capçalera biera tobiers

Actualitats

Glorifican la lenga francesa a Villers-Cotterêts

Emmanuel Macron inaugurèt ièr de ser aquel ambiciós projècte de 211 milions d’èuros dins lo meteis castèl ont se signèt l’ordenança francista

Glorifican la lenga francesa a Villers-Cotterêts
Glorifican la lenga francesa a Villers-Cotterêts

 

 

Emmanuel Macron a inaugurada la Ciutat Internacionala de la Lenga Francesa a Villers-Cotterêts, un projècte de 211 milions d’euros, equivalent al còst del Centre Jòrdi Pompidor de París o al musèu del Cai Branly. Lo sit aculhís una exposicion permanenta, de residéncias d’artistas, un cafè, un auditòri, e de projèctes d’ostalariás e de restauracion. Lo musèu a per tòca d’atirar 200 000 vesitaires per an. Celèbra la diversitat e l’evolucion de la lenga francesa, en abordant lo ròtle complèxe de la lenga dins lo contèxt de la colonizacion. Lo musèu suscita egalament de reflexions sus de subjèctes contemporanèus, coma l’inclusivitat e l’evolucion de la lenga.

Lo musèu situa la data de naissença del francés coma lenga oficiala a l’Ordenança de Villers-Cotterêts, çò que d’especialistas an contestat en estimant que s’agissiá d’una estrategia de comunicacion politica, çò rapòrta Libération. D’efièch, sembla qu’es l’idèa d’Emmanuel Macron, compte tengut de çò qu’expliquèt a d’escolans que vesitavan lo sit en setembre de 2017:

“Sèm totes franceses mentre que parlàvem sovent de pateses un pauc desparièrs. França s’es facha per la lenga. Lo rei a decidit que totes los que vivián dins son reialme devián parlar francés.”

 

Un otratge a las lengas minorizadas

 

E mai l’institucion de la Francofonia siá ja polemica e criticada per difondre l’imperialisme francés, la creacion d’aquela Ciutat Internacionala de la Lenga Francesa a Villers-Cotterêts es tota una provocacion pels que defendèm la subrevivéncia de las lengas que, coma la nòstra, comencèron de patir una sevèra decadéncia justament en aquel castèl lo 15 d’agost de 1539 amb l’ordenança de Villers-Cotterêts.

A prepaus de l’inauguracion d’aquel sit, recomandam l’editorial d’Andrieu de Gavaudan publicada dissabte sus Jornalet e la reflexion de David Grosclaude sus son blòg.

 

L’Ordenança de Villers-Cotterêts

 

L’ordenança de Villers-Cotterêts foguèt dictada lo 15 d’agost de 1539 pel rei Francés Ir de França. Lo decret enebís l’usatge de quina que siá autra lenga que lo “vulgare françois” dins los escriches judiciaris e de l’administracion, oficialament per tal d’evitar de marridas interpretacions.

L’ordenança èra dirigida contra lo latin, mas marquèt la fin de l’occitan coma lenga oficiala en Occitània jos dominacion francesa, e anava empachar l’oficialitat d’autras lengas a mesura que s’incorporavan a la corona francesa coma lo basco, l’alemand d’Alsàcia, lo còrs, etc. pr’amor que tre alavetz tota la documentacion oficiala redigida en França se fasiá en lenga francesa e s’impausava lo francés dins totes los actes publics.

L’ordenança de Villers-Cotterêts es l’eveniment mai important de regularizacion de l’administracion e de la justícia abans la Revolucion Francesa, e aguèt coma consequéncia immediata o de tèrme long la decadéncia de las lengas escrichas autras que lo francés. Pasmens, l’imposicion del francés a l’escòla arribariá pas abans la generalizacion de l’educacion obligatòria, a la fin del sègle XIX.

 

 

 

 

Articles relacionats

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: JORNALET 2025

Comentaris

Franc Bardòu
4.

Ambiciós ? Pas brica. Mas pretenciós, supremacista e mespresós de l'alteritat, òc-ben, en diable !

  • 13
  • 2
Pietri Jaume Niça
3.

Es l'escasença de ramentar qu'en 1561 lo duc de Savòia, Emmanuèl Felibert, prince de Piemont, signèt lo 22 de setembre de 1561, l'edicte de Rivòli. Es ansin que, dins sei domènis,
per leis actes publics l'usatge dau latin fuguèt remplaçat :
--per l'italian (toscan) dins lo país niçard qu'es de lenga occitana. La dedicion de Niça a
l'Ostau de Savòia data de 1388.
-- per l'italian pereu dins lo Piemont. Lo piemontés es una lenga galloromanica.
-- per lo francés dins la Vau d'Aòsta e la Savòia que son de lenga artipana.
Si pòu veire aquel edicte coma un "enfant" de l'ordenança de Villers-Cotterêt bòrd qu'Emmanuèl Felibert èra lo filhat dau rèi Francés 1ier.

  • 11
  • 2
Gerard Cairon Florentin d'Albigés
2.

Sabi pas se, en 2024, i va aver qualque manifestacion per celebrar l'edit de Villers -Cotterets , una auto-celebracion de Macron que se voldriá plan prene ara per François 1er...
Villers -Cotterets es pas plan luenh de Paris ont demòran tant de monde de totes las diaspòras qu'an agut a patir de l'imposicion del francés, e del mespretz per la lenga de lor país....Se poiriá, totes amassa ( Antilheses, Reunioneses, Còrses, Bretons,.nosautres,..totes, e tantes maites...) anar manifestar nòstra volontat de veire pas nòstras lengas crebar....amb benlèu, un resson mediatic pus important ( al vist de l'organisacion e de las causidas dels mediàs). E solide, la presencia de totes los qu' avèm la sanqueta e la volontat de i anar (nos costariá mens a nosautres que se veniam de Guadalope)...vòli parlar dels occitanistas que sèm...que nos acontentam tròp sovent de capejar e bracejar ...abans de nos tornar aplatussar....

  • 11
  • 3
Paueth
1.

Vergonha!

  • 7
  • 4

Escriu un comentari sus aqueste article