Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Per ben començar la rintrada: lei 30 comandaments per faire un bòn militant e subretot reviudar la lenga d’òc

Josiana Ubaud

Josiana Ubaud

Josiana Ubaud es lexicografa e etnobotanista. Responsabla dau Gidilòc pendent 12 ans, formatritz en lenga e etnobotanica.

Mai d’informacions
01– Gemicaràs jornalament puslèu que d’agir eficaçament (justifica plenament ta canha de banhar la camisa). Se siás pas de dialècte lengadocian, gemicaràs dos còps mai en bòna “victima dau lengadocian centralizaire qu’oblida/mespresa lei periferias” … tot exigiguent dei Lengadocians de trabalhar sus ton dialècte en ta plaça bòrd que tu fas ren per o faire conéisser/reconéisser en menant/publicant d’estudis diversificats.

02– Estrifaràsobsessionalament leis autrei fraires qu’erigiràs en gropuscul enemic (parlant una autra lenga d’òc to-ta-la-ment diferenta de la tieuna que tenes prigondament a la nocion scientificament provada de “lei lengas d’òc”).

03– Lausenjaràs conscienciosamenttot membre (òme) de ta còla, e subretot lei mai insignificants (se fau totjorn constituir una chorma de vailets devociós a sa bòta, mai as pas besonh de lausenjar lei femnas que son per esséncia tei vailets).

04– Criticaràs ferotjamentlei membres de la còla d’en fàcia, e mai lei mai meritants (lo rasonament sectari de “la palheta e la fustassa” a totjorn de partesans zelats).

05– Faràs cremar l’encens unencament sus lei meteis autars (mascles) onte “lei pichons vicaris dau temps present” (çò disiá Max Roqueta) te diràn de far cremar.

06– Te fargaràs religiosament d’idòlas (masclas exclusivament), que badaràs ninoiament “fins qu’a la bassa flatariá” (Prosper Estieu, remarca valabla quin que siá lo camp de basa).

07– Destriaràs ferotjament “lei bòns progressistas duberts” deis “òrres reaccionaris barrats” qu’excomunicaràs inquisitorialament, fauta de lenhiers o de golags temporariament passats de mòda (una bòna etiqueta ben reductritz esparnha tot argumentari e per provar que siás un sant e per provar que l’autre es lo diable, lei doas soletas categorias de ton univèrs mentau ).

08– Fondaràs compulsivament de gropusculs que barraràs regularament per posquer ne crear de novèus (mai subretot pas far viure lei precedents) per lo solet plaser de pavonejar PPPresident multigropusculs (e mai s’an barrat o foncionan pas plus despuei d’annadas). Marcarà totjorn ben sus ta carteta de visita de representant multicartas de l’occitanisme (dau temps que d’autrei son multi-accions-multi-produccions en silenci e sens carteta).

09– Destrusiràs conscienciosament tot projècte que capitèt, capita o que va capitar (un projècte ganhant desrenga prigondament ta neuròsi de mòrt d’occitanista e ta vergonha mai o mens conscienta de ta non-accion). I siás ganhant que l’energia dins la destruccion còsta largament mens de calorias que l’energia dins la construccion.

10– Demandaràs de subvencions que geriràs sens lo mendre discernament (esparnharàs lo bren mai gastaràs la farina) e refusaràs obstinament tota idèa de gestion que lo mot te dona de botons (te permetriá pasmens de faire dos còps mai de causas ambe la meteissa soma, o de faire lei meteissei causas ambe mens d’argent, mai aquò son visions bassament materialas mentre que tu siás un intellectuau d’un autre nivèu).

11– Embaucharàs generosament non sus competéncias mai sus encartament (politic, sindicau, familhau, amistadós, amorós, etc.) quite a desbauchar sens lo mendre estat d’anma (siás de senèstra mai desbauchar encò tieu es pas parier qu’en fàcia).

12– Refusaràs eternament de prene lo mendre recul sus teis accions, produccions, edicions, que lausenjaràs indistintament lo marrit coma lo bòn (tot es egau a tot … e de preferéncia lo marrit s’aparten a ta capèla, veire comandament 03).

13– Ignoraràs superbament teis arts, arts decorativas, sciéncias naturalistas (subjèctes passadistas a non plus) e te recantonaràs unencament sus ta literatura.

14– T’enauçaràs orgulhosament en mèstre de la lenga subretot se siás totalament incompetent (au nom de ton “militantisme” e de “la lenga de ta grand de ta masada”, doas medalhas de chocolat qu’i tenes prigondament per que te donan de competéncias pan-occitanas ipso facto sens besonh d’argumentar). E trobaràs totjorn un mèdia per donar tota la plaça que conven a un grand especialista de la lenga.

15– Escriuràs ta lenga porcassament e o reivindicaràs rabiosament (au nom dau “drech a la libertat còntra lo poder academic crestaire” o que “l’ortografia deu èstre lo rebat fisèu de l’orau”, lei doas mamèlas de ton saber linguistic “d’òme liure”)

16– Refusaràs testardament tot consensus de nòrma per èstre segur d’esperlongar la batèsta (entre “codificaires indefugibles”) que tant te fa gausir (que plus ges de batèsta, plus ges de gausença, una valor segura de l’occitanisme).

17– Metràspenecosament 50 annadas a crear una estructura de normalizacion e ne’n crearàs doas d’un còp per èstre segur de pas capitar (que lei membres de l’una picaràn a l’avança sus lei de l’autra).

18– Prendràs trobadorescament lei femnas per tei servicialas (quina que siá l’estructura onte fas, associacions, institucions) que “L’ombra d’un òme vau cent femnas”, ta lenga t’o ditz despuei de lustres).

19– Escafaràs sonhosament lei femnas autoras en citant pas seis òbras dins leis antologias (per èstre segur de demorar mascle occitan solet representatiu de la literatura occitana, que tot escrich minable de tot òme es largament superior ais escrichs de Delpastre, Paulin, Clardeluno, Drutel, Farfantello, que “Paraula de femna es pet d’ase”, ta lenga t’o ditz despuei de lustres)… tot acusant lei femnas de pas pron escriure e defendre la lenga.

20– Practicaràs “naturalament” la non paritat en eliminant tota femna de tot pòste de responsabilitat e de tota mesa en valor de son trabalh (au còntra convidaràs eternament lei meteis òmes a totei lei banquets, e mantun còp a de reng, corollari dei comandaments 5 e 6).

21– Te tostaràs pasmens jornalament de prètz/paratge/larguesa/amor cortés mai oblidaràs d’o metre en practica (l’autoabsolucion escafa eficaçament plen de pecats sens grand esfòrç).

22– Faràs grand(s) messa(s) annalament (manifestacions, festenaus) mai entre doas messas de tota accion significativa te gardaràs. Circenses te bastan largament a ta consciéncia militanta.

23– Rompliràs estrategicament l’espaci de tei discors velleitaris puslèu que de teis accions concrètas (farai, vau faire, bastirai, vau bastir, deman, un jorn…o jamai) que criticaràs se son fachas per d’autrei (auriatz degut faire, perqué avètz pas fach, caliá/caliá pas). E auràs ansin l’impression coma s’aviás fach realament, sens susar una goteta.

24– Asondaràs neuroticament l’Internet de tei reflexions ernhosas e/o injuriosas e prendràs suenh d’o faire anonimament e en cambiant d’escais sovent (coratjós siás mai fau pas tròp puei quichar, coma totei lei drogats d’Internet rancurós e aigrits).
[Cf. leis incredibles corriers (mai sovent sens ges de rapòrt ambe lo tèxte de partença) sus lei diferents sites: n’i a de particularament performants! Suggeriguèri au Jornalet d’establir de prèmis dau corrier lo mai fòra subjècte, lo mai insultant, lo mai malonèste, lo mai narcissic, etc. : i a de premiats en perspectiva e mai de recidivistas].

25– As ren/pas grand causa de dire intellectualament mai o faràs saupre subrabondosament en t’estaloirant sus totei lei sites, forums e revistas (dau temps que leis autrei faràn bestiament dins lo concrèt). Coma lo can, pissaràs metodicament sus cada mata per far creire que siás in-con-tor-na-ble… Passaràs donc utilament ta jornada darrier l’ordenador a respondre a de responsas de responsas de responsas, sens oblidar de clicar sus la sageta davalanta per significar ton desgost prigond deis autrei corriers que van pas dins lo sens de ton catequisme (que vòs legir que çò que te confòrta dins ton ideologia e ren d’autre). Fòrça fòrça important lo reflèxe de quichar sus la sageta! Aquò vos pausa son òme, coma Cesar amb lo poce en bas per lei gladiators morituri te salutant. Tanben, prendràs suenh de corregir sistematicament la mendra cauquilha, la mendra fauta deis autors qu’escrivon per Lo Jornalet per mostrar coma siás valent (sens ren escriure tu evidentament).

26– Esplecharàs vergonhosament lei benevòls actius que mespresaràs prigondament en lei rendent invisibles tot li raubant son trabalh (coma dins tot bòn mitan associatiu que se respècta).

27– Cromparàs pas deliberadament lei libres occitans (inculte e avar siás, que tot t’es degut gratuitament, subretot lo trabalh deis autrei) mai ploraràs cocodrilament sus la barradura deis editors e la non-socializacion de la lenga.
“Ara que ton diccionari ortografic es acabat e qu’as fach tot lo trabalh, te lo fau donar en DVD en totei. Luòga d’o publicar en papier per se faire de moneda» (sic!)
“Fau donar tei fichiers si que non empachas la recèrca d’avançar.” (resic!) [o lo macarelatge intellectuau ben assumit dei que s’acontentan de “relevar lo tirador-caissa”]

28– Te serviràs a Macarèl abondosament en drapèus, camisetas, pegasolets, mai lo pagaràs pas, tot lo tractant de “capitalista” (sic!). [Una dei mai bèleis escòrnas que vos dona enveja de contunhar d’èstre militant occitanista de tot segur…]

29– Mespresaràs ideologicament tota iniciativa privada (totei de poirits e ricàs a non plus, es ben conegut, corollari dei comandaments  27 e 28).

30– Fòrt de tot aquò, te targaràs d’èstre“lo perfiech  militant actiu defenseire de la lenga, dubert d’esperit e que fa avançar meravelhosament lei causas perqu’as tot plen d’idèas genialas que leis autrei n’an pas”  (que malaürosament metes jamai en practica).
 
E seràs d’una granda eficacitat au mens sus un ponch:  descoraràs e faràs fugir immancablament e definitivament mantunei bònei volontats, localament, departamentalament, federalament tot donant a l’exterior un imatge catastrofic de l’occitanisme.
 
Reflexions au cap de 35 annadas de militantisme donc causas totalament viscudas (e mantun còp) que remandan tant a l’occitanisme coma ais autreis actors de la lenga nòstra. E entre autrei en seguida dei corriers de legeires, tant sus Lo Jornalet qu’endacòm, que son totalament consternants …Vertat que solets leis ernhós escrivon majoritariament e totjorn anonimament e que l’occitanisme a donc “sei paures” coma tot grop uman. Lei positius son mai discrèts per esséncia que son pas contaminats per lo prusiment compulsiu de negrejar Internet per plaçar sa merça ideologica o son vuege siderau sens rapòrt ambe lo subjècte de partença.  Frederic Mistral escriviá ja “Que sa de gàrri aquèu Felibrige”!! (letra dau 28 de julhet 1879  a Leon de Berluc-Perussis) mentre que J.  Roumanille constatava, en escriguent a J. B. Gaut en decembre de 1886: “Ah! les félibres! Une longue expérience m’a démontré, hélas, qu’il ne faut point compter sur leurs achats. Heureux sommes-nous, quand nous publions quelque-chose, de ne pas être égratignés, mordus, houspillés et vilipendés par nos chers frères et amis.”. Constat d’una estonanta modernitat, non? Que raça raceja encara e totjorn que mai… e “vaquí perqué vòstra filha Lenga d’òc e sa maira Occitània se pòrtan tant ben!”.
 
E per lei que susan dins l’ombra, que banhan la camisa utilament e umilament, qu’espatlejan pas, que son ni dins la draia “pòble-vinçut-perqué-s’investir?” ni dins la draia “bracejaire d’èr-fòrt de gola-donaire de leiçons-gelós de tot e totei-criticaires improductius”, GARDEM/GARDATZ LO MORAU! E mai siá de còps ben dificil: personalament, teni lo còp solament en me diguent que trabalhi per ma lenga, exclusivament per ma lenga. Confèssi que, e mai amb aqueste metòde Coué, m’es pas totjorn aisit. Mai se pòt ajudar d’autrei a téner lo còp tanben, li passi la recèpta. Li còsta ren d’assajar.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

josiana Ubaud
20.

#19 Mercé Francesa ! E non, pauc de femnas per donar son vejaire : tocam dau det la "minoracion interiorizada" per lei femnas , ailàs ! "Perqué escriure qu'ai ren de dire d'interessant, que tot lo monde mascle me l'a serinat de lònga", es a pauc prèp lo biais de pensar de mantunei femnas, que tot parierament, prenon pas la paraula dins leis acamps. Mentre que se vei aicí meteis totei leis absurditats, grossieretats e agressions divèrsas que s'autorizan leis òmes ( e mai que mai leis anonims). Dos biais radicalament diferents de foncionar : tròp de retenguda dei femnas que socialament alienadas, pas pron deis òmes que trionfalament dominators...
Tot parierament, gausan pas escriure, ò s'o fan, o tenon escondut dins un tirador. Es ma granda desolacion. En mai que se tustaràn a la censura "objectiva" d'uneis editors que minòran sistematicament leis escrichs de femnas (donc publican pas, au pretèxte supausat d'una qualitat mendra...) e valorizan que tròp lo mendre escrich d'òmes (que prenon tota la plaça, e en mai totei lei subvencions a l'edicion). Ai d'exemples d'aquesta mena de totei lei costats ! E leis antologias deis anandas 80 que tenon au melhor 2 femnas sus 60 autors, "pròba probanata que i a pas de femnas autoras !"

Donc siáu mai que contenta de vos aver l'audàcia de vos mandar a l'aiga per escriure dins un jornau !
òsca, òsca ! E tenètz vos fièra !

  • 1
  • 0
francesa trufander
19.

#13 Que'm hè gòi de legir los vòstes comentaris sus aqueste site , ça que la regde interessant, mes totun qui sembla pas tròp recampar punts de vista o escriuts de hemnas . Que'm demandi pr'amor de qué . Medisha causa damb la literatura ; los autores difusats en lenga nosta ara que'm semblan màgerment mascles. De dòu har ! Per çò de la causa militanta, sordeish. Pr'aquò vos granmerceji tanben peu vòste obratge sus escarnis tà las hemnas . Que m'a balhat l'aviada tà escríver en gascon ua cronica petita peu Petit Journal du Gers quauque temps i a sus aqueth sicut (damb lo vòste obratge en referéncia, solide ) : que s'i escadoc de plan !
Au plaser de vos tornar legir.

  • 0
  • 0
kaiser loupian
18.

osca la Josiana, completament d'accordi amb tu
amistats

  • 0
  • 0
Aicard
17.

mercés per l'article

  • 0
  • 0
Gabrièu Balloux Bordèu
16.

#14
Òc-ben. Fau diser que confonden tròp sovent (a mon umble avis) linguistica e etnologia.

En Gasconha i a un substrat diferent per rapòrt a l'aut bòrn de Garona pusqu'i avèva Aquitans (non Cèltes). Donc es etnologicament un chic diferent, ce pensi. Tanben, l'istòria ne reconeish pas l'Occitania (vòli diser, i a jamèi aujut de provinça, de nacion, occitana.) Donc a la basa, n'i a pas de drapèu istoric d'Occitania. D'on l'utilitat de botar absoludament visibles lo drapèu aquitan (de Guièna) (lo leupard) e lo drapèu gascon (crotz blanca sus hons roge), prampo ancians !

Mès exista una unitat linguistica (unicament linguistica, vegem !) d'Occitania, dont lo simbòle es la crotz de Tolosa. Quò's vrai que pausa problèma, la crotz estant tanben l'emblèma de Tolosa e deu Lengadòc. Donc es necessari de vrai d'atribuar a una lenga un drapèu ????? Aquò poiré se discutar.

Per l'estela a 7 brancas, insigne deu Felibritge, son simbolisme es interessant mès es que las gents s'i reconeishen ?

  • 1
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article