capçalera biera tobiers

Actualitats

Lo Senat francés arriba a un acòrdi sul referendum de la Nòva Caledonia

L'acòrdi prevei l'inscripcion d’11 000 personas de mai —dont la majoritat de canacs— a la lista restrencha dels caledonians que poiràn votar sus l'independéncia

Lo Senat francés examinèt lo 13 de febrièr passat lo projècte de lei organica qu'establís las modalitats de vòte del referendum d'independéncia de la Nòva Caledònia que deu aver luòc al pus tard en novembre que ven. Los senators se son meses d'acòrdi, en mens de doas oras, sus la composicion de las listas electoralas, çò rapòrta France Info. Ara la lei deu passar a l'Assemblada francesa.
 
 
L'acòrdi prevei l'inscripcion d’11 000 personas de mai —dont la majoritat de canacs— a la lista restrencha dels caledonians que poiràn votar a prepaus de l'independéncia d'aquel territòri, segon Nationalia.
 
 
Un territòri de descolonizar
 
La Nòva Caledònia es un territòri, situat dins l’ocean Pacific, a 17 000 quilomètres de la metropòli, que ten una autonomia politica dempuèi 1999, çò es: compren un govèrn, un parlament (lo Congrès) amb competéncia legislativa e un Senat costumièr. Ça que la, oficialament es considerat coma un territòri non autonòm per l’ÒNU, e que doncas se deu descolonizar, e se pensa que lo referendum deuriá èsser util a aquela tòca. S’après aquel vòte ganha pas l’independéncia, l’Acòrdi de Nouméa prevei la convocacion d’un segond referendum sus la meteissa question al tèrme d’un an e mièg.
 
Lo vòte poiriá menar a la creacion d’un nòu estat independent de 18 000 km2 amb un pauc mens de 270 000 abitants, e mai se los sondatges fan pensar qu’a l’ora d’ara lo “non” benefícia d’un avantatge confortable. Cossí va que sián arribats al referendum d’autodeterminacion? Que se pacha? Quin es lo contèxt general de la Nòva Caledònia? Aquestas questions, ensagèrem de i respondre dins un article publicat en novembre passat que podètz trobar sus aqueste ligam.
 
 

 




abonar los amics de Jornalet
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: JORNALET 2025

Comentaris

Pirolet
2.

#1 Avètz entamenada una bona campanha sanitosa per nos garir dels pelòfis que roscalhan enlòc de participar.
Lo Manelet tanben fa campanha: se crei encara "prime minister" e se passèja per Nouméa per convencer lo mond de demorar francés. Amb los caldòches aurà pas de pena, amb los autres veirem ben.
Ara, l'afar es pas clar. Òm pòt pensar que França impausa un minimum de règlas a las grandas companhiás del niquèl. Nòva Caledònia soleta, poirà resistir?

  • 2
  • 0
Enric Mala Tèsta
1.

Aquí farem remarcar totun als malpalaires que non se parla ni d'Aran, ni de Catalonha…

  • 9
  • 1

Escriu un comentari sus aqueste article