Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Actualitats

La crisi dels refugiats: entre las paraulas vuèjas e l’obsession per la seguretat

Lo secretari general de l’ÒNU qualifica la declaracion de Nòva York suls refugiats e los migrants de “pas coratjós”, mas es pauc concreta e manca de mesuras de chòc

D’afrontaments a Eidomeni (Grècia) entre refugiats e policièrs antisusmautas de Macedònia
D’afrontaments a Eidomeni (Grècia) entre refugiats e policièrs antisusmautas de Macedònia | Oriol Bäbler
“I a mai de gents que jamai en movement. N’i a que fugisson la guèrra, n’i a que cèrcan una oportunitat. Los refugiats e los migrants se pòdon pas veire coma una carga. Se sèm capables de los comprene, an un grand potencial”. Amb aqueles mots, lo secretari general de l’ÒNU, Ban Gimun (Ban Ki-Moon), inaugurava diluns passat a Nòva York la primièra reünion mondiala suls refugiats e migrants. I mancava pas cap dels 193 païses membres.
 
D’aquel biais, las Nacions Unidas tornavan metre sus la taula, e sus l’amira dels mèdias, un dels grands problèmas del sègle XXI: lo desplaçament forçat de las personas a causa de la violéncia o de las rasons economicas. L’an passat, segon de donadas de l’ÒNU, mai de seissanta cinc milions d’umans partiguèron de lor ostal a causa dels degalhs de la guèrra e de la persecucion. Una chifra jamai vista.
 
“Fau una crida als caps mondials per qu'uniscan lors esfòrces e s’engatgen a salvagardar los dreches e la dignitat de totes los que se sián vistes obligats de partir de cò lor per cercar una vida melhora”, çò disiá diluns Ban Gimun davant los representants estatals. Puèi, aprovèron a l’unanimitat la nomenada declaracion de Nòva York, un tèxt de vint e doas paginas ont s’engatjan a entreprene de mesuras coordenadas e mai umanas per afrontar la crisi. “Un pas coratjós”, segon Gimun.
 
La declaracion se pòt resumir en aquestes sièis ponches:
 
— Protegir los Dreches Umans de totes los refugiats e migrants, indiferentament de lor estatut.

— Assegurar que totes los enfants refugiats e migrants recebon l’educacion necessària.

— Assistir totes los afectats dels conflictes gelats.

— Ajudar los païses que secorron, recebon e aculhisson un grand nombre de refugiats e migrants.

— Melhorar las operacions de recèrca e de rescat e, tanben, lo liurament d’ajuda umanitària e pel desvolopament.

— Aumentar la reïnstallacion dels refugiats e los fonzes dels programas d’ajuda.
 
De prepauses fòrça polits que demòran vuèges per la manca de mesuras concretas, mas, sustot, per dos elements clau: la declaracion es pas constrenhenta legalament e intrarà pas en vigor fins en 2018. Aital, los estats membres fan lo trucatge de donar d’importància e un caractèr d’urgéncia a la crisi, mas se libèran de las responsabilitats. Almens las immediatas. Un escamotatge.
 
Lo naut comissari pels Dreches Umans, Zeid Ra’ad Al Hussein, foguèt lo sol que reconeguèt una causa que la definiguèt coma “la vertat amara”. “La reünion s’es convocada perque avèm mal capitat fins ara, lamentablament. […] Es una vergonha que las victimas dels crimes abominables degan encara mai patir a causa de nòstra malescasuda a l’ora de los protegir”.
 
Fòrça ONGs denoncièron “l’ipocrisia” d’una declaracion que manten l’status quo, que punís pas los païses signataris que la compliscan pas, qu’ofrís pas de vias seguras e legalas per que los refugiats emigrants se pòscan desplaçar amb libertat e que prepausa pas de solucions a cort tèrme per afrontar las causas del desplaçament de milions de personas.
 
L’ÒNU pervenguèt pas tanpauc que a far eradicar per mejan de la declaracion una de las practicas mai polemicas dins la gestion de la crisi: la detencion dels menors mentre que se’n determina l’estatut migratòri. L’engatjament que se tirèt dels païses membres es lo d’evitar, cada còp que siá possible, aquelas practicas, mas son pas enebidas.
 
Lo tèxt final eludís tanben, après las protèstas de qualques govèrns, la condicion que cada an —almens— los païses mai rics aculhisson lo 10% dels desplaçats. A l’ora d’ara, segon de donadas del NACNUR, dins los estats del sud i van aperaquí l’ 86%. Sonque lo 6% son en Euròpa.
 

 
 
Mètges Sens Frontièras (MSF), una de las organizacions mai activas dins las crisis migratòrias (de la Mediterranèa a l’America Centrala), critiquèt amb duretat lo tèxt: “La declaracion es vaga e i manca l’urgéncia per respondre a la crisi. […] Fòrça dels caps que l’an ja signada la transgredisson amb de politicas crusèlas dins lors païses. […] S’en 2015 i aguèt 5749 mòrts en traversant de frontièras, n’i a pas pro amb de “resultats concrets” en 2018”.
 

 
 
Solament Japon, amb una intervencion del primièr ministre, Shinzo Abe, anèt un pauc mai luènh que las bonas paraulas e anoncièt que son govèrn destinariá mai de 2,5 miliards d’èuros en ajuda d’aicí a 2018. China ofriguèt près de 90 milions en assisténcia immediata.
 
 
Euròpa, la seguretat coma prioritat
 
La declaracion de Nòva York, s’òm la compara amb la realitat, es gaireben un projècte mòrt. Letra mòrta. En Euròpa los partits extremistas —clarament xenofòbs e partisans de barrar las frontièras— ganhan de terren. Lo darrièr cas es Alternativa per Alemanha (AfD), qu’a reüssit dins qualques eleccions regionalas a amassar lo vòte de la frejor, contrari a la politica de pòrtas dobèrtas d’Angela Merkel. La quita cancelièra, après las eleccions de Berlin, reconeguèt diluns qu’Alemanha èra pas preparada per aculhir mai d’un milion de personas en 2015. “Se poguèsse, tornariái fòrça e fòrça ans endarrièr per poder preparar lo govèrn e las autoritats. […] Degun, quitament pas ieu, vòl pas repetir la situacion de manca de contraròtle de l’an passat”.
 
Mentretant, las barralhas e l’aram espinut traçan las frontièras exterioras de l’Union Europèa: Melilla, Ceuta, Bulgaria, Ongria, Grècia (frontièra terrèstra amb Turquia), e quitament Norvègia (frontièra amb Russia). L’UE, incapabla de barrar la Mediterranèa, a finançat tanben la qu’a installat Macedònia al nòrd de Grècia.
 
La setmana passada, lo Brexit concentrèt lo debat de l’estat de l’Union al Parlament Europèu e la reünion dels caps de govèrn a Bratislava. Ça que la, la crisi dels refugiats si que se mençona dins la “fuèlha de rota”’ publicada après la reünion que se tenguèt a la capitala eslovaca: “Avèm fòrça enjòcs davant nosautres: la preocupacion per la manca de contraròtle e la paur de l’immigracion, lo terrorisme e l’inseguretat sociala e economica”. Dins la segonda partida del tèxt, jol títol de "migracion e frontièras extèrnas", los estats membres s’engatjan a evitar lo “flux incontrarotlat” e a reduire “lo nombre d’immigrantas illegals”.
 
Dins la seccion “mesuras concretas”, se parla d’aprigondir l’aplicacion del pache entre l’UE e Turquia e de sosténer los païses que fan partida de la rota dels Balcans, ja gaireben mòrta: Macedònia, Serbia, Croàcia e Eslovènia. Las digas que retenon los migrants e refugiats. Los caps de govèrn aprovèron tanben un “fons d’emergéncia” de 108 milions d’èuros per ajudar Bulgaria a melhorar “la seguretat de la frontièra e la migracion”.
 
Dins lo tèxt, en cap de moment se mençona pas Itàlia ni Grècia, los païses qu’an recebut mai de migrants e de refugiats entre 2015 e 2016. En Grècia, segon de donadas del NACNUR, i a mai de 62 000 confinats dins de camps de tota sòrta long de tot lo país. Grècia es totjorn estat un ponch de transit, e pas una destinacion, mas lo barrament de las frontièras l’a transformada “en una preson a cèl dobèrt”, segon los mots de qualques ONG.
 
Aquela situacion de gèl, mas tanben d’incertitud, a portat la frustracion e lo desespèr als refugiats e als migrants. Las condicions de vida dins los centres de detencion de las illas de la mar Egèa son gaireben infraümanas, segon Human Right Watch. Las protèstas, los afrontaments e la tension son abituals.
 
Diluns de ser, lo centre de Moria, dins l’illa de Lèsbos, demorèt totalament cremat après una protèsta multitudinària. Los 4000 detenguts deguèron èsser evacuats.
 

 
 
Lo barrament de la rota dels Balcans a ressuscitat una rota fòrça mai perilhosa: lo corredor central de la Mediterranèa. Lo saut de Libia —un país absoludament descompausat per la guèrra— a Itàlia. Mai de 130 000 personas i an transitat de genièr ençà. Una granda part de las 3211 personas negadas dins la mar son mòrtas sus aquela rota.
 
Lo president del Conselh Europèu, Donald Tusk, declarèt diluns a Nòva York: “I a pas cap de problèma global mai urgent que la migracion de milions de personas”. Ça que la, dins lo meteis discors diguèt: “L’Union Europèa vòl refortir las frontièras exterioras e a l’encòp intensificar l’assisténcia economica dels necessitoses”.
 
Tusk evoquèt pas, en cap de moment, lo programa de reïnstallacion de refugiats de l’UE: una mesura que la declaracion de Nòva York vòl promòure. En setembre d’arunan, los estats membres s’engatgèron a reïnstallar 160 000 refugiats en dos ans. A l’ora d’ara solament s’es aculhit 4947 personas. D’estats coma Polonha e Ongria rebutèron l’engatjament e an refusat de participar al programa. Mas en aquel ritme marcat per l’apatia e los egoïsmes nacionals, lo programa se complirà pas abans trenta dos ans.
 
 
 
 
Oriol Bäbler
 
Aquò es una adaptacion a l’occitan d’un article publicat dimars passat en catalan sus Vilaweb.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

francesc palma
1.

Cal acabar la guerra de Siria que fa l'Imperi del mal, aquesta es la prioritat.

  • 2
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article