Bandièra01 capçalera  1180x150: Botiga

Opinion

Regions: nos batèm per un nom o per una lenga?

Dàvid Grosclaude

Dàvid Grosclaude

Jornalista e politician. Participèt a la creacion dels primièrs programas de France 3, Ràdio País e La Setmana entre d'autres. Es delegat a la politica lingüistica en favor de las lengas basca e occitània al Conselh Regional d’Aquitània.

Mai d’informacions
Quala es l’amira del combat?
 
Los opausants a una vertadièra descentralizacion coneisseràn lèu una novèla victòria! La dels noms de las regions.
 
Ara qu’an ganhat la batalha del retalhatge son a metre la zizania entre nosautres a prepaus del nom de la region mai centrala d’Occitania. E òm vei que lo comitat de sabis qu’èra encargat de far de proposicions a pas prepausat res de satisfasent. S’es acontentat de prepausar de noms que pòdon pas metre l’occitanisme d’acòrd.
 
E finalament òm sap çò qu’arribarà. Òm ditz per rire que lo fotbòl es un jòc que se fa amb 22 jogaires sul terrenh e qu’a la fin es l’Alemanha que ganha. La descentralizacion en França es un pauc parièr. Es un jòc que fa coma se participavan los estatjants de las regions mas a la fin, es totjorn l’Estat central que ganha.
 
Aquelas “consultacions” sul nom de las regions riscan de mal virar. Pel moment son los catalanistas que son contrariats; e los compreni plan. Volián una region a despart e lo resultat es que riscan d’èstre escafats.
 
Puèi son tanben contrariats los autres occitans que vòlon pas que lo nom d’Occitania sol, siá captat per una sola partida del territòri. E pensi coma eles. Occitània es mai que la region centrala. Un adjectiu seriá necessari. Mas quand òm analiza la situacion, finalament la discussion se fa a l’entorn d’una region qu’avèm pas volguda e risca de s’acabar amb un nom que volèm pas e que nos opausarà.
 
S’aquò es pas une situacion que mòstra la perversitat del centralisme me demandi çò que nos cal! E sul nom que nos poiràn donar i aurà pas a trantalhar: serem tots de colhonats!
 
La luta per un nom seriá francament interessanta foguèsse per ua region (o puslèu per de regions ) qu’auriam poscut aprovar dins lor retalhatge e qu’aurián un pauc de poder. Es pas lo cas. La reforma es pas satisfasenta sus aqueles dos punts. Volèm batejar de territòris mal formats, sens cap de poder politic e budgetari.
 
Nos demòra lo nom per nos poder carpinhar! I a de monde qu’espèran pas qu’aquò per se trufar un còp de mai d’aqueles provincials qu’an un esperit plan estret. E mancaràn pas de dire que son eles que trencan perqué arribam pas a nos entendre. E soi pas luenh de pensar qu’una bona partida de nòstres capulats regionals qu’an “lors malhums a París”, coma dison, son complicis (e benlèu organizators) de tota aquela confusion.
 
E vos parli pas de las batalhas que se veson pas dins lo gran public entre les administracions regionalas que se baton per saber qual manjarà l’autre e qual comandarà dins tal o tal sector. Qual aurà las amassadas plenièras, ont se faràn las amassadas de comission, etc…
 
E nosautres auriam lo temps de nos dividir per saber se cal apelar una region “Occitanie” ou “Occitanie centrale” o encara “Occitanie-Roussillon” o “Terre d’oc”?
 
Avètz benlèu remarcat que i a pas una sola proposicion de nom en lenga occitana. Metre lo nom del país sus la mapa del monde dins una lenga qu’es pas la del país en question, es una causa que me pausa problèma.
 
Per dire la vertat e ma prioritat, se me caliá causir entre “Occitanie” e un nom en lenga occitana coma “Pirenèus-Lengadòc” seriá lèu fait per ieu: seriá lo segond.
 
La batalha es, de mon punt de vista, de saber se los conselhs regionals prepausaràn, demandaràn, que lo conselh d’Estat prenga en compte los noms dins doas versionso tres segon los cas. Dins lo sondatge a prepaus de la region ont demòri ai prepausat “Aquitània” e non pas “Aquitaine”. De metre lo nom en occitan sembla pas malastrosament a l’òrdre del jorn E, ça que la seriá aquò la vertadièra (r)evolucion. La nos prepausan pas; e o faràn pas.
 
Vos parlariái plan de las discussions sul nom que portaràn los estatjants de las regions novèlas mas francament d’ausir parlar d’aquò n’ai lo sadol. En occitan per designar los que demòran dins un lòc, la màger part deu temps dison “los de …” seguit del nom del lòc.
 
Finalament vesi pas perqué sus la question del nom i auriá una decision dita democratica quand per la question de retalhar las regions se son passats de nòstre punt de vista. Crenti fòrça que las decisons sián ja presas. Donc se devèm perdre, al mens poiriam metre en primièr dins nòstra lista de principis que los noms de nòstras regions se digan tanben oficialament DINS LOR LENGA .
 
 
 
 


Article publicat lo 10 d’abril passat sus david-grosclaude.com

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Gwenn Albi
10.

#9
Soi d'acòrdi dins l'ensèm çaquelà i vesi tanben d'unas causas de mai que son malerusas per nosautres.

La primièra es qu'aqueste debat faguèt sortir de lor cauna los occitanistas nombrilistes que veson solament lor pichon parçan d'Occitània e lor pichon ròtle dins l'occitanism. Son los que son fièrs coma de gals de veire "Occitània" soleta prepausada pel nom de la region. E coma de gals que cantan totjorn los pes dins la mièrda, aquestes contunhan lor serenada fierament dins los mèdias o sus los malhums socials. Sens èsser tròp marrit ambe eles, perque compreni l'interés de veire lo nom de nòstre país sus una mapa quna que siága l'escala d'aquela mapa, soi espantat de veire cossi de personas que semblan militar dempuèi tant d'annadas per l'occitan (que la lenga fa lo país) se viran cap a la facilitat per una pichona victòria personala somiada quite a renegar lo trabalh fach dempuèi mai d'un sègle per l'occitan.

La seconda causa es la facilitat d'aqueles quites occitanistas per renegar l'istòria e las amistats fraternelas ambe los Catalans. Sens aver la pretencion d'un socio-istorian de la lenga nòstra me permeti de rapelar que dins la nòstra istòria recenta d'occitans (provençals, segur, mas occitans ; quitament si aquò sembla desrengar aquestes occitanistas e d'unes provençalistas) aculhiguèron e publiquèron de poètas catalans en exil que fugissián la censura lingüistica espanhòla. Aqueles, per mercejar, ofriguèron la "copa santa" coma simbòl d'aquel ligam. Mas s'arrestèron pas al simbòl. Tre que poguèron, apiegèron los primièrs lingüistas e autors occitans per un supòrt scientific e logistic. Aquela ajuda es totjorn plan presenta, e per l'illustrar prendrai solament aquel Jornalet e son director, l'estimat Ferriòl Macip Bonet. Catalonha foguèt tanben la primièra antitat politica que reconeguèt l'occitan coma lenga oficiala e, aquò, quitament si per ela la lenga nòstra representa pas qu'un pichon parçan. Aqueles "occitanistas" son a presicar tot lo contrari d'aquela istòria d'amistança.

Enfin, aquel detorn malerós del debat talament important per nosautres (occitans e catalans) èra fin finalament talament de bon preveire que me pòdi pas empachar de creire qu'èra la tòca a pena amagada dels politicians. Soi pas brica adèpte dels complòts, mas la candidesa d'aquestes "occitanistas" que se daissan breçar per un sistèma politic anti-region, anti-regionalism, anti-cultura... Anti-tot çò qu'es lo moviment occitaniste e las valors de tolerància e de dubèrtura que deuriá portar. A fòrça de dire tant de colhonadas, de piotariás un pauc pertot (es estranh de veire que son sovent aquestes que son presents dins los mèdias... De gals, ba disi) descredibilizan l'occitanism, lo trabalh fach sul terrenc cada jorn per d'occitanitas verdadièrs (si existisson, ne ´n seriái benlèu pas lo melhor representant que vòli pas balhar de leiçon, solament mon vejaire)...

Coma o sembla pensar lo sénher Dàvid Grosclaude, benlèu que l'afar es dejà plegat e que lo consèlh d'Estat nos rapelarà l'article 2 de la constitucion francesa... Sèm benlèu de granòtas que se garrolhan dins una aiga qu'es dejà a bolhir e que l'auriam pas vist.

Entre gals e granòtas, qual es sus la bona dralha? Çò qu'es segur es que passam per de cabras.

  • 8
  • 0
raimon
9.

"Avètz benlèu remarcat que i a pas una sola proposicion de nom en lenga occitana. Metre lo nom del país sus la mapa del monde dins una lenga qu’es pas la del país en question, es una causa que me pausa problèma"

> S'agís del nom d'una region administrativa Francesa : normal que lo nom sia en Francés. Escossia, sus las mapas, es escriut "Scottland", es a díser del nom anglés, pas "Alba". Catalonha es escriut "Cataluña", en espanhòu, pas "Calalunya". E se jamès la region deveng "Occitània", serà escriut "Occitanie", en francés. Pas en occitan. Logica administrativa.

Lo jorn que Escossia, Catalonha e Occitània seràn devenguts Estats independents, poderàn communicar sur la causida deu cambiament deu nom oficiau.

Per l'ora, tant que sèm en França, podèm res esperar de mès que d'avér lo nom francés del(s) nòstre(s) païs(es) : Occitanie, Aquitaine, Provence-etc... Fin finala, rai lo nom ! tan qu'avèm la consciença nacionala per'mor de la lenga venaculari, nosauts podèm aperar nòstra nacion coma volham, "Occitània"... o "Aquitània", perqué pas.

> en mès d'auquò, lo Conselh Regionau de Miejorn-Pirenèus a revirat lo nom en occitan (panèu binilngüe) davant son Ostal a Tolosa, o sabiátz pas ? domatge...

Cal puslèu communicar (lo Patric Roux o farà, benlèu ?) dins aqueste esperit, dins un encastre administratiu francés, un pauc de bilinguisme es la sola causa que podèm esperar.

Ieu me bati pas per la lenga : la lenga qu'es un utís.

Mes servissi d'aqueste utís contra l'alienacion francesa.

Aquestes jorns, l'Estat colonial a dubèrt un pichon finestron en nos laissar pelejar publicamant a prepaus del nom de la region, que fin finala lo nom "Occitanie" (o sospresa!) es al còr de la soscadissas.

Dins los medias franchimands, jamès s'es autan parlat d'Occitània. E de lenga occitana tan plan, per explicar lo nom. Jamès avèm avut una tala platafòrma per la desalienacion societala, que lo debat "lenga d'òc e Occitània" èra sonque una soscadissa entre una punhada d'intellòs occitanistas. ARA, ES DEVENGUT UN DEBAT PUBLIC !

Ai enveja de díser... L'Estat Francés aviá previst de negar los Alsacians dins "Grand Est" e los Catalans dins "Sud-de-França"... T'an dubèrt la caisha de Pandòra !!!

Nos mespresan talament, o coneissan talament res de l'occitanisma que se son pas rendut compte que, en acordar un debat public sul sicut, nos an dubèrts las pòrtas ! un finestron, au mens. Nos mespresan talament que t'avián previst un plebicita per "Sud de France" o "Pyrénées-Mediterranée"... Fin finala, sospresa ! "Occitanie" es anonciat coma un nom possible ! ("Mès... de que se passa macarèl !?! e d'ont sortís aquò, "Occitanie" ???).

Ara, es l'androna : en créser negar los Catalans dins una mega-region Méditerranée-Pyrénées-Sud-de-France, t'an fargat un erzats d'Occitània ! e ara que t'an desvelhat lo mostre de Frankeistein... los jacobins son plan enbestiats, saben pas pus coma se'n desbarrassar !


... I a una autra causa, que comprenetz pas o que fasètz mina de pas compréner : societalament, lo nom legitama la lenga. Lo jorn que i aurà una region administrativa francesa que s'apelarà "Occitanie" (quitament en francés), la lenga Occitana serà d'arenlà legitima. Vòli díser, legitima dins lo cap del monde del pòple.


Que dísen lo monde ? "Lo breton, lo còrs son lengas regionalas vertadèras, per'mor qu'existís una region Corse, e una region Bretagne" (quitament ambe "Bretagne" e "Corse" escriuts en francés).

Après, demòra los que son contra e los qu'i son favorables ("d'autorizar una lenga autra que la francesa, es encoratjar lo nacionalisma separatista" vs "es normal d'aprénguer la lenga regionala, cada region es una part de l'identitat plurala francesa").

Mès "per" o "contre", lo breton, lo còrs, l'alsacian son lengas "legitimas" segon la vision populara.

Au lòc que l'occitan... A part una punhada que compreng que "Languedoc = pays où on parle la langue d'oc" (soi tostemps sosprés de la conariá umana, vesi que son pas nomboses d'aver comprés que "Languedoc" es "langue d'oc"!!!), la majoritat tròba illegitima de "fòrçar los dròlles d'aprénguer lo patés, e ambe l'argent public de las nòstras talhas !!!".

E òc, l'occitan demòra sonque "un patés" dins l'esperit colectiu per'mor qu'existís pas nada region "Occitanie" ; a part la punhada que't compreng lo sens de"Languedoc"...

Aquò segon ieu pòt explicar que l'occitanisma sia mès implantat en Lengadòc o au ras puslèu qu'en periferia... N'i a que parlan de "centralisma lengadocian"... Ieu, i vesi puslèu una presa de consciénça regionalista per'mor del nom Languedoc = langue d'oc = occitan ; coma contra/ marrit exemple, avèm taben PACA > Provence > "langue" provençale. Aquí la problematica d'un discors confus, mal percebut pel monde "provençau" ? occitan" ? o lenga d'òc ? i compresi pas res !"

Lo debat del nom de la region nos a desvelhat l'occitanisme. Jamès s'es autant parlat "d'Occitanie" e de "langue occitane" capvath França tota ! La quita manifestacion de Tolosa de 2012 faguèt pas tan de brutch ! Lo mès risible, es que divèm aquò al piris jacobins ! francament... respècte ! MDR.

  • 3
  • 1
G ponch
8.

#7 front d'goch ?

  • 3
  • 4
Mosca Canhisca
7.

#4 Un Front... Tot es dich...

  • 1
  • 7
Gerard Cairon Florentin d'Albigés
6.

Causíssi amb qual te vas maridar, mas te daissi lo drech de demandar a la familha cossi vòlon que s'apèle la nena o lo nenon, fruch de l'union; s'aquò 's pas una concession democratica, de qu'es aquò!
----
E aqui nòstres médias, de ventres dins la fanga, s' aplatussant davant l'egemonia politico-culturala, per lançar una campanha mediatic per causir un nom, sens maitas ambicions que de far vendre lors cabessals de papier
Basta per "PIrenèus- Lengadòc", benlèu lo mens piéger, mas mèfi, un còp de mai, a la dénominacion restrictiva e catastròfica d' "Occitania", per pas qu'un talhon de l'ensemble occitan

  • 12
  • 6

Escriu un comentari sus aqueste article