Bandièra01 1180x150: La Passem

Actualitats

Dante e l’occitan

L’an passat correspondèt als 700 ans de la mort de Dante, sembla doncas un moment oportun per reprendre la siá pensada

Ai decidit d’escriure aquesta nòta a partir de la lectura de la  traduccion en occitan dels vèrses 115 a 151 del Cant VI del Purgatòri facha per Gerard Joan Barceló e publicada dins Jornalet. Aquesta traduction en occitan es plan sonhosa e cèrca de manténer la musicalitat de l’original de Dante. Respècta l’estructura sillabica de las terzine endecasillabe italianas sens refaire la rima pr’aquò. Aguèrem pas l’ocasion de ne parlar amb lo Gerard Joan per saber quins foguèron los sieus objectius a l’ora de faire aquela revirada que justifican las siás causidas. Cossí que siá, es un trabalh plan valent e lo resultat es plan satisfasent.
 
Fau dire que l’interès de Dante e lo sieu respècte per la cultura occitana e per los trobadors ja èra manifèst dins lo De Vulgari Eloquentia ont trapam de referéncias a diferents poètas occitans e mai de reflexions sus la valor de la lenga d’òc coma lenga de literatura e de cultura. Es ben sauput que lo nom d’occitan s’es creat a posteriori a partir de la classificacion que Dante faguèt al DVE de las lengas romanicas — o d’una partida d’aquestas - coma langue d’oïl, lenga d’òc e lingua del sì
 
Tornant ara al Purgatòri de la Divina Comedia, trapam un passatge ont se manifèsta tota l’admiracion de Dante per Arnaut Daniel (1150-1210), lo qual èra considerat per lo poèta florentin coma lo melhor trobador de totes los tempses. Aital, al Cant XXVI del Purgatòri, trapa l’arma d’Arnaut, lo sona “fraire” e afirma que Arnaut foguèt “il miglior fabbro del parlar materno”. Cèrtas, Dante manifèsta la siá admiracion per d’autres poètas dins la Comèdia, principalament per lo latin Virgili, mas los fa parlar totes en toscan. La soleta e unica excepcion dels 14 233 vèrses de la Comèdia son los 8 vèrses que Arnaut i pren la paraula en cap d’autra lenga qu’en occitan. E aital ditz:  
 
El cominciò liberamente a dire:
“Tan m’abellis vostre cortes deman,
qu’ ieu no me puesc ni voill a vos cobrire.141
 
Ieu sui Arnaut, que plor e vau cantan;
consiros vei la passada folor,
e vei jausen lo joi qu’ esper, denan.144
 
Ara vos prec, per aquella valor
que vos guida al som de l’escalina,
sovenha vos a temps de ma dolor!”.
 
L’an passat correspondèt als 700 ans de la mort de Dante, sembla doncas un moment oportun per reprendre la siá pensada.
 
 
 
 
Cesc Calvo del Olmo
Escolan d’occitan B1.1.al CAÒC

 
fffff fffff
 Francisco Calvo del Olmo estudièt la filologia romanica a l’Universitat Complutense de Madrid e, apuèi, defendèt una tèsi de doctorat a l’Universitat Federala de Santa Catarina, en Brasil, sus la traduccion d’una antologia de poètas del Felibrige occitan e de la Renaixença catalana. Entre 2012 e 2021, trabalhèt coma professor a l’Universitat Federala de Paraná, en Brasil. A publicat d’articles e de libres dins lo domeni de la lingüistica en Euròpa e America latina. Amb lo sieu primièr roman en lenga galèga Crónica Córnica foguèt finalista del prèmi Xerais en 2016. Dempuèi 2022 fa partida del conselh academic del departament de filologia romanica de la Ludwig-Maximilians-Universität de Munic 
   
 
fffff fffff
 Jornalet a l'escòla

Jornalet a una seccion especifica sus l’escòla occitana. Nos agradariá fòrça que las escòlas, que sián de Calandretas o d’escòlas bilingüas, poguèsson emplenar elas meteissas aquesta seccion amb de nòvas, e que los quites escolans las poguèsson redigir en explicar los faches que fan l’actualitat dins cada escòla: una excursion culturala, la vesita d’una personalitat, una fèsta populara amb los parents, una competicion esportiva, etcetèra. Evidentament, las fotografias, los enregistraments o los imatges de vidèo seràn tras que benvenguts, se n’i a.

 Se cada escòla nos manda quatre o cinc nòvas per an serem plan contents e satisfaches. Pensam que pòt èsser un bon ponch d’amassada per la comunautat educativa occitana, una iniciativa interessanta pels escolans e un esplech de socializacion lingüistica per las familhas dels escolans.

Esperam de poder comptar amb lo vòstre sosten, e esperam que Jornalet serà una aisina utila per las escòlas occitanas. Mandatz-nos las vòstras nòvas a info@jor…
 
   



abonar los amics de Jornalet

 

Articles relacionats

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Franc Bardòu
6.

#4 Plan mercés per aquel comentari. L'avantage d'un punt de dos punts de vista religioses, es que, per amor la quita natura d'un tal questionament, jamai ni un ni l'autre non saurem (al sens ont sabèm que, en basa dètz, dos e dos son quatre) qui d'un o de l'autre a rason, nimai se los dos, nos enganam. Çò important es d'anar en acòrdi amb se-meteis.

  • 7
  • 0
Reinat TOSCANO LO VAU
5.

Vos senhali parierament "L'ineffable dans la Divine Comédie" (http://toscanoreinat.chez-alice.fr/ineffabledivcom.html) e "Jaufré, C. de Gérone et Dante, nuit et égarement" (http://toscanoreinat.chez-alice.fr/jaufrecerveridante.html), que pòdon interessar lu afogats de Dante e de literatura medievala.

  • 5
  • 0
Andreu Garona Nauta
4.

#1 sempre d'acòrdi ambe los comentaris ( levat quand se tracha de religion) pertinents dels sénher Bardòu

  • 7
  • 3
Reinat TOSCANO LO VAU
3.

L'article explica en parlant dau trabalh de G.J. Barceló que "Aquesta traduction en occitan (...) respècta l’estructura sillabica de las terzine endecasillabe italianas."
Non!
Vaquí un exemple de traduccion que respècta la metrica:
“ PER IEU SE VA DINS LO SEJORN DOLENT,
PER IEU SE VA DINS L’ETÈRNA DOLENÇA
PER IEU SE VA VÈRS LA PERDUDA GENT.
JUST DRECH MOGUÈT CU VOUGUÈT MA NAISSENÇA,
ME FAGUÈT LO PODER QU’ES EILAMONT,
L’AMOR PROMIER, LA SOBRANA SAPIENÇA.
DENANT DE IEU, NON FOGUÈT CREACION
SE NON ETÈRNA, E IEU ETÈRNA DURI:
VÀUTREI QU’ENTRATZ, LAISSATZ TOTA ILLUSION ”.
("LO GRAND VIATGE", Vol. I)
http://toscanoreinat.chez-alice.fr/VIATGE.html

  • 5
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article