Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Actualitats

Los monards de Tailàndia  son intrats dins l’edat de pèira

| Michael D. Gumert
Los monards de coa longa, Macacafascicularisaurea, de Pyak Nam Yai, un pargue natural situat en Tailàndia, serián intrats dins l’edat de pèira fa mai d’un decenni —e los scientifics qu’an fach l’estudi dison que son benlèu de milièrs d’annadas—. Utilizan de pèiras per rompre d’ustras e de noses de còcos, segon un nòu estudi realizat per Michael Haslam, de  l’Universitat d’Oxford.

Segon aqueste estudi, los monards, que demòran dins una illa situada dins lo pargue natural tailandés de Laem Son, quitan los bòsques dos còps per jorn e van sus la plaja. Un còp  enlà, cèrcan de pèiras jos la sabla e las fan servir per rompre e manjar d’ustras, de noses de còcos, de cagaròls marins e  de crancs.

L’estudi, publicat fa gaire dins la revista numerica Journal of Human Evolution, explica que los monards de Piak Nam Yai utilizan aquestas pèiras mai d’un còp mas que las laissan a la plaja tre qu’an manjat, sens las prene amb eles.

La còla d’antropològs a estudiat aquestes monards de coa longa pendent centenats d’oras dempuèi un batèl en tot veire que los monards utilizavan las pèiras coma se foguèsson d’ancians ominids. E tanben an pogut classar las pèiras segon lor edat. Fariá mai de 50 ans que son utilizadas.

 
Una utilizacion particulara

“Avèm trobat que divèrses primats amb cervèls plan mai petits que los umans an de manièras d’arribar de manjar fòrça innovantas —çò confirmèt Michael Haslam, cap de l’estudi—. Los monards de Paik Nam Yai causisson de pèiras determinadas, pas totas. Aquò es lo primièr còp qu’es estat vist per d’umans”.

Los arqueològs qu’an fach aqueste estudi tanben soslinhan qu’aqueste serià lo primièr rapòrt de pròva arqueologica d’utilizacion de pèiras per de monards de l’Ancian Mond. E que cal, ara, far una bona basa de donadas scientifica per poder comparar quinas foguèron l’evolucion e la conducha evolutiva d’autres primats semblables a l’èsser uman.(Legissètz la seguida)
 
 
 
 
Aqueste article es  publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.




Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se podètz sosténer en venent sòci dels Amics de Jornalet o de l’associacion ADÒC, contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

francesc palma
1.

Los animals guaitan a las personas e aprenen.

  • 0
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article