Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Actualitats

“Lo gossàs dels Barkervilles” de Sir Arthur Conan Doyle

Una nòva traduccion de Sèrgi Viaule


La renomenada del detectiu privat Sherlock Holmes, personatge inventat per Sir Arthur Conan Doyle, es planetària. Al fial dels quatre romans e cinquanta-sièis novèlas que los meton en scèna, l’òbra de l’escriveire anglés es universalament coneguda e traducha dins quantitats de lengas de totes los continents. The hound of the Bakervilles, tresen dels 4 romans de Sherlock Holmes, es l’òbra mai coneguda, degut a l’ambient fòrça especial ont çò fantastic se tusta a l’esperit scientific del detectiu dins un decorat de landas fantamagoric. Lo cinèma s’i es pas enganat  que ja, fins ara, a produsit  24 adaptacions d’aqueste libre amb mai o mens de bonaür.
 
Ja la lenga nòstra aviá donat una primièra traduccion, en gascon, editada per Princi Néguer jol títol “Lo canhàs deus Baskervilles” en edicion bilingua occitan gascon - anglés dins una grafia localista (revirada d’Eric Chaplain) e reeditat per las Editions des Régionalismes en grafia classica.
 
Fa qualques setmanas lo valent Sèrgi Viaule, conegut cronicaire literari nòstre e incansable trabalhador del libre occitan, a produsit una nòva revirada del roman de Conan Doyle, amb l’ajuda d’Eric Chaplain, en occitan lengadocian aqueste còp. Lo títol n’es “Lo gossàs dels Baskervilles“.
 
Lo libre amb una cobèrta en quadricromia es d’un format 15 x 21 cm, valent a dire mai gròs qu’una edicion de pòcha classica e pro pichon per èsser manipulat aisidament. Lo papièr es de bona qualitat. Cada pagina e cada fin de capítol son ornamentats d’un mini-imatge, çò que balha una tenguda classica a l’obratge.
 
L’istòria del “Gossàs dels Baskervilles” es plan coneguda. Lo detectiu Holmes es sollicitat per protegir Henry lo darrièr eiretièr de la vièlha familha Baskerville que lo vièlh oncle moriguèt dins de condicions misteriosas: una ataca cardiaca  aprèp una passejada dins un contèxte de malediccion familhala ont una bèstia fèra trevariá de nuèch dins la landa del Devon. Sherlock Holmes, acompanhat del sieu ajudaire lo Doctor Watson, crei pas a una explicacion surnaturala e comença de menar una enquèsta que necessitarà tota la poténcia del sieu esperit logic e scientific.
 
Cona Doyle faguèt paréisser lo roman dins un jornal, per capítol. Aquò se sentís a la tension que puja e al suspens que pren lo legeire a cada fin de partida.
 
Sèrgi Viaule fa una excellenta traduccion en occitan viu. Sa lenga lispa naturalament, tant dins los dialògs coma dins las descripcions. Qualques extraches:

”Now is the dramatic moment of fate, Watson, when you hear a step upon the stair which is walking into your life, and you know not whether for good or ill. What does Dr. James Mortimer, the man of science, ask of Sherlock Holmes, the specialist in crime? Come in!” que ven en occitan: “Ara per ara, Watson, vaquí lo moment dramatic del destin. Ausissètz un pas dins l’escalièr e sabètz pas se puja per un ben o per un mal. Que pòt aver lo Doctor James Mortimer, òme de sciéncia, a demandar a Sherlock Holmes, especialista del crimi? Dintratz!
 
There’s a light in a woman’s eyes that speaks louder than words” revirat coma “Dins los uèlhs d’una femna i a de luses que ne dison mai que los mots”.
 
...that which is clearly known hath less terror than that which is but hinted at and guessed” ven “  ... que çò sabut clarament es mens esglasiant que çò mal escalcit o sosentendut”.
 
Abans de dobrir aquesta traduccion èri impacient de legir las descripcions de la landa en occitan. Foguèri pas decebut. Exemple: “D’aqueste costat, un crest de rocasses s’acabava per un bauç que tresplombava una penda paisselada de pèiras. Sus aquesta penda èra espandit un quicòm de negre. Èra malaisit de precisar çò que podiá èsser”.

Lo Gossàs dels Baskervilles es un excellent roman policièr, un grand classic d’aquesta mena de literatura. La traduccion de’n Sèrgi Viaule permet de passar un excellent moment de suspens deliciós en tot saborar la mesolha de nòstra lenga.
 
 
 
 
TL
 
 
 


CONAN DOYLE, Arthur. Lo gossàs deus Baskervilles. Edicions dels regionalismes, 2014. 154 paginas.

Articles relacionats

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Trebolat
1.

Me soi agradat a legir aquel roman, i a ja qualques meses, dins la congostosa revirada de Sèrgi Viaule. Lo prètzfach èra pas aisit. Sembla que legissèm una òbra originala de tant que la lenga es granada e los mots rajan naturalament. Levat que....i a de biaisses de dire que me susprenon. I vau :
p31: " Me TROBÈRI aqueste matin de cara un trincaclòsca...." "...una letra que m' ARRIBÈT" aqueste matin".
p36: "Adoncas, aièr, tanlèu arribat a Londres, SÈTZ SORTIT per anar crompar de cauçaduras ?"
p72: "CORREGUÈRI fins aquí per vos rejúnher [...] me cal pas trigar se que non mon fraire me cercariá".
p129: " L'asard volguèt que se VENGUE engrunar los òsses aicí-lai."
p132: " Tanlèu En Waston partit aqueste matin, ARRESTÈRI pas de la jornada de revirar d'idèias negras..."
Plan evidentament es après còp que fau aquel relevat e a l'azard sus de frasas simplas. Me tafura çaquelà, perque se soi ieu que m'engani reganti d'aver ensenhadas de cracas a mos escolans. Mas s'es una licéncia literària ,siaga que siaga, perqué pas.

  • 1
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article