Aguest estiu en tot romar pera Val que m’è trapat un país que cante. Cante pertot, cante tostemp e çò qu’ei un plaser: cante en aranés.
 
En Bausen concèrt d’Alidé Sans, inmensa sus er empont dempús de tota ua jornada d’acordeons; en Bossòst era Corau Margalida, en Vilamòs era glèisa plea entath concèrt d'arpa e mès musica damb eth Romanic Musicau en Vilac, Bossòst e Cap d’Aran; era musica des Dances Tradicionaus Araneses pes nòstes places, concèrt de presentacion de Es Paoesses en Musèu Joanchiquet, missa d'entronizacion de Sant Ròc en aranés, Maitins Musicaus ena Residéncia en Vielha. Musica e mès música pertot.
 
Un país plen de musica qu’a d’anar ben per fòrça. Ja ac ditz Miguel de Cervantes en Don Quichòte en capitol XXXIV dera 2u part, "…Madama, a on i a música que non i pòt auer pas arren de dolent…”.
 
E ara, hè uns dies, era darrèra aparicion en panorama musicau aranés, era presentación oficiau dera Corau Es Paoesses.
 
Era Corau Es Paoesses qu’ei un grop de cantaires damb anima aranesa qu'a possat lèu de manèra espontanèa en nòste parçan.
 
Est'an passat er istoric grop de musica aranesa Es Paums acompanhèren era missa dera Hèsta Major de Vilamòs eth 15 d’agost, coma ei abitud des de hè bères anades. En aquera escadença demanèren volontaris entà cantar es cants dera missa en aranés. Demorèren estonadi, perque eth dia fixat  entà ensajar se trapèren damb ua ventea de hemnes que volien cantar. Ère un grop de persones amadores damb ganes de cantar de Vilamòs, dera Val e de dehòra que passaue es sues vacances en nòste país. En quate dies premaniren es cants dera missa e estreèren es Gòis de Sant Ròc de Vilamòs, ua composicion poeticomusicau damb paraules de Jèp de Montoya e música de Jaume Masana Castet.
 
Era experiéncia siguec tan gratificanta que decidiren de torna’c a repetir enguan e fondar era Corau Es Paoesses tà dar-li continuitat damb d’auti concèrts.
 
Atau donques  jos era dirección musicau de Lúcia Mas, cantaira aranesa damb experiéncia en amiar grops de cantaires an premanit entad aguest estiu quate actuacions ena Val: Petit Concèrt ena Residéncia Sant Antòni de Vielha, Missa cantada en aranés ena Hèsta Major de Vilamòs, Concèrt en Musèu Casa Joanchiquet de Vilamòs en collaboracion damb era Corau Margalida e Missa cantada en aranés ena Residéncia Sant Antòni de Vielha.
 
Pendent aguest an eth Grop Es Paums qu'ei eth pairin d’Es Paoesses s’a virat en ua Assocacion sense tòca de lucre entà promòir era musica, era lengua e era cultura aranesa, qu'a promoigut  accions en encastre dera cultura coma era revirada ar aranés d'obres coma Alícia en País des Maravilhes, era composicion des Gòis a Sant Ròc de  Viamòs, era creacion deth videoclip Net de Huec, era edicion d’un CD damb musica aranesa, eth pariatge deth musician aranés Jaume Masana dit Castèth en aumenatge ah filològ Joan Coromines.
 
En encastre esportiu an organizat era Corsa Populara Lairissa Bike de BTT e eth Torneg de Tenis Taula de Vilamòs.
 
Ena seccion de promocin toristica an amiat a bon tèrme era campanha Vilamòs eth pòble mes polit de Lhèida, qu'artenhec aguest títol autrejat peth Diari Segre, era creacion der eslogan e eth logotipe “Vilamòs, Tiò, natura e cultura”, e eth Concors de Fotografia Tiò natura e cultura.
 
En capitol dera lengua era Associacon Es Paums amie eth Grop de Convèrsa en aranés dera Universitat de Lhèida, collabore damb era IEA-Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana. Ath madeish temps publique articles en aranés de manera regulara en Jornalet.
 
Ath delà Es Paums balhen supòrt  coma tutors enes corsi on-line tà apréner aranés der Institut Aranés e ath Servici de Supòrt linguistic aranes.cat. Era Associacion Es Paums tanben hèn de correctors d'aranés des articles dera revista scientifica Sapiéncia.

Es Paums collabòren damb era candidatura de Val d’Aran patrimòni dera Umanitat.
 
Ena seccion dera religión an promoigut damb succès era campanha tà entronizar er imatge de Sant Ròc representada en ua talha der artista de Gasteiz Antonio Garcia y Fernández de Acilu, escultor e policromista.
 
Tant Es Paoesses coma era Associacion Es Paums an compdat des deth prumèr moment damb eth supòrt der Ajuntament de Vilamòs e deth Conselh Generau d’Aran.
 
Mès tot açò que son projectes que ja marchen e per aquerò era Associacion ja trebalhe en aguesti projèctes tar an que ven, a saber, collaborar en era celebracion deth centenari dera mòrt deth poeta aranés Josep Condó  en tot méter musica a bèth un des sòns tèxtes, organizacion  des actes de commemoracion deth 45u aniversari dera filmacion en Vilamòs deth film “Un hombre como los demás” deth director Pedro Massó, commemoracion deth 45u aniversari deth prumèr concèrt de Es Paums,  era organizacion er an que ven d’ua expedicion des d'Aran enquia Sant Bertran de Comenge tà hestejar eth Jubilèu de 2019, o era revirada ar aranés de beres bandes dessenhades deth personatge Tintin d'Hergé.
 
Mès eth projècte més inmediat qu’ei hèr a créisher e consolidar era Corau Es Paoeses, ua iniciatiua musicau qu'a possat coma un misharnon de manèra espontanèa coma creishen es misharnons quan era tèrra ei arrica e ben suenhada coma era deth nòste país.