editorial
Lo 30 de novembre que ven, totòm a París!
Fa qualques annadas, manifestèrem amb vam a Carcassona, a Besièrs, a Tolosa, a Montpelhièr... Qualques unes vesiam lo començament d’un nòu temps plen d’esperanças. L’occitanisme politic obteniá de resultats electorals significatius —dins cèrtas localitats— e èra capable d’arribar a d’alianças politicas efectivas. L’occitanisme cultural amassava de milièrs de personas e èra capable de crear de festenals e d’espectacles fòrça dignes e interessants. L’occitanisme educatiu creissiá e las escòlas occitanas èran mai nombrosas... Mas ailàs, l’occitanisme patís ara una de sas crisi mai fòrtas a causa d’una tièra de factors que nos an portat malaür. De soslinhar las batèstas entre de sectors de l’occitanisme, l’enòrma crisi provocada pel debat sul nom d’una region, la deriva ultraliberala e repressiva de l’estat francés, la crescuda de l’ultradrecha chauvinista, un govèrn aranés pauc occitanista...
E mentre que totas aquelas agressions èran a atudar la flama de la lenga, l’administracion francesa a mes en òbra la reforma Blanquer. E atal, en bofant sus las brasas per las escantir a tornat alucar lo fuòc. Los collectius d’ensenhaires d’occitan an reagit coma de vertadièrs eròis e se son mobilizats d’un biais extraordinari. Es gràcias a eles que vegèrem un còp de mai una bèla manifestacion per l’occitan a Tolosa en febrièr passat, e de protèstas reüssidas per tot lo país, de Tarba fins a Ais de Provença, que nos an tornat lo vam de nos batre per viure al país.
En febrièr passat, cridèrem a manifestar a Tolosa, e demandàvem que se manifestèsse per l’occitan dins l’ensenhament public amb un esperit de descolonizacion. Nos cal quitar de pensar que sèm de servents que suplicam lo mèstre, mas de personas dignas que volèm negociar d’egal a egal. Es amb aqueste esperit que poirem exigir una reparacion.
Ara, los ensenhaires an decidit de far un pas mai luènh e de s'unir amb los collectius d’ensenhaires dels autres pòbles que patisson la meteissa sòrta de colonizacion jos l’opression del meteis colonizaire. Es amb aquel esperit que demandam a totòm d’anar a París lo 30 de novembre que ven, e de cridar net e clar totes ensems amb los alsacians, los bascos, los bretons, los catalans, los còrses e totes los pòbles de l’Exagòn que sèm de pòbles per descolonizar, que volèm prene consciéncia de nòstras lengas e culturas raubadas e que desiram de las recobrar, per çò que l’educacion es indispensabla.
Podètz far un don per ajudar a la manifestacion en clicant aicí.
E mentre que totas aquelas agressions èran a atudar la flama de la lenga, l’administracion francesa a mes en òbra la reforma Blanquer. E atal, en bofant sus las brasas per las escantir a tornat alucar lo fuòc. Los collectius d’ensenhaires d’occitan an reagit coma de vertadièrs eròis e se son mobilizats d’un biais extraordinari. Es gràcias a eles que vegèrem un còp de mai una bèla manifestacion per l’occitan a Tolosa en febrièr passat, e de protèstas reüssidas per tot lo país, de Tarba fins a Ais de Provença, que nos an tornat lo vam de nos batre per viure al país.
En febrièr passat, cridèrem a manifestar a Tolosa, e demandàvem que se manifestèsse per l’occitan dins l’ensenhament public amb un esperit de descolonizacion. Nos cal quitar de pensar que sèm de servents que suplicam lo mèstre, mas de personas dignas que volèm negociar d’egal a egal. Es amb aqueste esperit que poirem exigir una reparacion.
Ara, los ensenhaires an decidit de far un pas mai luènh e de s'unir amb los collectius d’ensenhaires dels autres pòbles que patisson la meteissa sòrta de colonizacion jos l’opression del meteis colonizaire. Es amb aquel esperit que demandam a totòm d’anar a París lo 30 de novembre que ven, e de cridar net e clar totes ensems amb los alsacians, los bascos, los bretons, los catalans, los còrses e totes los pòbles de l’Exagòn que sèm de pòbles per descolonizar, que volèm prene consciéncia de nòstras lengas e culturas raubadas e que desiram de las recobrar, per çò que l’educacion es indispensabla.
Podètz far un don per ajudar a la manifestacion en clicant aicí.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Nos cal quitar de pensar que sèm de servents que suplicam lo mèstre : efectivament, car la moneda publica es la moneda del pòble, e dins lo servici public, s'en torna al pòble, per l'ensenhament e l'espompiment cultural e ciutadan del pòble. E plan segur, los Occitans son tant lo pòble coma los Basques, los Catalans, los Franceses, etc…
#1 Los professors d'occitan son subvencionats per ensenhar l'occitan ? E cossi creses que son pagats los professors de francés, se que non per "subvencions d'estat" , Aquò se ditz "un salari de foncionari". E cossí pagats dins lo privats, los salariats ? Per las micas que la condescendéncia patronala lor daissa tombar del canton de la taula…
Vivèm dins un mond meravilhós ! Non o sabiás ?
#1 Un professor d'occitan titulari (o de qué que siá) es pagat ("còsta") parièr qu'ensenhe sa disciplina o pas. D'unes professor an plan pauc d'oras e contunhan d'èsser pagats parièr.
Ensenhar l'occitan còsta tecnicament pas res a l'Estat
- si que non lo fach d'emplegar un fonccionari de mai (mas que còsta ça que la mens qu'un fonccionari de l'ensenhament mai ordinari que lo professor d'occitan pòt ensenhar al mens 2 disciplinas : es doncas mai productiu e fonccional).
Amai, lo principi de dotacion orari pròpri a l'ensenhament es complètament caduc quand s'agís de l'occitan - una sistèma que ven complètament virtual e arcaïc.
Es pas doncas pas una question de SUBVENCION mas plan de DRECH d'ensenhar la lenga.
Demandam pas d'argent per la lenga, mas simplament lo DRECH de l'ensenhar e de poder far nòstre trabalh coma los autres.
#1 "Los ensenhants defendan lòrs bots de gras; de las subvencions per lòr discipline"
Mercés. Vertat que sèm pas gaire eficaces, los ensenhaires. Fasèm çò que podèm. Per la lenga, e per pas passar lo demai de nòstra vida a ensenhar lo francés. Aurai pas lo maridum de te demandar çò que fas de mai eficaç que los ensenhaires que eles son (o doblidas benlèu) tanben de militants, d'artistas, de politics, de militants (Perbòsc, Bec, Roqueta, Lafont, Esquiu, Maffrand, Fraj, Bardou, Chabaud, Sumien, Espinassa(s), Chapduèlh(s)...)
"an reagit coma de vertadièrs eròis e se son mobilizats d’un biais extraordinari", is this Donald speaking ?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari