Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Actualitats

Lo rossinhòl arganhòl

| Kev Chapman
Que poiriá plan escriure Alan Roch entre un compte rendut tretzorugbistic pel Jornalet e una cronica per la Setmana de Menerbés? De poesia, solide. Se sap benlèu pas pro, mas lo contaire de la Trivala a totjorn escrich de poesia. Qu’aquesta siá puslèu destinada als mainatges càmbia pas grand causa a l’afar. A pas jamai daissat de colcar sul papièr qualques vèrses. D’unes publicats, d’autres benlèu pas. Per el, cada escasença de far cantar la lenga es bona. E quand las escasenças se fan escarsas, rai, es capable de las congrear. Per exemple en clinant sus la pila batismala de la colleccion Farfadet aqueste recuèlh entitolat lo Rossinhòl Arganhòl. Aquesta brocadura es lo numèro quaranta unen del catalòg. Pas totes consagrats a la poesia, mas totes cargats d’embelinament.
 
Alan Roch es de longa a far cantar lo Mond, la creacion e l’umanitat. A ensajar longa mai de far fiular un Mond que demanda pas qu’aquò. Sa panta es de balhar de color a la natura amb l’arcolan de la lenga. Jòga sus las tòcas de la fonetica. Se daissa portar per las èrsas de las sillabas. Atal puèjan las emocions del fons del vèrbe. Aquò se sap ben pro, cada poèta es un joglar que fa dançar los mots. Mas abans los cal causir e daissar venir. Los apariar per veire los que se pòdon endevenir dins lo temps e dins l’espaci. Se tracta d’alestir una alquimia de las paraulas a cima de pòts.
 
Se, de prima pausa, tot pòt èsser pretèxte a la doçor de la rima, pòt arribar qu’un poèta, un moment donat, siá esmaravilhat per un aspècte particular de la vida. Lo bestium es una part enigmatica de la creacion que de totjorn pivelèt los mainatges. Dins lo revolum de las sensacions multiplas e variadas, las bèstias porgisson lor preséncia mièja reala, mièja onirica. E demest aquestas, l’aucelum es encara la part mai inesperada del bestiari. La part mens sasidoira dels èssers vius. Aquò èra pro per interrogar Alan Roch que de totjorn demorèt al contacte, e de la natura, e dels mainatges.
 
Sos poèmas fan sovent referéncia, siá a de dichas, siá a de cançons popularas. Son de tèxtes leugièrs coma la pluma. Cada mot revèrta lo gard de l’aucelon. Ça que la, sovent mai que la rima, se rescontra dins aquestes poèmas de jòcs de mots destrigats. Es çò que ne fan de pèças puslèu destinadas als pichons. Aquò’s de tot biais lo registre creatiu sus lo qual pianòta de longa Alan Roch. Es sus aqueste apròchi que tota son òbra es bastida. Aqueste recuèlh desparelha pas demest sos precedents (Lenga de Gats, las Patas dels Milapatas, etc.). Aquel biais d’enfaciar la poesia pels enfants se poiriá discutir se jamai lo biais per cadun d’exprimir son engèni èra discutible. I a pas gaire l’autor disiá del sieu trabalh: Utilizi los mots coma una matèria plegadissa per jogar amb los sons, las semblanças, trapar de formulas e formuletas, de vertats vertadièras e de falses provèrbis autentics…”. La poesia ninòia d’Alan Roch, coma totas las poesias e coma totes los cants d’aucèl, pertòcan mai o mens segon, plan solide, la disposicion de cadun a recebre aquesta mena originala e singulara d’expression. Per una bona comunion, es coma per una bona comunicacion: cal qu’emissor e receptor sián sus la meteissa longor d’ondas. Es pas pròpri a aquesta poesia, per tant unica foguèsse.
 
Poesia aisida? Poesia amusarèla? Poesia sens bèc ni pata? Benlèu d’unes parlarián mai de divertiment que de poesia? A mens que se tractèsse de divertiment poetic? Certanas pèças serián mai comptinas e formuletas que non pas poèma? Question: una comptina seriá pas una mena de poèma? L’univèrs poetic d’Alan Roch revèrta lo de l’agach enfantin sul Mond. Un agach que dins l’uèlh refusariá, o capitariá pas ben, la mesa al ponch sus la realitat.
 
Se tota poesia es impossible de la definir precisament, lo fach es d’ont mai patent amb aquestes tèxtes del Rossinhòl Arganhòl. D’alhors, pas qu’amb lo títol avèm ja un escapolon de çò que pòt èsser lo contengut del recuèlh. De fach, tot comptat e rebatut, Alan Roch jòga amb los mots e cadun, poèta o pas, a son biais de jogar. Una causa es solida: tota poesia publicada, de quin registre que siá, enfantina o pas, farà totjorn lo bonaür de qualques unes. E qualques còps pas lo dels que cresèm.
 
S’avètz enveja de descobrir lo païsatge poetic d’Alan Roch segon la definicion que ne fa Felip Gardy, alavetz, aguessètz pas paur de vos clinar sus aquesta colleccion Farfadet que s’adreiça als enfants pichons e grands. Siá dich en passant, demest los aucèls meses a contribucion, soi estonat de trobar pas la blanca colomba, pr’aquò un simbòl màger dins l’imaginari nòstre. Mas se compren que tot aquò son pas que d’istòrias de rescontres e de circonstàncias entre l’autor e la gent volaira.
 
La màger part de las fotografias del recuèlh son de Pèire Thouy, l’ornitològ-conferencièr albigés. Un òme que fa autoritat dins aquesta sciéncia. Grand observaire e remiraire de l’aucelum, es tanben passionat de fotografia. Aquò nos val de clichats cargats d’una bèla expressivitat que s’endevenon plan amb los tèxtes. Sa contribucion permet una illustracion requista de la brocadura, plan dins l’esperit de la colleccion Farfadet.
 
 
 
 
Sèrgi Viaule
 
 
 

ROCH, Alan, 2015, lo Rossinhòl Arganhòl, colleccion Farfadet nº41, Institut d’Estudis Occitans d’Aude, 40 paginas

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

"Tàrrega" Igualada (PP.CC.)
2.

Com heu dit: Un poeta o un joglar.
Gràcies.
l'Ernest, "el Tàrrega".

  • 0
  • 0
Alan Roch Carcassona
1.

E ben, ne disi causas !!!!!!

La colomba s'amaga dins lo poèma del... corbàs !

LO CORBÀS DE NOË
Quand sus l'Arca, Noë demandèt
Un volontari per anar trapar la tèrra
Levères lo bèc, corbàs.
Partiguères e jamai non tornères
E plan faguères de pas venir informar
Lo brave Noë dels desastres terrenals
Plan mens ipocrit que la colomba
Que, tota fièra, ramenèt lo ramelet d'oliu
Per faire creire al paure Noë
Que lo monde èra tot de patz :
Aquela colomba lo prenguèt per un pijon !

Per la colomba de Menèrba, que l'autre jorn rescontrèri lo Joan-Luc Severac a l'omenatge al Subre-Papeta Leon Còrdas : « Daissatz-me volar en patz ! » diriá lo Mans de Breish.

  • 2
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article