Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Actualitats

Incertesas

| Christophe Finot
L’objècte d’aqueste obratge istoric es de veire ont se poirián trapar las termièras de l’implantation catara, a l’Etat Mejana, en Bas Lengadòc. Miquèl Jaç es istorian. Es pas lo primièr còp que s’ocupa d’Edat Mejana occitana e d’istòria del catarisme. Fa qualquas annadas nos aviá balhat un libre tras qu’interessant subre la filiacion dins las familhas entre catarisme e protestantisme. I constatava cossí los meteisses noms d’ostal se trapavan dins los registres de l’inquisicion medievala e dins los cercles de sosten al protestantisme qualques sègles puèi.
 
Dins Incertesas, Miquèl Jaç ensaja de pausar las confinhas de l’espandiment catar dins la partida nòrd-èst de son implantacion. D’aquel ponch de vista, la question que tafura l’autor es de saupre se la vila de Montpelhièr es estada, o pas, una ciutat pauc o pro “catarizada”. Non solament Miquèl Jaç es un saberut sul catarisme, mas es un furgaire de primièra tocant a l’istòria montpelhierenca. Dins sa cèrca ensaja de recopar las sorsas istoricas disponiblas. Lo fach es que, justament, a plan pauques espleches d’emponhar. D’efièch, lo documents escriches tocant aquel periòde e aquel luòc son tras qu’escarses. Fòrça se son perduts al moment de las guèrras de religion.
 
Pasmens, l’autor a trapat, aicí o ailà, dins d’escriches divèrses, qualques allusions al passatge a Montpelhièr o a la condemnacion dins aquesta vila de certans personatges per eretgia. Mas qual sap s’aquelas personas èran vertadièrament cataras, e mai que mai s’èran establidas a demòra dins la ciutat clapassièra? Los testimoniatges e documents son pas pro nombroses per poder afortir que Montpelhièr siá estat tocat seriosament pel catarisme. Que la vila siá estada una vila estapa, aquò es una evidéncia, e mai es atestat. De tot biais, cossí n’auriá pogut n’èsser autrament al moment de la persecusion mentre que se fasiá un vai-e-vèni quasi permanent entre Lombardia e Lengadòc?
 
Se las emprentas del catarisme son pas plan marcadas a Montpelhièr, es tanben e benlèu per çò que l’inquisicion i es estada mens tissosa aicí qu’endacòm mai. Es benlèu ben, tanben, perque la religion catara i èra plan mens implantata, plan mens densa, que mai al Sud. Alavetz, ont podiá plan passar la termièra entre region catarizanta e region non tocada, o mens tocada pel fenomèn? Segon l’autor, probablament endacòm entre Besièrs e Montpelhièr. Efectivament, e mai se Besièrs, malgrat lo chaple d’en debuta de crosada, es estat una vila ont visquèron mai d’una familha catara, la ciutat vescomtala foguèt pas jamai tant emprenhada del catarisme coma de vilas talas coma Tolosa, Carcassona, La Vaur, Albi, Pàmias, la Vila d’Ax, Fois e plan mantas encara...
 
A la fin, dins aqueste obratge, Miquèl Jaç fa pas que constatar son impoténcia a traçar una linha de demarcacion, mai o mens neta, entre airal de difusion del catarisme e region demorada fidèla al papisme. D’aquí, plan solide, lo títol, o cal ben dire un pauc curiós, d’Incertesas.
 
Lo libre se presenta coma un bilanç, un moment donat, de las recèrcas sul sicut. Per çò qu’aquesta question de l’espandiment geografic del catarisme, son mai d’un cercaire a se la pausar. E mai se la pausan desempuèi plan longtemps. Miquèl Jaç apond dins aqueste obratge sas darrièras trobalhas. Pòrta pèira al clapàs, se gausi dire. Mas fa mai qu’aquò estant que fa tanben lo ponch, quasi exaustiu, sus la question. Coneis plan las recèrcas passadas e las recèrcas en cors. Coneis mai que tot lors resultats. Ne fa una sintèsi dins aqueste libre per se mainar que, fauta d’elements istorics nombroses, la recèrca avança tras que lentament. Pasmens nos podèm fisar d’el per contunhar amb pugnacitat lo prètzfach entamenat. Es a l’ora d’ara un dels melhors cercaires subre l’istòria de las religions en Occitània.
 
E mai per un constat a l’ora d’ara plen de “voides” e d’“incertesas” istoricas, fa gaug de veire que d’istorianas e d’istorians contunhan de se clinar sus aquel aspècte de l’istòria nacionala nòstra. D’aquò lor podem èsser reconeissents, coma podèm mercejar las edicions IDÈCO per lor trabalh de difusion d’aquela mena d’obratge scientific. Un còp de mai cal dire tot lo ben que se pensa d’aquesta colleccion “Tèxtes e documents” que met a la portada de totòm las avançadas intellectualas dins tal domeni e dins tal autre.
 
 
 
 
Sèrgi Viaule
 
 

JAÇ, Miquèl, 2007, Incertitudes, colleccion Tèxtes e documents, Institut d’Estudis Occitans, 163 paginas

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Servianés Lengadòc
1.

Es atestada una escòla catara a Servian e Domenge lai prediquèt e disputèt contra de perfèits.Se pòt avançar que Servian foguèt un dels luòcs mai orientals de l'espandiment del catarisme.

  • 2
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article