Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

editorial

Los vaudeses primièr, los occitans puèi?

Lo papa Francés a demandat perdon als crestians vaudeses per las persecucions menadas a tèrme pendent fòrça decennis per la Glèisa Catolica Apostolica e Romana. O faguèt dins un endrech emblematic: la glèisa evangelica metodista de Turin, un dels territòris ont la comunautat vaudesa es mai fòrta. Al delà de Piemont, los vaudeses son tanben presents dins las Valadas Occitanas. Los vaudeses nasquèron coma comunautat religiosa especifica pendent lo sègle XII e lo movement s’enrasiguèt amb fòrça en Arpitània, en Piemont e en Occitània, mas, sul pic, la repression implacabla de la Glèisa de Roma metèt los vaudeses al limit de la desaparicion. Solament qualques grops capitèron de subreviure, refugiats dins de zònas isoladas de montanha, coma ne son las vals Pèlitz, Cluson, Germanasca e de Susa. An subreviscut ailà fins als nòstres jorns, e mai d’autres grops an sibreviscut en essent escampilhats per Euròpa e America. Al total se calcula que i a aperaquí 45 000 vaudeses dins lo Mond.
 
La persecucion de Roma contra los vaudeses foguèt terribla. Per exemple, en 1545, las fòrças francesas chaplèron los abitants de Merindòu (País d’Egues) e d’un vintenat de vilatges de l’entorn, en assassinant de milièrs de personas per lor assignacion a las tèsis vaudesas. Aquel masèl foguèt benesit pel papa Pau III quand n’aguèt coneissença. Un sègle puèi, en 1655, gaireben dos mila vaudeses foguèron torturats e chaplats al nòrd de Piemont per òrdre del duc de Savòia, amb l’aprobacion de Roma.
 
Aquela repression per de rasons religiosas, per impausar la dominacion de Roma sus las diferentas versions del cristianisme, malastrosament es pas ges una excepcion en Occitània. Per tant, cal ben celebrar que lo papa aja demandat perdon e qu’aja dobèrt lo camin de la reconciliacion. Seriá una bona causa qu’o faguèsse tanben a respècte dels catars. Vertat es que, en aquel cas, la repression e lo chaple foguèron tant efectius que lo papa Francés trobariá uèi pas cap de catar a qui demandar perdon. Mas aquò deu pas èsser un obstacle per que demande perdon pel comportament terriblament crusèl que Roma apliquèt als diches “albigeses”. Lo papa e la Glèisa Catolica creson en l’autra vida après la mòrt, e s’aquela existís, de desenats de milièrs de catars mercejaràn, ailà ont seràn, qu’un papa diga lo mea culpa. E mai, los occitans que consideram qu’aquela crosada foguèt una guèrra d’invasion, nos sentiriam reconeguts.
 
Seriá tanben desirable que los representants dels estats politics responsables de tals masèls contra lo pòble occitan demandèsson perdon e que se comencèsse un camin de reparacion, en cambiant lo mesprètz per la promocion e pel respièch de la nòstra lenga e del nòstre desir de viure e decidir al país.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Galec mancastres
11.

que i avé catares en matuns lòcs en euròpa. Catar es pas occitan. Volétz transpausar los vòstes preconcèptes nacionalistas nòucentistas a ua auta èra on i avé pas de nacions ni de nacionalismes, en escafar lo significat religios. Pas un de vosautes occitanistas es catare. Los catares que’s deven estar a revoltar dens la lor sepultura ...

  • 0
  • 5
Galec mancastres
10.

que drechuri: 13

  • 0
  • 0
Vedel tonat
9.

#8 e de que fasètz aquí vos?
Quitatz d'agachar jornalet se vos ponh los uòlhs, serà ancara lo melhor!

  • 2
  • 0
Galec mancastres
8.

#7 Una nacion es un fenomen social, com la francesa, amb una lenga, una cultura, etc, pas una secta invisibla que escriu sus l'internet dins una neo-koine que digun parla pas pus. 12 personas fan pas una nacion.

  • 0
  • 16
Pirolet
7.

#5 E i a pas tanpauc de Galec! Ja que negatz tot, me permetrai de vos negar? E ben non perqu'aquò pòrta un nom: negacionisme.

  • 6
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article