Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Actualitats

Fèstas de la Prima, fèstas de la renaishença en Occitània

| racinesdupaysnicois.eu

Festin de la prima en cada quartier, escart ò comuna, los "Mais" son l’ocasion de se retrobar, los dimenges d’aicesto mes sus la plaça ò los quatre chamins de son luec, totas generacions mesclaias entorn de l’arbre de cocanha. Se "vira lo mai" e bala, que l’arbre de mai es lo simbèl de la renaishença de la natura e de l’unitat. Dins una jornaia de convivença, se compartisse jòia, past, un gòt e, s’i juga a la morra, al vito (juec de cartas), al pilo, se rompe la pinhata (juec que retrobam al Mexic), etc.
 


En Gavotina, dins las vilas de Sant Esteve d’en Tiniá, Saunt Martin de Vesubiá, Puget Teniers per exemple, al principi dal mès de mai, se planta l’arbre de mai per festar la venguá de la prima. Al sègle XXen foguèt l’ocasion de "festar" las novelas classas de conscriches que partián a las guerras (1914, 1939, Indochina, Argeria...). Aüra tòrnan trobar un costat pacific de ligam social.
 
En Provença, lo mes de mai es parier l’ocasion de far fèsta.
 
Se disiá qu'era lo moment ont se poliá elegir una jovena filha simbèl de la belessa de la Prima, la "Bèla de Mai". D'aiçò vendriá lo nom de quartier marselhés "La-Belle-de-Mai". Mas n'en sabem ren de mai.
 
Longtemps un dals mai famoses festins de mai era aquel dal "Festin dei vernas" dins lo quartier –a l’epòca rural- oèst de Niça de Santa Margarida, ont se tròba actualament la Calandreta niçarda. Foguèt imortalat per la chançon escricha per l’amic d’escòla de Jausèp Garibaldi, lo famós escrivan Francés Guisòl.
 
Lo Mai, mai frequentat aüra de la region es aquest dal jardin de las Arènas de Cimier, quartier residencial de Niça. Aicesta annaia serà los primiers, 6, 13 e 20, de Mai dal 2012. veire lo programa. Es una ocasion ideala per poler escotar, parlar e compartir ambé ben de monde son interés per l'occitan. D'associacions occitanas seran presentas.
 
Lo Mai dal 2012 serà charjat, de notar particularament quatre datas :
 
- Lo dimars primier de mai, serà jugaia per lo primier còup la pèça de teatre "Lo Pichin Prince" per La Chorma Nissarda, seccion teatre dal Centre Cultural Occitan País Nissart e Alpenc
 
- La dimenjaia dals 12-13 serà l’AG Nacional de l’iEO a Niça., al CLAJ Clair-Vallon (quartier de Cimier), una primiera a Niça. L'ocasion de mostrar e metre en valor l'occitanitat de la quinta ciutat de França e subretot, ce s'eissublia sovent, de la tèrça ciutat d'Occitània.
 
- Lo dimenge 13 de mai, partent de 11h30, serà rendut onor a nòstre regretat Maurís Sgaravizzi, un dals 7 membres fondators dal Centre Cultural Occitan País Nissart e Alpenc, defuntat lo mès de julhet passat. Chantaire occitan, estatjant de Sant Joanet implicat dins la vita associativa locala, pensaire umanista, trobaire moderne, figura de Nissa e d’Occitània, amic d’Alan Pelhon e Joan-Luc Sauvaigo que n’en chantet lors chançons. Chal sinhalar que la chançon "Nissa rebèla" que chantèt siguèt recuperaia per un grop d'extrema drecha francesa e donca cessèt jamai de denonciar lo mesprès devèrs l'occitan e a l'encòup la discreditacion per la recuperacion. Voliá far conóisher tota la belessa de la lenga occitana e l'istòria de convivença e de tolerança d'aquela cultura. 
 
La vila de Niça li rendrà onor amb’un còr d'enfants lo còr Ballandrin, Las "Mauricettes" e "Cantan Maurís". I seran egalament de mariòtas. E en fin d’après-disnar, de 17h a 19h serà un balèti.
 
- Lo dissabta 19 de mai, la "Nocturna", partent de 19h30 amb’al concert de Lou Dalfin, grop occitan de las valaias occitanas dal Pimont, sovent copiat mas jamai egalat, que passèt lo darrièr còup a Niça sus lo pontin per la Fèsta d’Occitània de 2001 dal Centre Cultural Occitan País Nissart e Alpenc e mai recentament a l’Estivada de Rodès, de ren mancar aquela banda conoishuá internacionalament.
 
 
Chal sinhalar qu’aicest an, per Niça sijèt decidit de tornar dinamisar los Mais de quartiers, que de 11h fins a 17h se trobaran lo:
 
- 5 de mai al Parc Chambrun,
- 12 de mai en Plaça Arson e parier Parc Carol de Romania,
- 19 de mai Jardin Alsàcia Lorrena, e Esquare Marcel Kirchner.
 
 
En Contea, coma en Val d’Aran, lo periòde de la prima es l’ocasion de fèstas. Dins la continuitat dals Mais, per la Sant Joan d’Estiu, per exemple dins lo quartier de Carràs a Niça e en val d’Aran, coma dins d’autres caires de las Pirenèus se cremarà l’arbre que n’es lo simbèl. En Val d'Aran aquel arbre es sonat "eth Haro". Quarques jorns denant, chalrà sinhalar que se festeiarà lo 17 de junh, jorn nacional dins la Val d’Aran, anniversari de la restauracion dal poler dal Conselh Generau d'Aran, autrament apelat Govèrn d'Aran. De notar qu'aquel jorn siguèt prepausat coma jorn nacional d'Occitània tota. Es un periòde de renaishença dal bòn!


Laurenç Revèst

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris


I a pas cap de comentari

Escriu un comentari sus aqueste article