Bandièra01 1180x150: La Passem

Opinion

Oxitònia: promòir er aranés en temps de pandemia

Tònho Castet

Tònho Castet

President e fondador dera Associacion Es Paums, acordeonista, dinamizaire culturau en Vilamòs, activista dera lengua e traductor

Mai d’informacions
Fin finala mo n’auem gessut damb era nòsta: maugrat eth trebuc dera situacion sanitària, damb ua pandemia descabrestada, Es Paums1 qu’auem artenhut a acabar eth nòste darrèr projècte musicau, Oxitònia.
 
Der amàs d’activitats tà promòir era musica, era lengua e era cultura dera Val d’Aran, qu’auíem programat ena Associacion2 tà desvolopar est’an passat, Oxitònia ei un des qu’auem podut amiat a tèrme. Damb era corba deth coronavirus cada dia que passaue mès quilhada, auérem de profitar es periòdes en qu’ère permetut de botjar-se pera Val.
 
Oxitònia ei eth nòste setau3 trebalh musicau, aguest còp en format de videoclip e basat en poèma Oxitònia de Xavi Gutiérrez,un des poètes aranesi de mès nomentada en espaci occitan, Prèmi Lengua Viua 2019.
 
Eth trebalh que hè part deth projècte de méter musica as tèxtes de poètes aranesi de toti es temps que comencèc en 2016 damb era edicion deth videoclip Net de Huec e era publicacion deth disc CD Era Soca de Nadau, dues pèces basades en poèmes de Jèp de Montoya.
 
Era letra d’Oxitònia ei un poèma alègre, positiu, festiu, desvergonhit. Tanlèu qu’auerem eth “Tiò!!!” de Xavi Gutierrez comencèrem a lipotejar damb es paraules: oxitònia, atau damb ixa, un mot que non ei oxitòn, gabiòlesrei Sent Pançard,colhonialismehonesepitafiromançarbistèc e libertatbastiram un país nau…era causa que prometie, tè!
 
Era musica, calie ua musica alègra, positiua, festiua, desvergonhida. Justament aquerò ei çò qu’a diboishat Jaume Masana, er autor dera partitura en centeat de compassi de 12/8 damb un tèmpo de :135 . 
 
Tanlèu com era bateria comence a sonar te vien ganes de tustar damb es pès en tèrra, entà seguir eth ritme. Auem hèt ua cançon damb era fòrça ritmica deth fòlk entà cantar, barar, sautar, fiular…en aranés. Er estriuet insistís en que …bastiram un país nau….
 
Eth rimadís des sòns vèrsi ne hèn ua melodia de bon apréner e de bon cantar. Ua melodia qu’es Paums e es Paoesses4 que la canten an auut d’enregistrar enes estudis de gravacion un per un pr’amor des mesures covid-19.
 
En çò que tanh ara imatge, eth videoclip comence damb un plan generau dera Val. Hè un torn de 360 grads en tot campar er Aneto, era Maladeta e es bòsqui d’auedaus deth parçan. En aguestes prumères imatges eth director dera filmacion a deishat coma banda sonora eth silenci dera Val. Un silenci totun, qu’ei plen de sons; er aire bohant ath cant deth malh, era bronidèra de Garona, era brusor de Varradòs, eth cauishigar des passi des dues hades que protagonizen eth videoclip. Er emplec d’un dròne ena filmacion mos a balhat ues imatges dera Val e deth pòble de Vilamòs d’ua beutat extraordinària. 
 
Eth clip a estat filmat per Paranoide Films jos era direccion artistica de Mireia Llunell e Jose Bergés damb era collaboracion de Pirineos Drone Aviation.
 
En videoclip, de 6’23’’ de longada i campen ua vintea5 d’actritzes e actors non professionaus de Vilamòs, dera Val d’Aran e dera madeisha associacion. Cau díder que mos a emocionat era sua disponbilitat toti es dies qu’a durat era filmacion e e era sua implicacion en aguest polit projècte . A toti eri, mil gràcies.
 
Aguest videoclip ei era nòsta petita aportacion tà que i age mès materiau audiovisuau entà escotar, veir e cantar en aranés, era nòsta lengua que tant estimam.
 
 
 
 

 
 
 
1.- Es Paums ei ua banda de musica aranesa que compause e interprète musica aranesa a compdar der an 1974.   
 
2.- Associacion Es Paums ei ua entitat sense anim de lucre, tà promòir era musica, era lengua e era cultura aranesa.
 
3.-Cançons d’Es Paums:
— Gòis a Sant Ròc de Vilamòs, letra Jèp de Montoya e musica de Jaume Masana.
— Net de Huec, letra Jèp de Montoya e musica de Jaume Masana.
— Hilh!, letra Jèp de Montoya e musica de Jaume Masana.
— Era Soca de Nadau, letra Jèp de Montoya e musica de Jaume Masana.
— Es Paoesses canten a Mossen Condò, letra Mossen Condò e musica de Jaume Masana.
— Gracies Senhor, Accion de Gràcies. letra Jèp de Montoya e musica de Jaume Masana.
— Oxitònia, letra Xavi Gutiérrez e musica de Jaume Masana.
 
4.- Es Paoesses ei ua formacion corala fundada en Vilamòs en an 2016, dirigida pera cantaira aranesa Lúcia Mas.
 
 
 
 
 
 
 
abonar los amics de Jornalet
 
 

 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Nas de guit
4.

#2 "Promòir er aranés ei promòir er occitan." En legent l'article, n'ac diserén pas. La lenga de la Val d'Aran, los poètas aranés, la lenga e la cultura aranesa. Dab pèiras atau, ne bastiram pas gran causa.

  • 1
  • 0
Es Paums Vilamòs
3.

Que jà èm emboishadi en un aute projècte de lengua e musica: Artz Os. Contunharà......

  • 1
  • 0
P. Pojada
2.

Promòir er aranés ei promòir er occitan. Un viatge mès, ne cau mercejar Es Paums, Tòni Castèth, Xavièr Gutiérrez e toti es auti dera Val d'Aran estant, tà tot çò que hèn tara nòsta lengua. Cada pèira, d'a on que vengue, ei preciosa, mès que vengue.

  • 1
  • 0
Marcèu Vilars
1.

e coneishètz era version francesa (un poèma de Na Delga) : Oxitany?

  • 3
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article