CAPÇALERA PAIS INVISIBLE

entrevista

«Considèri l’occitan coma un preciós flotador: sens eu, seriáu ja negada dins lo monde dau trabalh»

Escrivana e estudianta en licéncia d’occitan

Elsa Degardin
Elsa Degardin

Mei primiers escrichs datan de l’escòla primària Me passegi tot lo temps amb un quasernet dins la saca, en cas qu’una idèa subran me vengue. Aquò, l’ai agut sortit en cors, o confèssi Es l’istòria d’una liceana quina que siegue, que s’interròga fòrça sus son avenidor, que va faire de còmas a repeticion que li van balhar d’estranhs pantais Sabi que lo monde de l’escritura es fòrça rufe e fòrça selectiu Me siáu descubèrt una vertadiera passion per l’occitan


Elsa Degardin es una nòva autora de fantasiá que ven de publicar son primièr libre entitolat Rêves Envolés - Tome 1: Le Royaume Onirique. Es estudianta en licéncia d’occitan a l’universitat Pau Valèri de Montpelhièr, coma tanben o es Morgana Privat, que la ven d’entrevistar per Jornalet a prepaus de son primièr libre e sus son experiéncia d’autora.

 
 
Partida 1: Estudianta e autora
 
 
Parla-nos de ton percors d’estudis.
 
Coma tu, siáu tanben estudianta a l’universitat Pau Valèri a Montpelhier, dins lo mesme percors, en occitan, mai precisament en tresena annada. Estúdii lo provençau despuei lo licèu, que lo passèri au bachelierat coma seconda lenga viventa.
 
 
Es un percors originau! Òsca per faire viure la lenga! Qu’espères d’obtenir amb aqueu percors?
 
M’agradariá dins un primier temps de capitar ma licéncia, per faire après un mastèr MEEF (Mençon Mestiers de l’Ensenhament, de l’Educacion e de la Formacion) 1r gra, per puei passar lo concors de regentas deis escòlas dins lo privat. D’efiech, après que faguèri un estagi d’observacion en Calandreta, m’avisèri que m’agradava bravament l’ambient deis escòlas associativas, l’ajuda entre leis escolans, l’immersion en occitan...
 
 
Nos fau de professors en occitan, es ben! Son leis enfants que pòdon faire viure la lenga! Sabi qu’escrives en mai de ton percors d’estudis. Nos en pòdes dire mai? Per exemple: coma te venguèt l’idèa d’escriure?
 
Mei primiers escrichs datan de l’escòla primària. Escriguèri una fanficcion comuna amb una amiga, sus lei bancs de l’escòla. Puei es au collègi que me virèri vertadierament vèrs l’escritura d’un libre, amb son univers pròpri, quauqua ren que seriá mieu. Confèssi que foguèri influenciada per una autra amiga qu’aviá ja aquela idèa en tèsta ben avans ieu. Cresi en mai que s’es virada uei vèrs lo dessenh. Me soveni qu’escriviam sovent a dos sus leis ordenadors dau CDI (bibliotèca dei collègis e licèus, dins l’estat francés).
 
 
A! Mai fa lòngtemps qu’escrives! S’arribas de trapar de temps per escriure e aver d’inspiracion?
 
Non, manqui clarament de temps (rires). Non, per dire la vertat, es pas de temps qu’ai besonh, mai de motivacion. Es rufe de dintrar a l’ostau de ser, puei de s’ocupar de causas de la vida vidanta, e après escriure… L’energia fugís fòrça lèu. Mai es pas perque escrivi pas pendent una jornada que l’inspiracion es pas aquí! Me passegi tot lo temps amb un quasernet dins la saca, en cas qu’una idèa subran me vengue. Aquò, l’ai agut sortit en cors, o confèssi (rires) ! A despart d’aquò, escrivi pas ni mai totei lei jorns, per mai d’una rason. De còps, pèrdi completament fe dins mon estil d’escritura e aquò me va desmoralizar per un moment. Mai me fau legir e l’enveja d’escriure torna quasi d’esperela.
 
 
E mai en cors? As tròp d’idèas, en fach! Vòlon sortir de ta tèsta! Un primier libre es ja disponible en quauque luòc?
 
Òc! Unicament de crompar sus Internet. D’extrachs son tanben disponibles a gratis sus mai d’una aplicacion, protegidas per de drechs d’autors. Son nom: Rêves Envolés - Tome 1: Le Royaume Onirique.
 
 
Partida 2: A l’Entorn dau Roman
 
 
Es fòrça ben per la sortida de ton libre! Òsca! Es pas aisit de se lançar a l’aiga! Dau còp, me pòdes balhar un resumit de ton roman?
 
Dins lei grandei linhas, es l’istòria d’una liceana quina que siegue, que s’interròga fòrça sus son avenidor, que va faire de còmas a repeticion que li van balhar d’estranhs pantais. Fins au jorn que finís totalament reversada dins son univèrs, onte va viure d’aventuras epicas, sauvar un reiaume au bòrd de la crisi, e descubrir qu’es l’element centrau d’una profecia. Un resumit quin que siegue de fantasiá, mai pensi que mon roman a pasmens quauqua ren de bravament originau: lo lector, tot coma lo personatge principau, sap pas la natura d’aqueu monde. Es reau? Es un pantais? Degun o sap. A despart de ieu! (rires)
 
 
Ò! Ton libre dèu èstre quauqua ren! Es un monde que trebola lo lector! Quinei son teis influéncias majoras? Lei lésers i joguèron un ròtle?
 
Pensi que la mai granda sorsa d’inspiracion son lei videojòcs. Lei fans dei grandei licéncias reconoisseràn sensa dobte fòrça semblanças entre lei mecanicas d’un jòc e lo foncionament de la magia dins ma saga literària, per exemple. Après, per çò qu’es deis autreis inspiracions, disèm que preni un pauc a l’azard. Ò puslèu qu’un ren, e mai un pichòt detalh, que siegue una intriga de roman, de sèria, de filme… vau trapar un mejan de me l’apropriar e de ne faire quauqua ren que me serà pròpri. Aimi fòrça tanben de prene dins l’univèrs grèc, especialament per crear de mostres. Pòdi tanben plaçar quauquei referéncias a l’occitan. Aquò pòu èstre un element dau folclòre coma una fèsta, ò encara una tematica en liason amb tota aquela forma de dangier a l’entorn de la lenga.
 
 
Son originalas, teis inspiracions! Siás quauqu’una que fa atencion au monde qu’es a ton entorn! Lo monde es ton inspiracion. Mai es complicat de crear un univèrs?
 
Òc. Mai es pas tant afrós, au contrari. Aviáu pas vertadierament d’idèas ben precisas en tèsta quand comencèri d’escriure. Comencèri per lo prològ, que sabiáu ja qu’un drama se passèt a aqueu moment de l’istòria, mai sabiáu pas quau ò qué lo faguèt. Puei, escriguèri lei tres, benlèu quatre primiers capítols, avans de m’avisar qu’au mai escriviáu, au mai l’univers èra tròp fosc, pas pron detalhat. M’arrestèri donc dins l’escritura per me concentrar mai per lo menut sus lo projècte. Comencèri per faire de fichas de personatges coma o podèm faire a l’escritura d’un scenari per lo cinèma, amb lors gosts, lor raça, lors relacions, lor ròtle dins l’istòria… Puei, cada raça a seis especificitats, cada vila seis fèstas, cada reiaume sei cresenças… Mai tot se faguèt pas en un solet còp! Uei encara, contunhi d’espandir mon univèrs, i apondi totjorn que mai de causas. L’inspiracion se’n va jamai.
 
 
Es ben organizat, tot aquò! As una organizacion ben tieuna. Aquò pòu èstre de bòns conseus per de novèus autors! Coma se passa per l’organizacion d’un capítol, donc?
 
Primier, escrivi de resumits de capítols. Detalhi ren, expliqui just per mon ieu futur çò que deu escriure, l’accion que s’i deu passar, benlèu una replica majora de plaçar au bòn moment… E aquò sus un tòme. Generalament, pòdi metre environ dos a tres jorns sus lei resumits d’un tòme. Puei, quand ven lo trabalh vertadier sus lei capítols, detalhi un pauc mai amb un plan. La màger part dau temps, lei plans s’axan fòrça a l’entorn de dialògs, puei quauquei remarcas, çò que devi metre dins la scèna, un decòr, un personatge, una accion… E un còp qu’aqueu plan detalhat es acabat, me boti enfin a escriure. L’escritura vertadiera d’un plan me pòu prene de tres jorns a una setmana, aquò depend de la longor dau capítol e dau temps que me pòdi consagrar a escriure. Per lo capítol dins son integralitat, va dependre tanben dau temps qu’ai a disposicion, de mon enveja d’escriure... Pòdi metre una setmana per escriure un capítol lòng, coma pòdi metre un mes, veire mai de temps encara… Puei, après cada fasa d’escriture ven una fasa de relectura per suprimir lei darrierei decas, apondre d’informacions qu’auriáu oblidadas…
 
 
Partida 3: E per l’avenidor?
 
E donc, coma es un tòme un, i aurà de segur una seguida de prevista?
 
Òc! Aqueste primier roman es qu’un maigre començament dins tot çò que gargòta dins ma tèsta!(rires). Sensa comptar aqueu que ven de paréisser, devi escriure encara onze tòmes, mai ignòri quant de paginas aquelei poirián ben aver. Sensa dobte mai que lo primier. Lo second tòme es ja en cors d’escritura; mai de la mitat es ja escricha!
 
 
Onze? Mai te podèm pus arrestar! Siás lançada! Quant de temps aquò prendrà?
 
Es malaisat de respòndre a aquela question. Dins lo melhors dei cas, m’agradariá d’acabar la primiera version dau tòme 2 avans la fin de l’annada. En consequéncia, m’impausèri un ritme d’escritura d’una pagina per jorn… Tenguèri tot lo primier mes, mai amb la represa dei cors, tot tombèt a l’aiga. Mai es pas grèu, perque teni dins lo famós quasernet d’idèas que n’ai parlat mai aut un nombre exacte de jorns d’escritura mancats. Ansin, quand tròbi de temps e de motivacion, raganti aqueu retard de paginas.
 
 
Es ben! Fau pas laissar tombar! Espèras de viure de ta passion?
 
Dins lo melhors dei cas, òc. Malaürosament, sabi que lo monde de l’escritura es fòrça rufe e fòrça selectiu. Fau se saber faire conéisser per obtenir un bòn lectorat, e ben se saber vendre tanben. Es per aquò que teni regularament una pagina Instagram e Facebook per tenir mon lectorat en alen, en lor desvelant quauquei moments fòrts de mon libre au còmptagotas. Partegi egalament fòrça experiéncias mieunas, lor expliqui la creacion de mon univèrs per lo menut, la progression dins l’escritura, mei sorsas d’inspiracion… Ansin, considèri l’occitan coma un preciós flotador: sens eu, seriáu ja negada dins lo monde dau trabalh, e mai benlèu escriuriáu pus, per manca de temps! E puei me siáu descubèrt una vertadiera passion per l’occitan, donc me grevarà absoludament pas se vivi jamai de ma primièra passion qu’es l’escritura, per que n’ai una seconda, fin finala.
 
 
 
 
Elsa Degardin e Morgana Privat



 
DEGARDIN, Elsa. Rêves Envolés - Tome 1: Le Royaume Onirique. 12 capítols publicats en linha




  

 
 
abonar los amics de Jornalet

 




abonar los amics de Jornalet

 


 
Morgana Privat
Morgana Privat

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Franc Bardòu
2.

Mon país es una literatura. Tant que i a joves per préner pluma e nos far viure unas visions del mond en occitan, non sèm pas mòrts encara.

Totun i un pichon detalh que me tafura leugièrament, quand legissi per exemple : "Mei primiers escrichs datan de l’escòla primària. Escriguèri una fanficcion comuna amb una amiga, sus lei bancs de l’escòla. Puei es au collègi que me virèri vertadierament vèrs l’escritura d’un libre, amb son univers pròpri, quauqua ren que seriá mieu." Aquel usatge d'un preterit narratiu me fa implicitament pensar al raconte biografic d'una autora ja mòrta que, a las pòrtas del "Paradís", encontrant Virgili e Dante, lor contariá sa vida ja acabada. Me sembla que, tant qu'es viventa l'autora, deuriá mailèu parlar d'ela al passat compausat per evocar son passat…

Vertat es que los franceses non sabon mai emplegar lor "passé simple" e que per ne se distinguir, unes sèm qu'o emplegar a tot rompre, per "far mai occitan", mas ai lo sentit qu'aquò es un pauc excessiu e artificial… Mon problèma de "sentit" ven probablament del mai que mai m'agrada de parlar "occitan" que non pas "occitanista".

Aquò, plan segur, non lèva res ni al meriti, ni a las qualitats d'aquela jove autora, qui li desiram la benvenguda dins la família dels autors nòstres, plan segur !

  • 3
  • 6
pierre lachaud
1.

Es pas solament de l'imaginacion. I a quauqu'a ren de pus priond au fonds dau còr d'Elsa, quauqu'a ren de viscuts dins un autre temps o una memòria que tòrna montar a la surfaça. Avem un inconscient e dins aquel inconscient i a una infinitat de causas que mesme lo revi o l'imagincion podan pas esplicar.

  • 4
  • 25

Escriu un comentari sus aqueste article