Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

editorial

Una data negra

| Ecole polytechnique
Es lo 14 de julhet e los franceses festejan lor fèsta nacionala.  De fach, gaireben totes los païses del Mond festejan un jorn nacional. E mai la majoritat sián pas de nacions mas d’estats o de federacions, dison totun qu'es una fèsta “nacionala”, çò que mòstra clarament qu'es encara en vigor aquel ancian concèpte de l’estat nacion, nascut justament en França en seguida dels eveniments que se celèbran uèi. E justament per aquela rason, la fèsta ven un espectacle macabre de desfilats militars e d'exaltacion de la  “grandor” e del poder colonial.
 
Aquelas fèstas dichas nacionalas nos passan sovent inapercebudas. Avèm un interès especial per la Hèsta d’Aran —que commemòra la recuperacion de l’autogovèrn d’aquesta partida del país nòstre— e tanben per las fèstas vertadièrament nacionalas dels païses vesins coma la Diada dels catalans o l’Aberri Eguna dels bascos. A mai, lo 14 de julhet nos concernís mai que mai pr’amor que festeja, e quitament exalta, lo bastiment d’un estat-nacion que per existir a de besonh de tuar la nòstra lenga e la nòstra cultura, e qu’o fa, dempuèi de sègles, d’un biais fòrça pervèrs.
 
Coma totes sabèm, lo 14 de julhet de 1789 los revolucionaris de París prenguèron la Bastilha e ne liberèron los presonièrs, çò que marquèt lo començament de la Revolucion Francesa. Quand se passèron aqueles faches, segon los expèrts, en França parlavan francés entre un 10 e un 20% de la populacion. Lo reialme èra un mosaïc de pòbles e nacions, caduna amb sas singularitats e sa personalitat pròpria. Tre la Revolucion Francesa, e tre l’accion jacobina mantenguda après, invariablament, per totes los govèrns de París, se marca la debuta del genocidi cultural e lingüistic mai terrible de l’istòria d’Euròpa.
 
Davant aquela realitat objectiva, la question que nos caldriá pausar es: cal qu’un occitan de Pau, de Clarmont-Ferrand, de Tolosa o de Niça festege uèi lo 14 de julhet? Deuriá pas èsser, justament, una data negra marcada sul calendièr de totes los occitans, catalans, bretons, còrses, alsacians, flamencs o bascos? La colonizacion francesa de la Republica es arribada a l’extrèm incresible d’aver capitat a far venir normal dins totes los esperits un fach absoludament esglasiant. La propaganda patriotica infatigabla de França a pas jamai trobat una restanca que ne difonda la version contrària, e es per aquò que Jornalet existís, es per aquò que i a de mèdias centrats sus Occitània, e es necite qu’epeliscan d’autres mèdias non sequestrats per París.
 

 
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

glück
9.

Lo còp que ven lo Jornalet poirà passar la jornada del 14 de Julhet dins un vilatjòt occitan en fèsta. Serà l'ocasion de verificar sul terrenh, al contact del pòble, aquela teoria de la "data negra". La practica val totjorn mièlhs que la teoria.

  • 17
  • 8
Reinat LO VAU
8.

Una caua extraordinària dins Nice-Matin d'encuèi: "Que faisaient vos ancêtres le 14 juillet 1789?"
Aquí, escrívon de pàginas e de pàginas, per dire coma si sonàvon lu antenats dei legèires que si son manifestats, denant de conclurre en dient que, fin finala, lo 14 de julhet dau 1789 a pas gaire de sens per lu Niçards, vist que, d'aqueu temps, Niça non èra en França...

  • 16
  • 0
bart Leonian
7.

Una lei promulgada pel parlament francès lo 6 juillet 1880 establís lo 14 de julhet coma jorn de fèsta nacionala en de commemorar non pas la presa de la Bastille jutjada jornada pro sagnosa mas la festa de la federacion del 14 de julhet 1790. Aquela festa de 1790 era estada demandada per Bordèus e la Bretanha per qu'es la federacion dels pòples del Reaume (naissença de la republica septembre de 1792) qu' a creat l'unitat nacionala. Era un jorn de fèsta simplament, lo desfilat militar es vengut annadas mei tard. Quand ?

  • 6
  • 0
Guilhèm Thomas Tolosa
6.



#4

1) En plen mitan d'aquesta "piste d'envol" i aviá una paret plan espèssa.

2) La revolucion francesa es tanben la debuta de la mesa a l'agendà dels pateses coma "problemes", amb la sosmission dels pòbles que cal ara metre de genolhons fàcia a la lenga unenca de parís.

Se sap plan qu'aquela epòca foguèt decisiva per de çò que deviá devenir del biais d'administrar lo país.

Aital, aquela epòca auriá pogut causir de tractar sas lengas e sas culturas d'un autre biais.

Inutil d'innocentar los copables.

  • 4
  • 1
Guilhèm Thomas Tolosa
5.


Puslèu que de festejar la presa de la "Bastille" ...

... conselhi puslèu de prene una "Pastilla" per festejar.

Aquí la recèpta :

https://www.marmiton.org/recettes/recette_pastilla-au-poulet-tourte-marocaine-aux-feuilles-de-brick_24550.aspx

  • 2
  • 2

Escriu un comentari sus aqueste article