capçalera biera tobiers

Actualitats

crotz-tolosaCreated with Sketch.GasconhaVal d'Aran

Lo Tribunal Constitucional a cancelada la prioritat de l’occitan en Aran

Segon lo naut tribunal espanhòl, l’aranés pòt pas èsser lenga d’usatge preferencial per las administracions dins lo país de cap de Garona

| Guillem Sevilla
Lo Tribunal Constitucional a anullats los articles de la Lei de l’Occitan que declaran la lenga nòstra preferenciala en Aran. Segon lo naut tribunal espanhòl, l’aranés pòt pas èsser lenga d’usatge preferencial per las administracions dins lo país de cap de Garona: La cooficialitat se deu sometre a un patron d’equilibri o egalitat entre las lengas, de sòrta qu’en cap de cas se deu autrejar prevaléncia o preponderància d’una lenga sus una autra”. Dins aquel sens, lo tribunal considèra que l’“encoratjament e la promocion” de l’occitan “an de limits” e per aquela rason se pòt pas priorizar la lenga.
 
La senténcia, publicada ièr, seguís un apèl que lo faguèt lo govèrn de l’estat espanhòl en 2012.
 
 
Cancelats los articles qu'establisson la prioritat de la lenga
 
Los articles anullats son los qu’establisson que l’occitan es “la lenga d’usatge prioritari dins totas las institucions d’Aran, mai que mai al Conselh General d’Aran, dins l’administracion locala e los organismes que i son restacats, dins los mèdias publics, dins l’ensenhament e dins la toponimia”. Segon aqueles articles, caliá que l’occitan aranés foguèsse la lenga “prioritària” de la Generalitat e de l’administracion de l’estat espanhòl dins la Val, a totes los nivèls.
 
 
La Lei de l'Occitan
 
La Lei de l’Occitan, Aranés en Aran foguèt aprovada mercés als vòts de CiU, PSC, ÈRC e ICV-EUiA; PP e Ciutadans votèron contra perque la jutjavan anticonstitucionala. Après l’aprobacion, lo govèrn de l’estat espanhòl considerèt que: “per çò que tòca las competéncias, e d’acòrdi amb l’article 3.1 de la Constitucion, lo castelhan es la lenga oficiala de l’estat e totes los espanhòls an lo dever de lo conéisser e lo drech de l’emplegar. Quant a las autras lengas d’Espanha, lo paragraf 2 ditz que seràn tanben oficialas dins lors Comunautats Autonòmas respectivas. Pasmens, la nòrma es contrària a la Constitucion pel fach de declarar lo caractèr prioritari de l’occitan aranés”.
 
La lenga occitana es oficiala en Catalonha dempuèi 2006 gràcias a l’aprobacion del darrièr estatut d’autonomia. La Lei de l’Occitan, Aranés en Aran, aprovada al Parlament de Catalonha lo 22 de setembre de 2010, n’aplica l’oficialitat e ne determina lo caractèr prioritari en Aran. Mas aqueste usatge prioritari es ara cancellat pel Tribunal Constitucional espanhòl.


Reaccions






   


abonar los amics de Jornalet

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: JORNALET 2025

Comentaris

Pirolet
4.

Lo TC deu anullar tanben la prioritat del castelhan e daissar pas que l'anglés. Cal sortir de la Preistòria, macarèl!

  • 6
  • 0
francesc palma
3.

Lo tribunal constitucional non pot anul·lar competències de l'Estatut de Catalunya aprovades vigents . Que non contradiuen la constitucion, sinó qu' es una interpretació restrictiva que fan eles.

  • 1
  • 0
obsevánd lo mond pp-cc-
2.

UN ATAC MES CONTRA LA REALITAT DEL PLURINGÜISME DE LÉSTAT ESPANHOL, UN PAS MES AMB LÍNTENT DE GENOCIDI DE LES LENGAS MINORITARIES DEL ESTAT.

  • 7
  • 0
Enric Mala Tèsta
1.

Ont que nos virèm, mesprètz, mesprètz, mesprètz… La governalha espanòlista e l'imperialisme colonial francés non sabon far res mai que castigar, mespresar, denegar, ignorar e enebir, governlha de rasclanha de fons de bordilhas… Plan venguts dins lo mond real !

  • 20
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article