Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Actualitats

Pròvas de l’escantiment d’un grand aucèl a causa de l’òme... en Austràlia

De scientifics defendon que los primièrs òmes qu’arribèron a Austràlia fa mai de 47 000 ans foguèron la causa dirècta e finala de l’extincion de la granda megafauna australiana

| Peter Trusler, Monash University
La desaparicion de l’anciana megafauna australiana — aital coma sus d’autres continents de la planeta, dont l’America del Nòrd— es uèi encara una discussion scientifica de las grandas. Fa mai d’un sègle que se debat se l’òme, lo cambiament climatic o ambedós foguèron la causa d’aquò. Qualques unes encara dison que la secada que i aguèt entre fa 60 000 e 40 000 ans ne foguèt causa dirècta. Mas d’autres scientifics, coma Gifford Miller, director associat de l’Institut de Recèrca Alpenca e Artica CU-Boulder, o pensa pas.
 
Miller e d’autres collègas sieus an publicat un estudi dins la revista Nature Communications ont defendon que los primièrs òmes qu’arribèron a Austràlia fa mai de 47 000 ans foguèron la causa dirècta e finala de l’extincion de la granda megafauna australiana. Entre los animals escantits, de cangorós de mai de 500 quilograms, de wombats de 2 tonas, de lausèrtsde 7 mètres de longor e una tartuga granda coma una veitura.
 
 
Una pròva: un aucèl que volava pas
 
L’aucèl gigant escantit, Genyornis Newtoni, que fasiá mai de 2 mètres, demorèt en Austràlia fins a l’arribada de l’òme. Pas mai. E que l’òme foguèsse causa dirècta de son extincion es çò qu’a trobat la còla scientifica de Miller: las pròvas mai dirèctas son mai de 2000 luòcs amb de rèstas de clòscas d’uòu d’aquel aucèl  cremadas per un fuòc provocat per l’òme. A son costat, de rèstas —dins mai de 200 localitats desparièras— de clòscas d’uòu d’emó (qu’encara viu uèi lo jorn sul continent australian).
 
“L’analisi facha amb la tecnica de la luminiscéncia aital coma la del radiocarbòni confirman que una partida de l’uòu patiguèt de temperaturas mai nautas que 1000 grases, e d’autras non, çò confirmèt Miller.  Aquò solament o pòdon far de fuòcs umans e non pas de fuòcs naturals. Se foguèsse aital, totas las partidas de las clòscas dels uòus de Genyornis se serián cremadas de la meteissa manièra”. (Legissètz la seguida).


 
Aqueste article es  publicat dins Sapiéncia, la revista occitana de divulgacion scientifica, amb la quala Jornalet a un acòrdi de cooperacion. Podètz legir l'article entièr aicí.



abonar los amics de Jornalet
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris


I a pas cap de comentari

Escriu un comentari sus aqueste article