Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Actualitats

De l’emission Les Ch’tis à... a l’emission Les Marseillais à...

Quina plaça restariá dins lei mèdias francés per leis identitats fòra la nòrma?

Lo pes dei mèdias dins la societat es important. Question d’espòrt i a que de veire lei ciclistas que florisson mai que de costuma a l’entorn dau mes de julhet, estimulats per ressortir sei vèlos gràcias ais images TV dau Torn de França. L’identitat dicha “regionala” pòu èstre mai precisament mediatizada dins un espòrt coma lo fotbòl quora avèm un rescòntre Barcelona-Madrid, Marselha-París (Olimpic de Marselha-París Saint Germain). Au nivèu dei mèdias anam veire un tipe d’emission ont i pòu aver una expression d’identitat fòra la nòrma mediatica.
 
Lo 5 de julh passat s’acabèt la sèria de telerealitat Les Marseillais à Cancún. Fasiá dos mes qu’aquela emission èra difusada cada jorn de 16h30 fins a 19h35. Après lo succès de Les Marseillais à Miami en fin de 2012, W9, cadena dau grop M6, lancèt una segonda sason que se debanèt dins la famosa estacion balneària mexicana.
 
Es una sèria derivada de l’emission Les Ch’tis à Ibiza lançada en 2011. Fau saupre que ch’ti, significant literalament “aqueu” en picard, es un mot devengut emblematic per designar lo mond picard (sovent per precisar lei picards de la region dau Nòrd-Pas de Calais), coma amb aquò (mòcò) devengut d’un temps emblematic per designar leis occitans de Provença.
 
Davant son succès, i aguèt una seguida de Les Ch’tis font du ski, Les Ch’tis débarquent à Mykonos fins a Les Ch’tis à Las Vegas. Es en aqueu moment que se decidiguèt de far una emission derivada. A costat, lo succès dei ch’tis fa que l’emission contunha amb la difusion prevista de doas seguidas, Les Ch’tis font leur tour de France e Les Ch’tis à Hollywood.
 
Lo principi de l’emission es un rescòntre entre leis emissions de telerealitat, dau genre Big Brother (se sovenir per exemple de Loft Story que foguèt filmat dins leis estúdios de la Victorina a Niça), e lo succès de la picarditud gràcias a la mediatizacion dau filme Benvenguts en cò dei ch’tis (Bienvenue chez les Ch’tis, títol originau en francés; Benvinguts al nord en catalan; e lo sens es mai diferent amb la version brasiliera A Riviera Não é Aqui) de l’umorista Dany Boon en 2008. Fau recordar que foguèt lo segond melhor resultat d’entradas de cinèmas francés après Titanic. Faguèt que de joves en Occitània se metèron a parlar de biloute dins lei corts d’escòla coma d’autreis expressions que descubrián amb aqueu filme.
 
Gràcias a aquesta pagina avèm pogut aver una soma d’informacions mai precisas sus la genèsi de l’emission. En 2011 Alexia Laroche-Joubert, productritz, decidiguèt de lançar una emission en metent en scèna de joves de la region dau Nòrd-Pas de Calais.
 
L’idèa èra de crear un desfasament entre lei joves e l’endrech ont arribarián. La productritz (que per l’anecdòta sa grand dau costat pairau èra de Barcilona) declarèt de mai: “N’aviáu pron de far passar de castings a de gents dau Sud, i a que de bimbos. Aviáu d’idèas banalas sus lo Nòrd, que i seriáu jamai anada per far un casting abans. Sistematicament se va cercar de mond dins lo Sud perque lei gents i son coloradas [«hauts en couleur» dins lo tèxte]. Mai i a que de cagòlas [«cagoles» en francitan dins lo tèxte]”.
 
Es notat de mai que s’apila sus la “gentilesa” e l’“esperit de comunautat” ben fòrt dei ch’tis.
 
Pasmens, maugrat aquelei declaracions sus lei gents dau Sud, la produccion a adaptat l’emission dei picards ais occitans a la fin de 2012. Es lo mesme principi, s’agís per de jovents (quasi la mitat de dròllas e de dròlles) d’assajar de capitar professionalament dins sei projèctes. S’agís d’activitats dins lo mitan de la nuech (de DJ a dançaira en passar per serviciau) dins un novèu país dau Mond.
 
Se podèm demandar de qu’es l’identitat veïculada per aqueu tipe d’emission de telerealitat. Dins lei dos cas, i a degun tipe de demostracion explicita de “regionalisme”, serà degunament la promocion de produchs alimentaris de sa region nimai per parlar de la belesa dau sieu. De fach, s’agís de seguir aquelei joves dins son biais de viure, de far e d’aver un rapòrt a l’autre e a la comunautat. En aquò, avèm per exemple pas verament constatat mai o mens d’esperit de comunautat. E per lo mond de la nuech, siam pus especialistas despuei que frequentam. Mai çò que se vei de pròpri en rapòrt amb d’autreis emissions es lo costat lengatgier: se vei —o s’ause mai exactament— l’accent dei participants (segon l’emission totei parlan amb l’accent ch’ti ò occitan). Poiriam far l’occitanista que ronha perque ren es perfiech. Mai podèm considerar qu’aquela emission fa una novetat positiva que sòrt de la nòrma dei mèdias francés. D’efiech, lei joves foncionan en parlant francés amb son accent, es la normalitat de comunicacion. Vivon dins son quotidian amb son accent normau qu’es la realitat orala de son país! Sòrt deis estereotipes dei gents qu’aurián l’accent qu’a la campanha. E perqué faudriá totjorn aver vergonha d’èstre se au sègle XXI dins lei mèdias francés? E pasmens sembla que siá encara lo cas perque au nivèu dei ressòns es çò que foguèt reprochat per certanei criticas TV coma lo magazine de cimèna Première (que “prèsa lei candidats, levat quora s’exprimisson, e lo casting”; cf. Christelle Devesa, “REVIEW: Les Ch’tis à Ibiza: 10 fautes de français à la minute!” in Première 2011) ò encara per Rue89 (“l’emission caricatura l’imatge dei gents dau Nòrd en lei presentant coma des «degenerats» e l’acusa de participar au clima actuau d’estigmatizacion dei populacions”, cf. Nicolas Gardères, “Incultes, bêtes et vulgaires: bienvenue chez les Ch’tis à Ibiza” in Rue89, 28 de setembre de 2011; referéncias donadas per la pagina Wikipèdia citada precedentament).
 
Dins l’emission, çò qu’es positiu es que l’enjòc, lo jutjament solet que lo telespectator pòu aver, es individuau. Es lo biais de far de la persona e la recèrca professionala ben capitada (ò pas) de cadun, en fach es l’objectiu primier e solet de l’emission.
 
Aquò vist, podèm far ara una diferéncia entre lei doas variantas d’aquela emission per lo títol. D’un costat avèm una apelacion lei ch’tis que ven de la designacion dei picards de la region Nòrd-Pas de Calais. De l’autre avèm una apelacion lei marselhés que ven simplament de la designacion dei gents de la primiera ciutat d’Occitània.
 
Avèm doncas una identitat geografica larga, aumens lo nòrd de l’espaci lingüistic picard. De l’autre, avèm una identitat geografica estrecha, l’airau urban de Marselha e deis entorns. Auriá pogut èstre Lei provençaus a... çò que seriá estat ben (ò alora, per trobar l’exacte parallèl de Lei ch’tis a..., auriá pogut èstre Lei mòcòs a...). Un costat positiu met en lum de joves urbans e a la mòda que parlan amb l’accent.
 
Fau pasmens dire que dins la tèsta de ben de gents, l’accent marselhés es emblematic de l’accent occitan, ò l’accent dau “sud de França” e dei “miegjornaus” (que sabon pas dire la o barrada de rose). Pòu inclure tant l’accent e lo biais de parlar francés d’un marselhés pròpriament dich coma lei variantas de l’accent occitan. Va de l’accent niçard (que ditz la e barrada en plaça de la e dubèrta a la francesa dins avait), en passar per l’accent auvernhat (que shushuieja leis s coma l’ancian president francés Valéry Giscard d’Estaing), fins a l’accent tolosan (que ditz an-née) e ne passi.
 
Senon, a la diferéncia dau mot ch’ti qu’es devengut positiu per lo filme de Dany Boon, çò que seriá son equivalent, lo mot mòcò, a pas conegut una tala mediatizacion ni un ressòn positiu larg dins la populacion.
 
De mai, l’aventura comencèt amb de picards puei passèt a d’occitans. Fin finala, en rapòrt amb çò que disiá la productritz, leis occitans serián un “mau necessari” per animar e metre de colors dins la television en França? Sembla que òc.
 
Pensam a de mond “colorats” de la telerealitat coma Jean-Pascal Lacoste (de Tolosa e actor de sèrias de TF1), Félicien Taris (d’Ortès, productor de documentaris que montèt un sòlus) e d’autrei dins lo domeni dau cant coma Julien Doré (d’Alès, justament entrevistat per lo mesadier Gens du Sud editat per La Provence), Jenifer (de Niça), Olivia Ruiz (de Carcassona)..., totei dau “Sud”, doncas d’Occitània, qu’an capitat dins lei mèdias tot en avent un cèrt imatge de “sudista”.
 
Coma o avèm vist, leis aventuras dei marselhés son una derivacion de la sèria lançada per l’èrsa ch’ti. Alora, per remotivar l’imatge e lo nom deis occitans, faudriá crear un filme umoristic contemporanèu sus leis amb aquò, amb de dialògs per part integralament en occitan, e rire de nautres? Faudriá crear una emission que dubririá lo camin per una remotivacion de l’occitan?
 
 
 
 
Lo Sambracitan

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Chegue Varra La banana del Segalar
5.

#1 Vaicí un article qu'ai trobat sus internet que parla de la version "ch'ti" de l'emission. Ne'n parla pas cap per son contengut, mas per l'usatge lingüistic qu'es fach dedins -es dire se la question de la "plan parlança" gratolha dins los mèdias en França- : http://www.spi0n.com/christopher-le-ch%E2%80%99ti-qui-massacre-la-langue-francaise

çò qu'es relevat dins aquel article, un còp de mai, es pas cap lo fons de l'emission, mas lo biais de parlar. Es d'aitant mai interessant que justament, aquela emission fai relevar la question per plan de monde.
Los que son sensibles al flamand, a l'occitan veiràn tot aquò benlèu d'un uòlh simpatic quora d'autres que son per la nòrma santa de París veiràn aquò d'un uòlh marrit.

  • 5
  • 0
Mathieu Castel Amians
4.

Una causa de notar, es que lei "marselhés" que participan a n'aquesta emission de tria (ironia) son en realitat de gens venguts de vilòtas vesinas a Marselha. Lei marselhés li son fòrça minoritaris.

Un biais de simplificar tot parisenc... Se per encas farian una emission batejada "les basques à Vladivostock", siau quasi segur qu'auriam de bearnés ò de bordalés dins lo casting...

  • 0
  • 0
Peiròt En haut deu malh
3.

#2 "Ara, fan parelh, botan de mond causit per lor diferencia dins de bòstias, t'embarran tot jos l'agach de las cameràs e te convidan a la mòstra"

Parletz deus òmis politics au moment de debats tv ?

  • 1
  • 0
joanamalric Masamet
2.

#1
Óc, plan dich.
A la debuta del XXème segle, mostravan de negres dins de gabiàs coma atraccion de las exposicions universalas. Ara, fan parelh, botan de mond causit per lor diferencia dins de bòstias, t'embarran tot jos l'agach de las cameràs e te convidan a la mòstra.
Una vergonha.

  • 2
  • 0
Julien Bordèu
1.

Fau s'estancar. Es pas possible. Monsur lo Sambracitan, avetz pas remarcat la tòca vertadèira d'aquestas emissions ? Vendre d'espaci publicitaris a Coca-Cola.
Alexia Laroche-Joubert e sos amics an pas briga l'idèia de popularizar o de valorizar las regions de França. Es aquí per crear un programa que poderé generar un nombre sufisant d'espectators, donc de consomators. Quan alucatz la television, e que causissetz d'espiar aquò, hedetz pas de sociologia (lo còp de la sociologia, nos l'an dejà sortit en 2000 damb lo purmèir Loft Story, avem comprés...). L'epectator se va sovent posicionar coma quauqu'un de superior au candidat e préner lo programa coma una veirina de la debilitat. E soi desolat, mes acoblar "marselhés" e "debile", pensi pas que sia un punt constructiu per l'avaloracion de l'occitan...
E ací, èm dens la categòria "TV poubelle", donc es aisit de véder çò que va pas. Vos convidi a espiar (enfin a contra-còr, dens un pretzhèit "sociologic") una emission dens la quau las "ficelles" son mens vededèiras, "Gordon Ramsay, Panique en Cuisine" e son ersatz francés. Vederatz, de las valors aficadas d'amor de la bona codina, de respècte dau client, de respècte dau producte, e dau trabalh "bien fait". Mes s'espiatz mei en prigondor, vederatz la legitimazicion dau non-respècte de l'uman, de la degradacion de las condicions de trabalh. Qui a enveja de se hèser insultar pr'amor qu'a pas podut héser una Béchamel ? E ben dens aquesta emission es normau. E per l'espectator, ic vad naturau tanben.
Una sola solucion : cargar la TV dens la veitura, e zó ! Au borrier ! Se la TV es capable de produsir causas de qualitat (quauquas serias, quauques reportatges,...) las trobaratz sus internet. E se trobatz pas çò que vos agrada, a vos de crear vòsta emission e de la publicar sus YouTube o çò que voletz (damb un petit aparelh fòto tot poirit o una webcam, un PC e un logiciau pilhat sus internet podetz hèser causas de las bonas).

  • 6
  • 1

Escriu un comentari sus aqueste article