Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

entrevista

L’occitanisme deu comprene qu’es revolucionari per esséncia

Grop de musica

Lo grop es nascut a la facultat de Montpelhièr, dins lo mitan associatiu dau MEDÒC Fasèm una fusion, una musica actuala en lenga d’òc Fasèm primier de musica, e volèm parlar de musica. L’occitan es l’aisina de l’expression, es la matèria primiera au servici de la creacion A l’estrange, es diferent, l’occitan es pas un problèma, se’n foton sovent e sabon bensai mai apreciar la nòstra musica, son destacats dei clichats que trèvan la tèsta dei francés I a dos monds: aqueu dei gents que fan, qu’òbran, que fargan; e l’autre mond, aqueu dei gents que destruson, denègan, oblidan, calhan, brèu que nos menan a la mòrt L’occitan me sembla pas en granda forma. Per còntra, avèm l’astre de viatjar e de rescontrar de gents d’en pertot que son d’afogats, d’apassionats de la lenga Coma en literatura d’unei o faguèron (Mistral, Roqueta, Manciet), nos fau portar la lenga d’òc au cimèu Amb lei grandei regions, faudriá jogar la carta de l’unitat, trobar un biais de “representar” l’occitanisme dins sa diversitat dei Lanas a Barcilona La republica deu anar dins lo sens dau multiple, quitar son deliri monolingüe e autocentrat sus sa capitala de l’ègo subredimensionat


Personalament descubèrts sus la revista Occitans! de l’IEO[1] e rescontrats per lo primier còup en 2001 a Montpelhier, la chorma de música Mauresca nos a acordat una entrevista per parlar de lor percors e d’avenir.

 
 
D’ont ven lo nom e la genèsi de la chorma “Mauresca”? Se volètz presentar quals son los membres que la compausan?
 
Mauresca ven de segur dau beure mesclat d’ordiat e de pastagà[2], es tanben un nom que pòu evocar lo “more”, es a dire la Mediterranèa, lo Massís dei Mauras o lo Mòrro de Carràs per tu que siás de Niça! Es un nom que “sòna” ben e que venguèt coma aquò, sensa tròp chifrar. Lo nom ven, lei significacions multiplas arriban puei... la pòrta es dobèrta. 
 
Lei membres actius: Inti, Drac, Benezet, Chab, Massimo, e tanben Jef nòstre viraire, Yellow a la règia e au microfòn dobèrt e totei lei gents qu’òbran de luenh o de pròche a la nòstra aventura.
 
 
De que son las estapas e evolucions que conoissèt lo grop (MEd’Òc Fracàs Dub, Mauresca Fracàs Dub fins a Mauresca cort e costier)? E las causas ligaas a costat coma OCW (Occitan Warriors)?
 
Lo grop es nascut a la facultat de Montpelhièr, dins lo mitan associatiu dau MEDÒC[3]. A la basa, es un sound system per animar la facultat, un “actor culturau” bolegant qu’organizava de repais de barri, d’aperitius gigants e d’autrei carnavals improvisats. Amb lo temps e leis ocasions de faire de “concèrts vertadiers”, Mauresca se metèt mai au trabalh e dintrèt pauc cha pauc dins una dinamica de creacion de discs e d’espectacles, lo mestier es vengut, siam “venguts” musicians en fasent de musica, per experiéncia. Lo primier nom es Mauresca Fracàs Dub, avèm puèi levat lo “Fracàs Dub” per anar a l’essenciau. Es un biais d’avançar, de cambiar en demorant lei “mesmes”.
 
OCW es un deliri de Drac e d’Amic Bedel que son pròches e trabalhèron ensems dins la vidèo (Camina a FR3), totei dos son afogats d’hip hop, de lenga d’òc e de fringariás, adonc vouguèron far OCW coma una marca de fruscas que defendon seis ideaus. A l’entorn de Mauresca i a tot plen de causas coma aquò, cadun a sei projèctes e sei pantais. Mauresca seriá lo soleu e tot a l’entorn i a de planetas e de lunas, d’autrei monds possibles. D’unei se veson, d’autrei son esconduts... tant, tant, tant!!!!
 
 
De qu’es l’estil musical dal grop, sas influéncias e l’influéncia de novèls grops? Avètz fach e fasètz de collaboracions?
 
L’estil musicau dau grop es de mau definir. Fasèm la musica de Mauresca. Es a dire una musica apontelada sus una basa “sound system”, tot ven de la cultura rap-ragga, es lo còr. Après i a la musica e lo ritme de la lenga d’òc que nos mena alhors, puei leis influéncias divèrsas que lei musicians aduson, çò que fa que segon leis albums siam mai rap, reggae o rock. Fasèm una fusion, una musica actuala en lenga d’òc.
 
Nòstreis influéncias son divèrsas, certanei membres son mai rap, d’autrei mai reggae, d’autrei mai rock o tradicionaus... cadun pòrta la sieuna pèira au servici de l’edifici Mauresca. Escotam de tot, mai la tòca principala es de fargar una musica d’uei en lenga d’òc, una musica dau sègle XXI en occitan. D’èstre en plen dins lo mond e lo temps que vivèm, ara. Çò qu’implica d’alhors de passar per d’autreis epòcas coma aquela dei trobadors per exemple, per i posar la modernitat e la joinesa qu’asaiga tota cultura viva. 
 
Avèm fachas fòrça collaboracions, amb de cantaires coma Tatou, Gari e Lux sus Vai-z-i, Tyron Downie (clavier dei Wailers) sus l’album Contèsta, Roland Ramade de Regg’lyss, Laurenç Cavalié sus Riòta, Alan Charrié e Felip Carcassés sus Cooperativa, Manu Théron e tant d’autres... Es essenciau, lo rescòntre e l’escambi, e sovent s’es fach d’un biais naturau. Avèm per exemple trabalhat amb Tyron Downie perque demorava a Montpelhièr e qu’èra un collèga de Roland Ramade.
 
 
De que son fins aüra los païses e regions qu’i avètz jugat?
 
Avèm jogat dins Occitània e França tota, en Soïssa, en Chequia, en Belgica, en Espanha, en Itàlia...
 
 
Coma reagisson e quinas son las reflexions e remarcas que son fachas quora lo public descuerbe un grop coma vosautres en occitan?
 
Aquò depende fòrça dau país, de l’endrech. En França l’etiqueta “occitan” nos pega fòrça a la pèu, es sempre mesa enabans. Siam pas còntra mai quora la musica passa en segond plan es pas bòn. Fasèm primier de musica, e volèm parlar de musica. L’occitan es l’aisina de l’expression, es la matèria primiera au servici de la creacion. A l’estrange, es diferent, l’occitan es pas un problèma, se’n foton sovent e sabon bensai mai apreciar la nòstra musica, son destacats dei clichats que trèvan la tèsta dei francés. 
 
 
I aguèt qualque temps fa un politic francista regional de Lengadòc, diguèt: “l’occitan fa ges de rap”. Coma li respòndre?
 
En fasent de rap. Çò que fasèm dempuei d’annadas e d’annadas... Es coma lo tipe que ditz “la mar es pas salada”... que o pense se vòu... la realitat es autra, nautrei siam dins la realitat d’aquesta cultura, siam pas dins la manipulacion politica o lo fantasma d’extrèma drecha. Nòstra creacion quotidiana es la pròva evidenta de l’error onte son. I a dos monds: aqueu dei gents que fan, qu’òbran, que fargan; e l’autre mond, aqueu dei gents que destruson, denègan, oblidan, calhan, brèu que nos menan a la mòrt. 
 
Es parier per lei regionalistas embarrats, lei provençalistas clus e lei frustrats de totei menas. 
 
 
 
De qu’es la situacion actuala de l’occitan dins vòstras regions (d’origina: Provença maritima, Losera,  etc.) e de vòstra region d’aüra, Lengadòc, sa visibilitat, sa transmission? E en comparason l’una de l’autra?
 
A despart de Losera bensai o dau rèirepaís varés... encara qué... la situacion me sembla la mesma d’en pertot en Occitània, a pauc près. La diferéncia que i aviá entre lo mond rurau e lo mond urban s’es estequida. La lenga s’entende de mens en mens per carrieras, es evident. La cultura populara (en generau) a pres un gròs còp en França. L’occitan me sembla pas en granda forma. Per còntra, avèm l’astre de viatjar e de rescontrar de gents d’en pertot que son d’afogats, d’apassionats de la lenga. E la creacion musicala en lenga d’òc es rica, de segur. Çò que nos manca, ara, es de tocar França tota e mai luenh Euròpa e perque pas lo Mond entier. La creacion occitana s’es professionalizada, es ben. Ara fau anar mai luenh. Coma en literatura d’unei o faguèron (Mistral, Roqueta, Manciet), nos fau portar la lenga d’òc au cimèu. D’aquesta passa lei causas estagnan un pauc, per exemple en literatura avèm besonh d’un electrochòc, de quauquarren de nòu. Fau tostemps anar quèrre la joinesa e l’avantgardisme dei trobadors. Aquò nos sortirà dau malastre istoric. Per tant, nos fau escambiar, escotar lo mond, sortir dau “localisme”, s’afrontar a la realitat!
 
 
Parlatz occitan en familha, amb vòstres enfants, amb vòstre entorn?
 
(Chab) Ieu, parli occitan amb mon paire, ma dòna, ma filha, mei collègas que lo parlan, mai es verai que lo francés es majoritari dins ma vida vidanta. 
 
 
Coma vesètz l’evolucion de l’occitanisme de vòstra region e d’Occitània en general despuei que l’observatz?
 
L’occitanisme patís, a mon avejaire, lo regionalisme. Avèm pas capitat a èstre vertadierament units deis Aups ai Pirenèus... es complicat! Manca lo pantais, coma disètz a Niça. Manca la foliá, l’envam. Per exemple, pensi sovent a Mistral e a sei formulas de “chòc” coma “L’Empèri dau Soleu”, que beutat! Pensi a Sauvaigo e a son biais de faire de Niça la Belanda de sei sòmis. Fau retrobar aquò. L’occitanisme deu comprene qu’es revolucionari per esséncia. Non? Enfin, siáu a devenir en ideós... ai sonque de mau amb la manca d’imaginacion dau mitan occitanista. Mai siáu mau plaçat per jutjar, e teni un repècte immens per tot çò que s’es fach dins lo domeni de l’educacion per exemple. Siáu en admiracion, cada còp que vau dins una classa per un talhier, de veire l’energia e la vòlha dei professors que son lei pilars de la transmission ara. 
 
Amb lei grandei regions, faudriá jogar la carta de l’unitat, trobar un biais de “representar” l’occitanisme dins sa diversitat dei Lanas a Barcilona. Siam pas pron nombrós en Provença, pas pron nombrós en Auvèrnha, mas siam nombrós sus l’espandi d’òc. Coma religar toteis aquelei fòrças? Acabarai per aquesta question.
 
 
Avètz de reflexions sus l’actualitat?
 
(Chab) Pensi que la reflexion que menam en Occitània sus lo bilingüisme, la pluralitat dei lengas de França, etc., dintra e plen dins la problematica actuala en França. La republica deu anar dins lo sens dau multiple, quitar son deliri monolingüe e autocentrat sus sa capitala de l’ègo subredimensionat. Leis experiéncias que menam aquí dins l’ensenhament, la musica, la literatura, la recèrca, son bensai de dralhas d’explorar au nivèu nacionau, es evident. Podèm portar una pèira novèla a la republica, per una republica “sociala” coma disián en 1851, que representa son pòble dins sa complexitat, sa riquesa.
 
 
Avètz de projèctes aveniors?
 
Un disc nòu de Doctors a mand de sortir.
 
Un disc nòu de Mauresca en preparacion.
 
(Chab) E ieu, de mon costat, de projèctes d’escritura en òc. 
 
 
 
Referéncias:
 
mauresca.fr
myspace.com/maurescafracasdub
 
— Presentacion:
 

 
 
Extraches de concèrts:
 

 
 
Qualquas cançons que m’agradan:
 
Anam manjar
 

 
 
Stéréotypes
 

 
 
Miegjornau
 

 
 
Paraulas de cançons: www.paraulas.net
 
 
 
 
Laurenç Revèst
 
 
 

[1] Entre 1997 e 1999, per un número sus una AG a Montpelhièr benlèu? Sabo plus, e es una informacion de mal trobar. Me fa pensar d’un biais general que l’occitanisme a besonh de rénder d’accès aisit son istoric recent... malgrat per exemple Anem Occitans, la revista de l'IEO o l’excellenta revista numerizaa Pòrta d’Òc.
 
[2] Una bevenda que son nom es la moresca, NDLR.
 
[3] Movement Estudiant d’Occitan, associacion deis estudiants d’occitan montpelhierencs qu’eissamèt de Niça a Bordèu e devenguèt lo Movement deis Estudiants d’Occitània, NDLR.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Felip Martèl Montpelhier
16.

#15 Era la quatrena de cubèrta dau n° 2 de la revista Occitania NOva : "los borgeses mespresan nostra lenga ; parlar occitan es un acte revolucionari". Co que Max, pas Ives Roqueta a dich, es que la poesia chàmbia l'odre dau monde. Un autre escriveire que son nom m'escapa disia a pauc pres a la meteissa epoca que l'occitan èra una rason de mai de chambiar lo vielh monde.

  • 3
  • 0
Marxelin Narbona
15.

Per tornar a l'occitanism meteis, me rapèli d'una paraula d'Ives Roqueta, que disiá dins las annadas 70 quicòm coma tota paraula occitan es revolucionària.

  • 1
  • 0
Matiàs Vilamanda
14.

Foguèri estonat de legir açò: "Avèm pas capitat a èstre vertadierament units deis Aups ai Pirenèus... es complicat."
Cresiái que los de Mauresca èran contra l'idèa d'una nacion occitana (unida) ?
Curiós, non?

  • 7
  • 3
Laurenç Gavotina
13.

#1 vòstra question me sembla fòra prepaus.
Una question zizaniesca -que se vòl precisa subretot- a mai sensa rapòrt amb l'eime de l'entrevista.

Sabotatge, enòrma deviacion d'un mòt, exegèsi. Sota entenduts?
Ansin l'occitanisme es rebutant. Contunhatz, de crear d'estèrles debats, es genial per far escapar.

Causa de fòls dirian d'autres.

L'entrevistaire.

  • 3
  • 1
socialisme o barbaria occitània
12.

enquëra ua esperança dens la republica franchimanda...que seré plan de tornar legir los libes d'istòrias..La republica borgèsa (en generau) franchimanda ne pòt pas evoluar, impossible. Qu'ei lo gran problèm de mauresca e d'autes occitanistas de la zòna orientau, lo manca de rompadura dab lo sistèmi francés. QU'an besonh de's descolonizar lo cap, de virar los uelhs d'un aute costat.
Acabar dab lo paradigme francés, bastir la revolucion sociau a noste, conquistar lo noste pòple tad avançar cap au socialisme. La crisi actuau qu'ei lo biais de's ligar dab lo pòple e de prepausar un dequerro en rompadura totau dab aquest sistèmi capitalo-parlementari concentrat a Paris.
La frança ne VÒU pas de nosautes qu'ei pertant clar non?

  • 20
  • 4

Escriu un comentari sus aqueste article