Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

L’analfabeta es pas piòt

D’ont ven la lenga nòstra? Son cas es plan instructiu. Abans i aviá lo latin daus colonisaires. Abans encara n’i aviá d’autras que lo remembre se perdèt amb la dominacion romana de mai de quatre o cinc sègles.
 
Mas un còp l’empèri tombat, lo vulgari, es a dire lo pòble sens instruccion, se farguèt pauc a cha pauc una lenga originala en adobant lo latin dins una sauça novèla amb d’evolucions dau biais de prononciar.
 
Atau se farguèt aicí l’occitan dins los diferents parlars, alai lo castelhan e endacòm los parlars d’òïl, totes de la familha romana. Son pas de sabentasses qu’o faguèron, que nani, aquestes demoravon au latin.
 
Es verai qu’en França lo mond creson qu’es l’Acadèmia, es a dire l’Estat, que farga la lenga e aquò legitima encara mai son poder absolut. La Glèisa faguèt tot parièr amb lo maridatge. Capitèt de faire crèire qu’es lo curat, es a dire Ela, que marida tre que que fa sonque la benediccion dau maridatge, sacrament que se donnan tot solets los nòvis. E òc benesis coma o fa per un batèu o un ostau, es pas que  decoratiu.
 
Idem per la lenga. L’Acadèmia fa son diccionari, que digús a pas jamai legit, e qu’es sonque un registre daus usatges. Mas lo pòble crèi que la lenga es una creacion de l’Estat amb d’especialistas de naut nivèl. I a pas res de mai faus.
 
Las lengas, tan complèxas coma son, foguèron fargadas per d’analfabetas. O faguèron d’ausida, a l’aurelha, sens res d’escrich, mas al se parlar aus mercats, als camps o a l’ostau. Aquelas aisinas tant complicadas e precisas foguèron fachas en cooperacion e sens ges de menaires.
 
Las lengas son plan eissidas de la vida dels pòbles. Avèm rason de parlar de diversitat bio-lingüistica, qu’es plan lo moviment de la vida- çò que significa biò- que farguèt las lengas.
 
Demai las lengas son la pròva bèla que l’intelligéncia collectiva existís e pòt produsir de complexitat.
 
 
 
 
abonar los amics de Jornalet
 
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Artusan
1.

"Las lengas son plan eissidas de la vida dels pòbles. Avèm rason de parlar de diversitat bio-lingüistica, qu’es plan lo moviment de la vida- çò que significa biò- que farguèt las lengas." Mas lo problèma — que l'an plan comprés los Franceses — es que la vida dels pòbles es eissida de la vida de lors lengas respectivas. Quid del nòstre ?

  • 0
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article