Opinion
La bona novèla
Tèxte legit
Quand siás occitanista, arriba un còp o l’autre (e pas pro sovent) de se trapar en preséncia d’una bona novèla. Aquò advenguèt a punta d’alba aqueste dimenge passat 19 de novembre quand, dins l’editorial de l’edicion quotidiana del Jornalet, lo Ferriòl Macip anoncièt que la publicacion marcariá pas de pausa e contunhariá atal (e diferentament) d’un jorn l’autre en 2024 (e al-delà, de segur!)
Me trapavi malcorat e me vesiái ja redusit al caumatge escrivalhièr: pas de comentari de rugbí de 13 de fornir per l’edicion del dimars, pas de cronica setmanièra de clavar pel Papieròt del dijòus (ja que La Semaine du Minervois pleguèt a la tardor de 2022!)
Se Lo Jornalet contunha, reven a caduna e cadun de li balhar mai de contengut e mai de vam. Se demnada pas a totes de venir jornalistas permanents, mas pel mens utilizaires e difuseires dins la lenga suls tèmas qu’avètz (ne soi segur) de compartir.
Ai ja dit que me trapavi un pauc solitari amb ma rubrica esportiva. Enfins, auriam plan de qué faire una edicion occitana de L’Esquipa que parlariá dels espòrts internacionals practicats pels occitans e en Occitania (rugbí, fòbal, desquet, and, ciclisme, atletisme, velas,…), mas tanben de las activitats especificas: ajustas, bala de tambornet, corsas (landesas o camarguesas), quilhas… Avèm benlèu pas tot a seguir mas faire punts, retraits dels competitors, presentacion de las sasons, bilanç, reportatges… Apassionats d’espòrts e d’occitan, vos cal mesclar las doas passions!
Al plan de l’informacion generala, avèm besonh de novèlas sus tot e de tota Occitania: aquela circulacion territoriala de las informacions permetrà de combatre la reduccion de las questions occitanas a la Region que n’a pres (raubat?) lo nom!
Monde dels parçans que se dison doblidats, en plaça de plorinejar en cò vòstre contra la Tèrra entièra, jogatz la carta de la preséncia e prenètz la pluma (amai se la pluma a la fòrma de tòcas d’ordenador) per informar de çò que se passa socialament, politicament, culturalament, ecologicament sus vòstre bocin del territòri occitan.
Avèm besonh d’un seguit e d’un comentari sus las parucions occitanas (que siague libres o disques o audiovisual) aquí tanben, i a plaça per rubricas regulièras.
Que lo Vicent Marqués contunhe de mandar recèptas: a de qué noirir la rubrica (e las populacions) amb lo contengut de son Istòria de la cosina occitana.
Lo tot en gardant l’uèlh obèrt (los dos uèlhs s’es possible; se d’unes-as lor i agrada mai de faire a l’aurelha, pas de problèma…) sus las actualitats europencas e mondialas en botant en abans las lutas, las avançadas o los problèmas dels pòbles e de las lengas del monde.
Sul camin del jornal vertadièr, demòrarián d’emplenar las paginas de pichonas anóncias que lo trabalh que se menèt un temps sus las ofèrtas d’emplec s’es escantit. Bon, i auriá agut las anóncias amorosas a l’Edat mejana, sabi pas s’aquò auriá butat los trobadors e las trobairises a prene la pluma mai longament que lo format cortet!
La formula del quotidian, amb contenguts regulièrs e plan escrits, serà una mena de contra-poison esclairat al deluvi de las informacions vertadièras e sovent falsas dels rasals a-socials.
En un mot, lo Jornalet es un aplech per jogar collectiu (en plaça de se clavar dins son associacion o sa capèla) e de jogar occitan! Longa vida al Jornalet! A vòstras plumas…
Morala: que lo Jornalet pòrte nòtre monde dins un esperit d’umanitat e de liberacion de la paraula!
Jornalièr Roch
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
E aqui çai-jos se ticlatz sul ligam poiretz vèire la distribuida de las nòtas de las agencias de notacion.
Se d'unis an o pòdon revirar en ociitan, cal tornar far l'esquema.... e cal los apleches.
https://www.swingbourse.com/img/apprendre/tableau-notation-financiere.png
Bona jornada !
Lo seguit de l'afar :
Una bona escasuda per lo ministre Brunò de son pichon nom, « standard and poor’s » abaissa pas la nòta de França l’an mantenguda a « AA » amb’una perspectiva negativa çaquelà.
D’un autre band « Moody’s mantenguèc tanben sa nòta a « Aa2 » amb’una perspectiva estanca (Stable – By Raynouard).
Atal lo govèrn torna trobar un briu de solaç e li leva un brave codonh de sul pitre.
Una nòta abaissada aurià aumentat los taus d’interest de manlèu alprep dels investissors.
Aquò rai lo cèl se crumís un briu çaquelà lo PIB registra un pichon replèc de (-0,1%) al tresen trimestre d’ongan.
Es considerat que se lo taus de progression del PIB es superior al taus d’interest es mens pieger e rotla lo deute.
La carga del deute es per 2023 aperaqui de 55,5 Milhards d’euros. La carga es los interests que devèm pagar als investissor que nos an prestat.
De se rementar que França ten un nivèl d’endeutament de 112% del PIB.
De-ça-que contunha, lo Brunò se cara coma un gal, apagat !
Sara lo trauc lo Brunò !
Es auèi que « standard and poor’s » balha sa notacion sus lo dèute de França. Tanben lo ministre de l’econòmia es peginós.. un brigalh.
Un abaissament de la nòta ça porià portar un estimossal a la credibiltat del govern a ficar las amiras de las finanças publicas.
40 annadas de deute que crèis ne sèm a 3000 Milhards e manlevan per pagar los interest del deute cada an. De qual ten lo govern ? Los qu’an prestat ! se dis jos la flaçada de l’escòs (Secret-DOM) qu’es a 50% pels paises estrangièrs.
(Los manlèus d’estat se fan de per esponcias (Obligations) a detz an lo taus n’es a 3,5% adara.
Cada an l’estat te paga los interests e al cap d detz an çò ditz lo terminal es a diser l’argent prestat).
Quora aurèm de ministres que saran fièrs de fa d’estalvias e non pas de desgalhar l’argent public ?
De se rementar que l’argent public es nòstre son los impaus, las taxas e tot lo demai ; L’estat a pas jamai produch quicòm. Quora que lo rulle Hollande ça diguèc : «es a gratís es l’estat que paga » es una messorga de mai es vòstra argent panat per l’estat que paga !
Adematin :
Lo grama d’aur es a 60,79€
Lo grama de ròdi es a 146,25€
Lo grama d’iri es a 160,49€
Lo grama de Palladi es a 30,29€
Lo Kg. de galli es a 783,95€
Lo Kg. d’ indi es a 407,85€
Lo Kg. de germani es a 3007,50€
Quala novela?
Russia es lo pais lo mai sanccionat au niveu internacional e vai acabar l'annada 2023 emben un benefice de 75 miliards de dolars.
Los Estats-Unis son lo pais lo pus endetat dau monde e acabareran l'annada 2023 amben una perta de 2000 miliards de dolars.
França a perdegut sas colonias africanas que li raportavan fòrça argent.
Tot aquò es ren tant que la paia tomba, simple afar d'especialistes. Es pas estonant que los politics fasan una testa d'enterament. I a pus d'estamborg dins la politica.
E ben cambian tots los politics. Cambiam lo sistem economico finacier. Cambiam las religions. Tornam au druidisme e au catarisme. Cambiam lo sistem de representacion popularia ( eleccions, sindicats...),
Elevam lo niveu de consciença politica. La politica es facha per tot un chascun. Sem sur lo bon chamin quand l'òm aima çò que l'òm fai e aquilh chamin nos mena vers l'abondança, la santat, la joia, l'amor. Dins lo cas contrari tombam dins la paur, la culpabilitat, las idéias negras.
Per resumar, arrestam de far fisança a tot un sistem de pensadas que perd l'aiga de tots los biais.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari