Bandièra01 1180x150: La Passem

Opinion

Val mai ba dire…

Val mai ba dire…
Val mai ba dire… | sasint
Alan Roch

Alan Roch

Responsable de l’IEO-Aude. Contaire,escriveire, cronicaire (ràdio, premsa escrita). Afogat de rugbi de 13.

Mai d’informacions

Tèxte legit

Vaquí a la tusta-limbusta unas remarcas d’actualitat o pas:

 

Un oblit: Lo brave setmanièr Le 1[1] a publicat un numèro sus Simòna Weil. Se se conta sa vida pel menut, sos divèrses engatjaments (obrièra a Renault, Brigadas internacionalas, França liura,…) e sas esitacions religiosas, … dins las uèit paginas, se trapa res sus sas posicions rapòrt a Occitania, al catarisme, a la Crosada e a l’Inquisicion. Un simple oblit?

 

Secretària perpetuala: L’Elèna Carrère d’Encausse faguèt pas onor a aquel nom d’ostal plan occitan. Coma secretària perpetuala de l’Academia francesa, se pòt pas dire que foguèt un sosten per las lengas de França.

 

Pas un mot sus las lengas regionalas: Relevat per Jean Milhau-Blay dins son libre Je suis catalan mais je me soigne[2], una recomandacion de las edicions Hatier dins un libre pel mèstre de CM: Ordonnance de Villers-Cotteret[3]: Découvrir qu’en 1539, François 1er a pris la décision qu’ils — los actes publics — seraient désormais écrits en français: de façon que chacun puisse les comprendre (ne pas préciser aux élèves qu’à l’époque, la plupart des Français parlaient des langues régionales). Qué vaquí un plan bon conselh !

 

Interdiccion bufèca: Al cap de la carrièra del Pont-Vièlh, a Carcassona, se trapa una font sens aiga e sens tanpauc l’estatua que l’ornava. Empacha pas qu’i demòra plan vesible lo panèu qu’interditz de se servir de l’aiga ausenta.

 

Mir envolat: En 1908, dins un jardin bèl de Carcassona, se quilhèt una estatua del felibre Aquiles Mir qu’èra mòrt unes ans aperabans. Aquela estatua foguèt fonduda pels Alemands del temps de la segonda guèrra mondiala. Un conselh municipal de la debuta de las annadas 50 votèt pel retorn de l’estatua-omenatge. Setanta ans apuèi, esperam totjorn aquel monument a l’autor del Lutrin de Ladèrn,del Curat de Cucunhan e de la Cançon de la Lauseta!

 

Lo pudís se’n sortís: Lo trabalh del ministèri (ara) de la transicion ecologica es de longa de faire mina de prene mesuras novèlas tot en gardant las causas en l’estat al mesprètz de las necessitats ecologicas. Una demostracion de mai es faita amb la tièra dels animals nosibles. Avançada: lo gat-pudre es tirat de la tièra, mas d’autras bèstias pòdon totjorn èsser percaçadas e tuadas: la mostèla, la faïna, la marta, lo rainal, l’agaça, lo còrb de gauta blanca (còrb del nòrd), l’agraula (la chava, la croqueta), lo gag (que los francimands veson pels garrics) e l’estornèl (lo bistorneth, en gascon)[4].

 

Las alas replegadas: Las aglas tanben replegan las alas. Adieu al ciclista Federico Bahamontes, legenda del Torn de França. Sabètz se i a montanhas d’escalabrar al Paradís?

 

La luta passa per la taula: L’associacion Montagne Noire-Avenir, qu’es opausada al projècte de gòlf e d’immobilièr previst en Montanha negra del costat de Fontièrs de Cabardés, lança una crida pel dissabte 2 de setembre: Festejam la luta ! S’agís de se recampar contra aquesta lubia del grop del cocodril: un gòlf de 18 traucs (en plaça de pradas per las vacas), un complèxe amb 68 villàs, 562 ostals, 165 apartaments, una ostalariá de 4 estelas amb 80 cambras e son restaurant gastronomic que prendián la plaça d’ectars de tèrras agricòlas e naturalas. Amb de passejadas (botanica e contada), i aurà una taula redonda de las lutas, de cants e de musica, un balèti amb lo grop Fresquèl. A miègjorn, se tirarà lo dinnar de la saca. Problèma: coma es una manifestacion contra un gòlf, es que serà possible de se relançar al mitan de la taulejada amb un trauc occitan (a la fina de Lengadòc)?

 

Cadet Roch

 

 


[1]Le Un hebdo, n° 456 (19/07/2023)

[2] Edicions Héliopoles, 2023, www.heliopoles.fr

[3] L’accent e la s finala de Cotterêts an desaparegut

[4] Mercé al Pèire Thouy per las precisions ornitologicas

 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris


I a pas cap de comentari

Escriu un comentari sus aqueste article