Opinion
L’annada del Lapin (o del Conilh?)
Aquí qu’al calendièr chinés, cunhada entre una annada del Tigre e una annada del Dragon (catalan?), ven de començar l’annada del Lapin (los que vòlon legir conilh an mon autorizacion entièra).
Vos cal pas comptar sus ieu per vos balhar explicas astrologicas e zodiacalas per saber perque començan pas l’annada lo primièr de l’an (o lo primièr d’abril per faire galejadas). Anam çaquelà ensajar de comprene cossí aquela referéncia animala se pòt adaptar a la societat actuala:
Aurelhut Roch
Vos cal pas comptar sus ieu per vos balhar explicas astrologicas e zodiacalas per saber perque començan pas l’annada lo primièr de l’an (o lo primièr d’abril per faire galejadas). Anam çaquelà ensajar de comprene cossí aquela referéncia animala se pòt adaptar a la societat actuala:
— Vist l’espandida de la pandemia covidiana en China d’aquesta passa, la referéncia als lapins pòt menar a una comparason amb la pandemia de mixomatòsi pel pòble de las aurelhas longas.
— Pareis que, pels chineses, las gens nascudas jol signe del lapin son aimablas, onèstas, diplomatas e aimadas de totes. Las que fan de capitalisme al nom del comunisme e de susvelhança permanenta al nom de las libertats, aquelas son nascudas jos qun signe?
— Coma lo gos, lo lapin es un simbòl de la calor plan adaptat a nòstra epòca de rescalfament climatic: es pr’aquò que se parla de hot dog e de chaud lapin.
— Una question semantica me tafura: es l’expression pausar un lapin. Se pausar un lapin vòl dire pas venir a un rendètz-vos, cossí pausar un lapin a un endreit ont l’òm va pas? Cossí se materializa lo lapin de l’auséncia?
— Una pata de lapin, se n’avètz una, pareis que vos pòt portar bon astre. Mas la cal plan causir: pata dreita de dabans o de darrèr, pata esquèrra de darrèr o de dabans. S’es una pata de lapina, fa una diferéncia? O cal una pata de lapin per un òme e una pata de lapina per una femna? O lo contrari? O lo sèxe de la pata fa pas res a l’afar? Non, fau pas virar la bòla, mas de còps, pensi que la pèrdi!
— Lo lapin es plan simpatic que nos fa presents d’uòus per faire la meleta de Pasquetas, mas seriá pas mercé a una subre-expleitacion de galinas engabiadas sens veire lo jorn e forçadas de pondre, pondre, pondre… coma los chineses tractan los pòrcs embarrats per milièrs dins d’HLM, una vida sens veire lo jorn… Demòra, pasmens, qu’un lapin en chocolat, aquò’s plan bon!
— De qué fa un lapin quand crosa un topin de mostarda? S’enfugís sens cap de retard!
— Ont anirem amassar èrbas pels lapins? Nos va caler esperar un brave moment per que lo vinhal e lo campèstre passèssen a l’agricultura biologica. E tres lapinons manjavan prunas coma tres coquinons…
— Daissarem Artò Paasilinna persègre la lèbre de Vatanen. Farem pas de jòcs de man que de tot bais sus aquesta planeta es una lebreta que passèt, e pas brica un lapinon o un lapinòt. E cal pas confontre lèbre e lapin, coma cal pas confondre occitan e francés.
— Alicia, se preniás un lapin negre en plaça de nos entantarinar amb ton lapin blanc?
— Inutil de me saludar d’un còp de capèl qu’un lapin ne poiriá sortir, mas me demòra una question pivelanta de vos pausar: “Mas vos, sabètz coma se ditz lapin (o conilh) en oigor?”
— Pareis que, pels chineses, las gens nascudas jol signe del lapin son aimablas, onèstas, diplomatas e aimadas de totes. Las que fan de capitalisme al nom del comunisme e de susvelhança permanenta al nom de las libertats, aquelas son nascudas jos qun signe?
— Coma lo gos, lo lapin es un simbòl de la calor plan adaptat a nòstra epòca de rescalfament climatic: es pr’aquò que se parla de hot dog e de chaud lapin.
— Una question semantica me tafura: es l’expression pausar un lapin. Se pausar un lapin vòl dire pas venir a un rendètz-vos, cossí pausar un lapin a un endreit ont l’òm va pas? Cossí se materializa lo lapin de l’auséncia?
— Una pata de lapin, se n’avètz una, pareis que vos pòt portar bon astre. Mas la cal plan causir: pata dreita de dabans o de darrèr, pata esquèrra de darrèr o de dabans. S’es una pata de lapina, fa una diferéncia? O cal una pata de lapin per un òme e una pata de lapina per una femna? O lo contrari? O lo sèxe de la pata fa pas res a l’afar? Non, fau pas virar la bòla, mas de còps, pensi que la pèrdi!
— Lo lapin es plan simpatic que nos fa presents d’uòus per faire la meleta de Pasquetas, mas seriá pas mercé a una subre-expleitacion de galinas engabiadas sens veire lo jorn e forçadas de pondre, pondre, pondre… coma los chineses tractan los pòrcs embarrats per milièrs dins d’HLM, una vida sens veire lo jorn… Demòra, pasmens, qu’un lapin en chocolat, aquò’s plan bon!
— De qué fa un lapin quand crosa un topin de mostarda? S’enfugís sens cap de retard!
— Ont anirem amassar èrbas pels lapins? Nos va caler esperar un brave moment per que lo vinhal e lo campèstre passèssen a l’agricultura biologica. E tres lapinons manjavan prunas coma tres coquinons…
— Daissarem Artò Paasilinna persègre la lèbre de Vatanen. Farem pas de jòcs de man que de tot bais sus aquesta planeta es una lebreta que passèt, e pas brica un lapinon o un lapinòt. E cal pas confontre lèbre e lapin, coma cal pas confondre occitan e francés.
— Alicia, se preniás un lapin negre en plaça de nos entantarinar amb ton lapin blanc?
— Inutil de me saludar d’un còp de capèl qu’un lapin ne poiriá sortir, mas me demòra una question pivelanta de vos pausar: “Mas vos, sabètz coma se ditz lapin (o conilh) en oigor?”
Aurelhut Roch
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
De legir tanben : https://ieo-erau.com/25/01/2023/lannada-dels-cocuts/
Dempuèi lo VI sègle avèm traças de l’utilizacion dels calendrier turc dels Dotzes animals, va de cotria amb’un primier calendrier sus las escrinceladuras del lac Baikal : lo calendrier de la polzinièra que sompartís l’annada en doas temporadas Kasim devers lo 8 de novembre e Hıdrellez a l’entorn del 5 de mai.
De cotria amb’aquò lo calendrier dels dotzes animals que se pòt veire aquiu ambe caracters runic primièra escritura turca VI VII sègle.
https://www.fatihhaber.com/images/haberler1/TAKV%C4%B0M(1).jpg
e ambe los caracters d’auèi en ancian turc e turc contemporanèu.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/8/88/Turktakvim1.jpg
2023 sèm plan dins l’annada del Tavışkan / Tavşan o Conilh / lapin
90 secondas que nos damoran enant la finimond d’apèi lo relòtge de l’apocalipse. En turc d’auèi : Kiyamet günü en turc ancian : kalgançi cag.
Per acabar en cançon :
https://www.youtube.com/watch?v=z8lx8dhWrYc
Revirada :
Es que mas mans sarian vuèges atal ?
I aurà totjorn lagremas dins mos uelhs ?
Es que i auriá montanhas entre nosaus ?
Siòsquessas pas grim angel meu
Un jorn nos encontrarèm
Amai se la mòrt nos sompartís
Nos encontrarèm dins la finimond
Anam nos plorar dins aquel edat polit
Sariam atal , sariam atal
Se minja pas de conilh d’aqui qu’es un animal sagrat aparaire de la familha, ligat a l’anciana mitòlojia turca, se pòt vèire dins d’unis mosquéas
E si los chinés te pausavan un lapin? qu'ajan dejà comencet de se debarassar dau capitalisme.
E si los occidentaus te pausavan un lapin, qu'ajan dejà començat lòr efondrament economico-financier?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari