs e variats que’s son mobilzats ende aquò en organizar manifestacions e intervencions de tota mena.
Vertat es tanben que, coma la democracia, aqueras “victòrias” que pòden estar a còps victòrias a la Pirrus… Arren, ailàs, n’es pas jamei aquist.
Ironia del sòrt, dos eveniments que hèn l’actualitat dens un domeni aute: la situacion de las hemnas afganas negadas coma personas devath la lei deus taliban e la de las hemnas estatsunidencas texanas a perpaus de l’avortament devath la lei deus republicans en Texas!
França qu’es ua excepcion excepcionau (sic) e, de segur, aqueras feministas que’s van engatjar entà deféner las hemnas que ne vengui de parlar. Au solide, la lor situacion, quitament en los Estats Units que va estar dramatica…
Totun, ne soi pas egur que sian sensiblas las gents qui pensan liurar la batalha ultima ende l’egalitat de la lenga! Qu’an doblidat que le neutre èra identic au masculin… dens la lenga francesa qu’acusan d’estar mascle. Que doblidaràn lèu lèu quauques milions de hemnas dens la tormenta…
Es mai aisit que de se mobilizar per que las femnas sián pagadas coma los òmes o per las Texanas que tòrnan mai de quaranta ans en rè o per las Afganas que, après un intermèdi de dos decennis van subir l’embarrament que, eth, es femenin.
N’aimi pas tròp de m’aventurar sus tèrras que son, ende jo, terra incognita o guaireben. Que soi d’ua generacion que lo problèma non se pausava pas dens los tèrmes d’anueit… Que vòli parlar de çò que se ditz “l’egalitat entre òmes e hemnas” e pus particularament “egalitat dens la lenga”… e una cronica bastarà pas!
Desempuish quauque temps ara, las rets sociaus que’s hèn lo rebat d’aqueth combat contra ua lenga qu’ignòra —s’ac èi plan comprés— la mitat de l’umanitat.
Geograficament, aquera luta que sembla d’aver trobat aliats en Soïssa e en quauques autes lòcs. Societalament, en çò nòste, que serén las fòrças de progrès esquerristas que serén las mei empressadas de seguir la tralha dubèrta peus adèptes de l’escritura dita inclusiva…
E, dins l’administracion, uas enterpresas, que’s pòden legir documents, invits, etc. inclusius! Que legiscoi recentament un document d’un conselh departamenatau atau redigit; e ne sembla pas que los organismes especializats, la segretària perpetuau de l’Academia francesa o lo quite ministre (sinistre) de l’Educacion nacionau ajan hèit ua protèsta viva en contra…
Aqueras feministas que son, dens lo domeni de la lenga, ende l’egalitat absoluda; on i a un mascle, ua “fumèla” que i pòt anar! — ne parli pas sonque deu vocabulari ací mès lo mot que s’emplegava en gascon autes còps ende designar la hemna…
Ende har cort, ne deu pas i aver nat tròç de la lenga que posca escóner lo sèxe femenin… La victòria qu’es a portada de calam, ça disen!
Vertat es que, en çò nòste, desempuish qu’obtengón lo dret de votar, la causa de las hemnas qu’a hèit quauque progrès, gràcia a l’accion de gropaments divèrs e variats que’s son mobilzats ende aquò en organizar manifestacions e intervencions de tota mena.
Vertat es tanben que, coma la democracia, aqueras “victòrias” que pòden estar a còps victòrias a la Pirrus… Arren, ailàs, n’es pas jamei aquist.
Ironia del sòrt, dos eveniments que hèn l’actualitat dens un domeni aute: la situacion de las hemnas afganas negadas coma personas devath la lei deus taliban e la de las hemnas estatsunidencas texanas a perpaus de l’avortament devath la lei deus republicans en Texas!
França qu’es ua excepcion excepcionau (sic) e, de segur, aqueras feministas que’s van engatjar entà deféner las hemnas que ne vengui de parlar. Au solide, la lor situacion, quitament en los Estats Units que va estar dramatica…
Totun, ne soi pas egur que sian sensiblas las gents qui pensan liurar la batalha ultima ende l’egalitat de la lenga! Qu’an doblidat que le neutre èra identic au masculin… dens la lenga francesa qu’acusan d’estar mascle. Que doblidaràn lèu lèu quauques milions de hemnas dens la tormenta…
Es mai aisit que de se mobilizar per que las femnas sián pagadas coma los òmes o per las Texanas que tòrnan mai de quaranta ans en rè o per las Afganas que, après un intermèdi de dos decennis van subir l’embarrament que, eth, es femenin.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Eth abénguer dera hemna k'é ena codina i a passar er'ehkoba.
Ebentuaumentz ehkríuber poèmes, mè ke srann arrelugits peths òmi.
"La langue française est-elle sexiste ?" https://www.youtube.com/watch?v=-I8RVksXU7o
Dins lo monde i a totjorn una femna pus maltraitada que d'autras. En França l'òm se focalisa sur aquelas femnas per jugar lo ròle de salvador. Entram dins un cercle pervers ente i a lo boreu, la victima, lo salvador. Lo comunisme nos a aprengut a se focalisar sur lo paubre e voler l'amenat au mesme niveu que lo riche. Es benleu aqui qu'es lo problem
Lo salvador se gagarisa dins son ròle de bon. A fach sa BA. Quò vai pas pus lonh.
Mas, la femna qu'es aquò? Una meitat de l'umanitat, une persona que vis lo pus sovent emben un òme, qu'a los mesmes problems que l'òme per çò qu'es daus revenguts dau cople, que l' òm voldria fach a l'matge de l'òme censat representar la reussida.
Quò es de las vielhas idéias a laissar de biais. L'òme a un masculin e exteriorisa son masculin tot en interiorisan son feminin. La femna exteriorisa son feminin tot en interiorisan son masculin. La vertat es lo maridatge entre lo feminin e lo masculin dins tots los individus.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari