Un còp èra, sul causse, del temps que los catars existissián pas encara, i aviá una familha que viviá sus una bòria, que disi, una borieta.
 
Los òmes, lo papà e los ainats, Josèp e Marin, trimavan tota l’annada per ganhar lo pan e gaire mai. A l’ostal, la mamà amb lo darrièr, Gaspar, avián pas lo temps d’agachar passar las arondas a la prima e tanpauc las aucas a la davalada. De trabalh n’i aviá mai que de braces.
 
Quand fasiá bèl, lo dròlle anava gardar las quatre fedas e la cabra dins un campet al pè de Cogolha, sabètz, lo puèg qu’es pas luènh del centre del Mond.
 
Un ser de genièr, que la nèu e lo freg, jalava a pèira fendre, s’èran installats e volián téner duscas a l’estiu, e benlèu mai, la mamà aprèp la sopa pensava qu’un platat de mendits tendriá al ventre de sos òmes. Mas, dins la saca, demorava pas qu’una grana. Fasquèt una pascada amb l’uòu unenc que demorava e vogèt la fava dedins. La mamà, quand pausèt la padena sus la taula, diguèt: “Dins la pascada, i a la darrièira fava; lo que l’aurà serà lo Rei de l’ostalada.”
 
Cadun aguèt una racion e totes mangèron sens mot dire. D’un còp, Gaspar se levèt: “Ai la fava, ai la fava!” Totes risèron e foguèron contents que siaga lo cachaniu lo rei.
 
Las annadas passèron, los ainats, venguts los Reiès, èran de caminar sus las rotas e per viure cantavan e jogavan del laüt. Quand avián talent e qu’una galina s’èra aluenhada… n’en demorava sonque las plumas.
 
Gaspar se maridèt amb una brava filha del Vialar que portèt un camp e una prada dins sa verquièira e la bòria prenguèt lo nom de Mas Rei, que totes conoissètz.
 
E cric e crac, mon conte es acabat.
 
 
 
 
Jò Brotò
l’Ostal de la Lenga