Bandièra01 1180x150: La Passem

Opinion

Un sindicat majoritari a totjorn rason… fàcia a un govèrn que sap pas mai ont penjar son lum…

| AFP via Reporterre
Andriu de Gavaudan

Andriu de Gavaudan

Autor de la cronica occitana setmanièra al Petit Bleu de l’Agenais desempuèi 1978 e editorialista de La Setmana fins que quitèt de paréisser

Mai d’informacions

O sabi que repàpii e, en o disent, repàpii de segur mas sabi que los  me fan l’onor de me seguir e de legir mas divagacions o me perdonaràn…

I a un bèl brieu que sèm dintrats dins la  civilizacion de l’imatge, dels imatges deuriái dire puslèu. Cal aver viscut qualques primtemps —ieu, m’agradan mai los lustres que balhan l’impression que sèm de lums!— per se sovenir dels trantalhaments del començament de la civilizacion de l’imatge…

E quand  parli d’imatge o d’imatges —al nivèl exagonal—, parli del fenestron, revirada occitana de las “lucarnas  estranhas” —expression deguda a André Ribaud, cresi, del Canard enchaîné. Èran en blanc e negre e la television aviá pas qu’una canal unica… que s’epandiguèt lèu lèu dins tot l’exagòn.

Per çò que —e o cal jamai doblidar— la television e, abans, la ràdio, nos venguèt de Lutècia e unicament de Lutècia, una causa normala dins un país bonapartista de la tolerància zèro per çò que concernís la diversitat quala que siá.

Vau pas un còp de mai tornar a mas tissas del centralisme, del francés, religion d’estat, etc. que volriá dire que mon repapiatge es ben avançat e qu’Aloïs ganha de terren —çò qu’es possible!

Per demorar pas qu’en cò nòstre, ara, cal neurir totas aquestas canals de television  e de ràdio, totas las rets socialas fins al jorn quand un Tal n’aurà son confle e coparà lo ligam qu’existís entre la “fada electricitat” e los programas multiples que se pòdon seguir amb d’aparelhs que los autors de sciéncia ficcion aurián pas jamai cresegut qu’existèsson qualques decennis pus tard.

Cal pas tot escampar e la miniaturizacion qu’a acompanhat los progrèsses tecnologics e permetut los massacres de massa a, “en meteis temps” —expression cara a Jupitèr— permés a de milions e milions de personas de gardar lo contacte amd los membres emigrats de lor familha e, pels favorizats que se pòdon desplaçar pel plaser o pel trabalh la possibilitat de se parlar e de se veire gràcia al telefonet ont que sián, sens plus de dificultat que s’èran a l’ostal cadun dins un fautulh mentre que un se tròba en Nòva Zelanda e l’autre a Ushuaià…

E òc, l’invencion que pòt sauvar las gents los pòt far perir totes!

Per malastre, los que nos govèrnan, quitament s’an faches d’estudis, son sovent mai piòts que los bestiassons coma ieu e an perduda la quita idèa de çò que pòt èsser lo “sens comun” e l’empatia. Son benlèu capables de “traversar la carrièra” de davant lor ostal en vila mas lo jardin public del quartièr es la sola natura que coneisson!

Dins aquesta passa, los “païsans” —aiman mai agricultors que fa mai digne que “païsans”— se passejan un pauc pertot sus la rotas de l’exagòn, lo cuol sul tractor  e escampan de fems e de paletas… e o fan, almens los del sindicat majoritari e lor satellits, amb la benediccion de nòstres governaires; los del sindicat minoritaris, eles se fan tustar pels truca-colhons…

La paraula que se voliá jupiteriana es venguda ara una paraula comuna e ordinària que ieu poiriái prononciar sens paréisser mai colhon que  nòstre Jupitèr del pchon pè!

Al salon de l’Agricultura de Lutècia qu’arriba, de segur, assistarem a una reconciliacion esmaventa: un sindicat ultramajoritari que felicitarà un govèrn conscient de sas responsabilitats — mas qu’aruà renegat totes sos engatjaments!

Una drecha extrèma e una esquèrra “insomesa”, un centre que guinha vèrs la drecha per las plaças a venir e un grop dins ua sanha amb sos membres prèstes a sautar d’un bòrd o de l’autre… Una republica venguda “illiberala” mas que contunha sas leçons de “mèstre d’escòla”…

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Lachaud
1.

L'etrecitat arrieba dins las campanhas dins las annadas 1930. Dins las annadas 1950 l'òm se deplaçava emben una bicicleta. Chas me la veitura, lo tractor arrieberant vers 1960. La mainatgera volia lo modern dins sa cosina. Quò venguet a partir de 1968: lo telefòne, la television, los apareils mainatgiers. Lo capitalisme esitet pas a balhar de las augmentacions de salairis. L'òm cresiava que lo progres tecnologic anava aportar lo progrès social e que la tecnica anava ameliorar lo trabalh. Lo medecin , l'ensenhant, lo scientific, lo filosofe eran adulats. Detenian lo saber.
Puei venguet las annadas 1980 ente los goiats e las goiatas son nascuts dins una biblioteca perqué avian daus libres a volontat mas avian perdegut la relacion emben la natura e lo trabalh de paisan.
Elegits en 1981 emben un slogan de "força tranquile, de l'autre politica" l'ancien colaborator de Petain (Mitterand) preparava la sovietisation de la societat emben sa generacion Mitterand tot en se far passar per un grand leader d'esquerre.
La tecnica avançava emben l'ordinator dins las annadas 1990, lo portable, tota l'informatica d'uei. Dins lo mesme temps las libertats se retrecissian. L'òm abotit aura a una societat ente la tecnologia sert a nos transformar en robots plan obeissents, plan controlats, tant par lo medecin que l'ensenhant, o l'ordinator.
Autre còp i avia lo comunistme daus militants que volian, lo vilatge autonome, lo respect de las libertats, l'union de tots contre lo sisteme economico-financier que domina aura.
Lo communisme n'a jamai dirigeat dins los pais socialistes perque lo comuniste s'es laissat fagocitar per los capitalistes. Per aver polgut far sa Revolucion de 1917 faguet belcòp d'argent a Lenine, argent qu'avia pas e que lo capitalisme li balhava sos condicions. E la condicion era la destruccion dau monde paisan d'autre còp que representava la Resistença. Apres, los salariats vesian mas l'argent que rentravan tots los mes a la maison.
Aitau pensi.

  • 2
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article