CAPÇALERA PAIS INVISIBLE

Actualitats

Lo pòble indigèna guaraní kaiowà fa tornarmai una crida al Mond per sa subrevivéncia

Dins un messatge clar e desesperat an soslinhat que patisson un genocidi, un ecocidi e un epistemicidi

Lo pòble indigèna Guaraní Kaiowá fa tornarmai una crida al Mond per sa subrevivença
Lo pòble indigèna Guaraní Kaiowá fa tornarmai una crida al Mond per sa subrevivença | Aty Guasu / Brasil de Fato

Tèxte legit

Lo pòble indigèna guaraní kaiowà, dins l’estat brasilièr del Mato Grosso del Sud, al costat de Paraguai, torna far una crida internacionala a causa de la situacion grèva e atròça qu’es a patir. Dins un messatge clar e desesperat an soslinhat que patisson un genocidi, un ecocidi e un epistemicidi (destruccion de coneissenças).

Los caps de la comunautat an fach un apèl urgent a las multinacionalas, en lor demandant de s’absténer d’investir dins la produccion de sòja, de milh e de cana de sucre dins lor territòri. Segon eles, aquelas culturas se fan amb lo sang de lor pòble que patís una violéncia desmesurada dels grands entrepreneires agricòlas. “Aqueste territòri es sagrat”, çò declarèron los representants, en soslinhant l’importància de preservar lor tèrra non solament per lor subrevivéncia fisica, mas tanben per lor identitat culturala e esperitala. “Lo milh, l’etanòl e lo biocarburant son mescclats a nòstre sang.”

Los guaranís kaiowàs espèran que lor denóncia servirà per sensibilizar lo mond a prepaus de las atrocitats que ne son victimas e a cercar de sosten dins la lucha per protegir lor territòri e lors dreches ancestrals.

En 2012 e 2013 aviam ja raportat sus las paginas de Jornalet la crida del pòble guaraní kaiowà, qu’es una de las comunautats indigènas mai nombrosas de Brasil. Solament dins l’estat del Mato Grosso del Sud, n’i a 30 000.

Pendent la dictatura militara de Brasil, los grands entrepreneires agricòlas, diches “fazendeiros“, desplacèron de milièrs d’indigènas de lor país. Quand la dictatura tombèt, en 1985, lor retorn comencèt, mas los indigènas rescontrèron la resisténcia armada dels quites fazendeiros e dels esbirros armats qu’engatjan, diches “jagunços“. Aital, lo retorn dels guaranís kaiowàs en cò lor foguèt recebut amb de fusilhadas. Mai d'un foguèron assassinats e fòrça autres se suicidèron. La violéncia fa ja d’ans que dura, e qualques organizacions internacionalas se son mobilizadas per ajudar los guaranís kaiowàs.

 

La demarcacion

 

La revendicacion principala de totes los pòbles originaris de Brasil es la demarcacion de lors tèrras: es a dire que las autoritats brasilièras definiscan e delimiten los territòris indigènas e ne permetan pas los tenements agricòlas o minièrs. L’administracion de Jair Bolsonaro n’arrestèt lo procès e mai tornèt permetre l’esplecha minièra d’aquelas tèrras.

Ara que govèrna lo Partit dels Trabalhadors se denóncia una ambicion insufisenta del govèrn de Lula da Silva per garentir los dreches dels pòbles indigènas.

 

https://www.youtube.com/watch?v=6RI6fyL2dd0

 

 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: JORNALET 2025

Comentaris

.t.
1.

De 1492 (arribada deu C.Colomb) ençà , mei de cinc sègles que los pòbles natius "amerindians" ne deishan pas de patir PERTOT sus aqueth continent, deu Nòrd dinc au Sud ...
E digun o gaire, per se'n escandalizar !
Espanhòus, Portugués, Francés, Anglés., Olandés,...de totjorn los Europeans pensèren, e pensan enqüèra , qu'èran e son totjorn tèrras "vueitas", deneguèren la presencia de pòbles vertadèirs, esfaçèren las lors civilisacions : "aquesta tèrra es nòsta, qu'èm a nòste ! existissetz pas ! tiratz-vos d'aquí ! " L'istòria deu continent comença damb eths, los colonizators.! Lo mot òrre mei revelator : tot çò abans es "pre-colombian" . Lo grad 100% de la colonisacion. ..
Adara , mantun pòble assaja de tornar levar lo cap, de cridar qu'existis, e demandar justicia .... Estudis seriós d'istòria començan..
Lo camin es e serà long..

  • 3
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article