Pendent l’Edat Mejana l’elèit seguissiá la tradicion millenària de mostrar son poder e estatut social en ornant sos vestits, libres, escuts, espasas e armaduras amb de misteriosas pèiras preciosas que se considerava que tenián de poders subrenaturals. Los fortunats vesián las pèiras preciosas, coma d’amulets e de talismans, per protegir los que las portavan dels esperits marrits, en assegurant en mai d’aquò la favor dels àngels e dels sants contra las poisons e las malautiás.
Las pèiras mai comunas foguèron l’ametista, lo cristal de qüartz, l’ambre, lo robin, lo jade, lo jaspe, lo coralh, lo lapis, lo safir, las pèrlas, la serpentina, l’esmerauda e la turquesa. Los diamants arribèron en Euròpa dins los sègles IV e V abans lo Crist, e mai s’al començament, s’utilizavan pas que dins lor modalitat de diamant brut, e doncas foguèt pas abans lo sègle XIV que la tecnologia permetèt de melhorar las tecnicas de talha.
Dins aqueles tempses existissiá la cresença que las pèiras preciosas avián d’influéncia sus la santat e lo caractèr de las personas. Las proprietats dels diamants ajudavan a apasimar las personas de caractèr marrit, en calmant lor ostilitat, en mai de las manténer salvas de las malautiás cerebralas; e s’utilizavan dins lo tractament de las paralisis, de l’icterícia e tanben per palliar la sensacion de fam pendent lo juni. Lo mòde d’utilizacion èra d’introduire la pèira dins la boca fins a la daissar umida o ben de la manténer dins la vapor del vin caud, fins que la pèira exsudèsse de gotas. Puèi òm ingerissiá aquelas gotas, amb un còp de vin caud.
Del meteis biais que los diamants, los safirs s’emplegavan pel tractament de cataractas e de problèmas oculars e mai per aumentar lo saber superior e las capacitats de rasonar.
L’ametista possedissiá de proprietats subrenaturalas pr’amor que portava l’astre, la longevitat e la proteccion contra la magia. Aquela pèira foguèt emplegada en mai d’aquò contra l’embriaguesa, dins lo tractament de las ponheduras d’aranhas e de sèrps e atanben per obténer una pèl polida en mesclant las gotas que se formavan amb la vapor de l’aiga per se lavar la cara.
Avián tanben la cresença que los robins èran tan rars dins la natura pr’amor que naissián pendent la fasa finala d’un eclipsi lunar. Los robins ajudavan a expulsar de demònis e a garir divèrsas malautiás, la fèbre, la gota e las dolors de cap. Per garir un malaut se metiá de robin dessús lo monilh del pacient fins que la pèira se calfava. Après se retirava la pèira e lo pacient miraculosament garissiá. Los robins èran d’unas de las pèiras emplegadas dins los vestits medievals car se cresiá que los que las inclusián dins lors abilhatges demoravan pus longtemps indemnes.
L’agata foguèt fòrça populara demest los marinièrs a causa de la cresença qu’aquela pèira protegissiá contra los pericles e las tempèstas. E mai, tanben, se metiá sus la pèl per calmar la set e donar de melhoras capacitats als orators.
La malaquita, emplegada ja en Egipte, Grècia e Roma coma amulet e coma maquilhatge d’ombra de las parpèlas, tanben s’utilizèt pendent los tempses medievals per garir d’estabosiments e protegir los enfants de las bruèissas malignas.
Son fòrça las proprietats que s’atribuís a las pèiras preciosas, e mai s’en realitat, sabèm pas s’aqueles metòdes de gariment resultèron gaire eficaces. Ça que la, aital o cresiá e defendiá Santa Ildegarda de Bingen (1098-1179), que subrevisquèt a la majoritat de sos contemporanèus en morissent a 81 ans, gaireben en triplant l’edat d’esperança de vida de l’epòca.
Griselda Lozano
Aqueste article es adaptat del sit del roman Òc, que fa difusion d’Occitània e de l’occitan pel public ispanofòn.
Las pèiras mai comunas foguèron l’ametista, lo cristal de qüartz, l’ambre, lo robin, lo jade, lo jaspe, lo coralh, lo lapis, lo safir, las pèrlas, la serpentina, l’esmerauda e la turquesa. Los diamants arribèron en Euròpa dins los sègles IV e V abans lo Crist, e mai s’al començament, s’utilizavan pas que dins lor modalitat de diamant brut, e doncas foguèt pas abans lo sègle XIV que la tecnologia permetèt de melhorar las tecnicas de talha.
Dins aqueles tempses existissiá la cresença que las pèiras preciosas avián d’influéncia sus la santat e lo caractèr de las personas. Las proprietats dels diamants ajudavan a apasimar las personas de caractèr marrit, en calmant lor ostilitat, en mai de las manténer salvas de las malautiás cerebralas; e s’utilizavan dins lo tractament de las paralisis, de l’icterícia e tanben per palliar la sensacion de fam pendent lo juni. Lo mòde d’utilizacion èra d’introduire la pèira dins la boca fins a la daissar umida o ben de la manténer dins la vapor del vin caud, fins que la pèira exsudèsse de gotas. Puèi òm ingerissiá aquelas gotas, amb un còp de vin caud.
Del meteis biais que los diamants, los safirs s’emplegavan pel tractament de cataractas e de problèmas oculars e mai per aumentar lo saber superior e las capacitats de rasonar.
L’ametista possedissiá de proprietats subrenaturalas pr’amor que portava l’astre, la longevitat e la proteccion contra la magia. Aquela pèira foguèt emplegada en mai d’aquò contra l’embriaguesa, dins lo tractament de las ponheduras d’aranhas e de sèrps e atanben per obténer una pèl polida en mesclant las gotas que se formavan amb la vapor de l’aiga per se lavar la cara.
Avián tanben la cresença que los robins èran tan rars dins la natura pr’amor que naissián pendent la fasa finala d’un eclipsi lunar. Los robins ajudavan a expulsar de demònis e a garir divèrsas malautiás, la fèbre, la gota e las dolors de cap. Per garir un malaut se metiá de robin dessús lo monilh del pacient fins que la pèira se calfava. Après se retirava la pèira e lo pacient miraculosament garissiá. Los robins èran d’unas de las pèiras emplegadas dins los vestits medievals car se cresiá que los que las inclusián dins lors abilhatges demoravan pus longtemps indemnes.
L’agata foguèt fòrça populara demest los marinièrs a causa de la cresença qu’aquela pèira protegissiá contra los pericles e las tempèstas. E mai, tanben, se metiá sus la pèl per calmar la set e donar de melhoras capacitats als orators.
La malaquita, emplegada ja en Egipte, Grècia e Roma coma amulet e coma maquilhatge d’ombra de las parpèlas, tanben s’utilizèt pendent los tempses medievals per garir d’estabosiments e protegir los enfants de las bruèissas malignas.
Son fòrça las proprietats que s’atribuís a las pèiras preciosas, e mai s’en realitat, sabèm pas s’aqueles metòdes de gariment resultèron gaire eficaces. Ça que la, aital o cresiá e defendiá Santa Ildegarda de Bingen (1098-1179), que subrevisquèt a la majoritat de sos contemporanèus en morissent a 81 ans, gaireben en triplant l’edat d’esperança de vida de l’epòca.
Griselda Lozano
Aqueste article es adaptat del sit del roman Òc, que fa difusion d’Occitània e de l’occitan pel public ispanofòn.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#3 Comprèni pas lo vòstre messatge, dins lo dobte li ai marcat un positiu. Sus fèsboc e toitèr, ai ja daissat constància dins d'autre comentaris que son pas de ma religion, e mai d'un afogat d'aqueles trastes pòstmodèrns m'an tustat suls dets per aquò. Empacha pas mens que, per exemple, se degalhan de païses coma Africa del Sud e Madagascar emai s'i tuan de mod per los diamants e autras pèras prciosas o semipreciosas. Los diamantaires d'Amsterdam an de sang plenas las mans.
E òc, los paures piòts e pirolets d'auèi se daissan embelinar per Facebook, Twitter o autres calhaus getats pels lobbies e los medias. Alara Dieu benlèu mas cap de mèstres que nos rauban l'anma e la moneda !
E òc, i a bèl brieu que los piòts se daissan embelinar per de calhaus que brilhan...
En Fraga hablamos muy parecido, creo que la langue d'oc y el catalán antiguo debían ser similares con las diferencias propias de los modismos locales. Me ha gustado mucho leer este texto.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari