Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Actualitats

Batèsta per poder contractar de publicitat en occitan

En nom de la lei Toubon, MediaTransports refusa l'occitan mas pas l'anglés

| Stewart Leiwakabessy

Jornalet parla amb Patric Roux, director de l'Estivada de Rodés, a prepaus de la batèsta qu'a calgut per contractar de publicitat en occitan dins las garas de l'SNCF.


"Voliái tocar mai de mond que pel passat e desvolopar la frequentacion de l'Estivada amb de mond pas necessàriament pro sensibilizats a la question occitana o a l'espectacle viu occitan", a contat a Jornalet Patric Roux, director del festenal interregional de las culturas occitanas. Per aquò far, e per poder "botar la lenga nòstra dins l'espaci public", se contractèt d'espacis publicitaris dins las grandas garas de l'SNCF.

L'aficha prepausada per promòure l'Estivada dins las garas foguèt pas acceptada per MediaTransports, l'entrepresa que ne gerís la publicitat. Los sieus servicis juridics demandavan la traduccion en francés de l'aficha. "Evidentament, avèm refusat còp sec, sustot que nos demandavan pas de tradusir l'indicacion 'free shows' pausada sus l'aficha", a dich Roux.

Lo director de l'Estivada se planhiá qu'ongan i aviá tornar-mai una "novèla barradissa del servici juridic de MediaTransports, jol pretèxt de la lei Toubon. Un còp mai, avèm defendut l'aficha, sustot que la lei Toubon, de 1994, la metèron en plaça per defendre la lenga francesa contra los anglicismes e ditz en son article 21 que deu pas e pòt pas limitar l'usatge de las lengas 'regionalas'!". Al delà, Patric Roux argumentèt que se podiá prene en compte la modificacion de la constitucion francesa en son article 75-1. "A aquel moment, lo servici juridic nos respondiá pas pus!".

Fin finala, calguèt apelar en secors los conselhièrs regionals d'Aquitània e Miègjorn-Pirenèus, David Grosclaude e Guilhèm Latrubesse. Per Roux, "pèrdre o capitar seriá, pel còp, un afar politic sul fons".

Amb l'argumentacion que s'agissiá d'una discriminacion, lo servici jurdic reculèt, en tot dire qu'"a l'Estivada, avètz un malhum que fonciona fòrt!"

Fin finala, l'aficha en occitan del festenal occitan l'Estivada, la pausaràn dins las garas del país entre mai e junh, coma previst. "Se nos batèm pas, non aurem pas res perque balharàn pas res a gratis. Per nosautres, avèm l'onor!"

Quitament dins una relacion comerciala, ont l'occitan es lo client —e alavetz lo que paga—, se cal pelejar amb aquela manca de coeréncia lingüistica que s'acarna tostemps amb lo mai flac.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

manjacostel Mureth
6.

Cal dire que i a las directivas non escrichas, implicitas al nivèl de l'ADN franchimand, a totes los nivèls, dins totas las grandas entreprèsas publicas o privadas. Que i a pas , al cap que maites amoros de Napoleon, de Petain, de Lois XIV e de Sant Lois e aquela istòria de farlabica que l'esquèrre subretot adora sens i estre per ren (gaireben a quicòm pròcha ) . Òm se demanda encara per de qué?
E los quitis aparaires de la mondialisacion e del liberalisme , son convincuts de la superioritat que sem forçats de qualificar de caractèri raciste , de la lenga françesa ( ortografia: los trens oranges ( s>fruch) , los trens blau - pas d's qu'es pas una frucha , quina finessa miladiou) ) sus totes los autres baragoins ( a començar per l'anglès). Parlem pas de l'esquèrre qu'es mantuns còps dins lo non dich , e que fa pas que de reconeisser lo RSA de la lenga, del cap dels pòts, en se pensant que tot aquò finirà plan per "lor"passar, e que lo monde finirà per parlar la lenga de Moliere ( a començar pels Teutons), e que podon pas far autrament al pais dels dreches de l'òme de la femna e dels conilhons.
Al cap l'esquèrre vertadièra qu'a governat un an e mièg la França dempuèi 1789 es a dire en 1936 , e la mitat de 1981) , es d'accòrdi ambe l'istòria somiada per Michelet.
E doncas es pas estonant qu'un tipe del mièjorn (mantuns còps o son a la SNCF) e que suzèt coma un diable , per aprendre totas la subtilitats del françes '"s a orange e pas a blau per exemple) , se troba desvariat dabant un tèxte prepausat en occitan. Li pareis que son a mand de cambiar las reglas del juòc del cocorico lo mai fòrt.
Visca l'empiri republican , son novèl Cesar Holandus , e visca la democracia qu'arribarà un jorn benlèu .... pel tren de las garas tampadas del Mièjorn....


.

  • 2
  • 0
Julien St-Miquèu de Riufred
5.

Se dit que normaument lo numerò de telefòne diu èster en binari...

  • 0
  • 0
Pèir Bigòrra
4.

Era SNCF qu'ei coneguda tà hèr era puta dab era sua actituda de surenchèras jacobinas, brembatz-ve deth ahèr deth Demos a Baiona ! Sustot quan veges era aficha, que cau vertaderament que sién un arramat de pishacordetas tà arrefusar-la ! Tots eths mots causits que son transparents e eras datas e eth lòc que son dats en francés !

Mès se i a maishanta fe dera part deth servici juridic de MediaTransports, que'us cau gahar ath loé pròpi jòc en pormor, se's serveishen dera lei Toubon tà arretocar eth occitan, que'us cau portar eth pet tà deishar passar per contra tot un hèish d'anglissismes. Car coma at sabetz dilhèu, eras drabadas de qui pateishen eras nostas lencas que son sovent estadas justificadas per un cadre juridic de qui era tòca èra inciaument de deféner eth francés contra eras lencas superioras en "prestigi" (deth latin entara Ordonança de Villers-Cotterêt, deth anglés tara lei "All good"). Que seré de bon véger aquesta lei emplegada peras suas atribucions iniciaus, que'us heré plan era nica !

  • 2
  • 0
Raimon Tolosa
3.

L'estat francés es toxic per Occitània.
L'estat francés es toxic pels occitans.
Occitània es un país ocupat.
Fins quora acceptarem las umiliacions ?

  • 6
  • 2
Laurenç
2.

Per aiçò polem donar donar una vision occitana (e ren medicala) de l'alienacion, se pòl prepausar la definicion siguenta : lo fach qu’une persona ò un grop de lenga/ cultura occitana venguèsson estrangiers a la siu pròpria lenga/ cultura.

Pòl èstre d‘un biais :

- direit : violença fisica, biais armat (invasion, anexion), dins l'Union europèa aüra es sovent un biais desmodat, existe al nivèl istoric (anexion de 1860 de Contea de Nissa, guerra "eveniments" d'Argeria).

- indireit : costat intelleitual, moral, passiu, sornarut, per tracasseriás quotidianas, legalas (aquí lo cas citat), amb’al pseudo-consentiment, per l'educacion (educastracion) de laishar deguna plaça (visibilitat) a una persona ò grop portaire d'una lenga/ cultura. Se fa fins al ponch que, lo temps ajuant, la persona ò lo grop conoisheran (ò reconoisheran) plus ne la siu lenga, ne la siu cultura. Tot aquò per qu'intègre un estatut "superior" (civilisar, modelar), aquel vorgut per lo poler en plaça (en plaça per de questions d'imperialisme, mas aquò es una autra definicion).

Una referença "Occitanie, histoire d'une aliénation" de Paul CASTELA, Edicions "du Beffroi" 1999, 365 paginas.

  • 8
  • 1

Escriu un comentari sus aqueste article