Bandièra01 1180x150: La Passem

Opinion

Monarquia Republicana?

| Ninara
Laurenç Revèst

Laurenç Revèst

Escrivan, traductor. Dialectològue, Doctor en lingüistica. President onorari dal Centre Cultural Occitan País Nissart e Alpenc.

Mai d’informacions

Quina expression incoerenta... dins lo sistèma actual! Mas, totun es banalizaia. E los jornalistas ni degun coma professor d’istòria aurà crenta d’o dire. Es una realitat. Una luec comun. Longtemps avio cresut a un segret de polichinèla, chaliá ren o dire mas tot lo monde mai o mens o pensava. Mas non, es ben correnta aquesta expression per parlar dal regime politic francés.

Es coerenta dins lo corrent de pensaia occitanista. Denonciar l’abséncia de rompeüra entre lo Reialme de França e la Republica, quitament en passar per l’Empèri de segur. Continuitat de l’espandiment dal reialme dal Rei e dal rei de París-Versalhas, de la sieu lenga, cultura, organizacion juridica, religion catolica devèrs d’autres païses, d’autras lengas... E imperialisme amb l’empèri francés, es una lapalissada.

Mas que sigue tan revelaia per los mèdias, après la recepcion de Vladimir Potin al Palaci de Versalhas (fa un briu ja) o d’autres caps d’estats, e subretot après lo resultat de las eleccions legislativas fa bèl temps. E tanben, chal dire qu’es mai assumit dins lo discors politic presidencial:

“Dins la politica francesa, aquest absent es la cara dal rei, que penso fondamentalament que lo pòble francés non vorguèt la sieu mòrt. La Terror a cavat un voide emocional, imaginari, collectiu: lo rei es plus aquí! S’es provat après de reinvestir aquesto voide, d’i plaçar d’autras caras: son los moments napoleonians e gaullista, notadament. Lo rèsta dal temps, la democracia francesa non emplisse l’espaci.”

[Dans la politique française, cet absent est la figure du roi, dont je pense fondamentalement que le peuple français n’a pas voulu la mort. La Terreur a creusé un vide émotionnel, imaginaire, collectif: le roi n’est plus là! On a essayé ensuite de réinvestir ce vide, d’y placer d’autres figures: ce sont les moments napoléonien et gaulliste, notamment. Le reste du temps, la démocratie française ne remplit pas l’espace.]

France Culture 23.03.2017: “La tentation monarchique d'Emmanuel Macron”

 

I seria ges de plaça per una democracia?

Chal ben recordar al monde, que los luecs fisics dal poler (poder) politic franceses son quasi totes dins de vestigis dal reialisme e de l’empèri. E mai gàrdian de nomes un pauc totplen antirepublicans a començar per lo nom de “Palaci” o de “Chastèl”.

 

Que sigue:

Mema causa per la continuitat celebraia amb “Glorifican la lenga francesa a Villers-Cotterêts” Jornalet 31.10.2023.

E per trabalhar per l’estat, i es verament de besonh d’anar utilizar de luecs ansin? Un bastiment modèrn, ben chaufat amb los darriers metòds ecologics serian mai practics e adaptats per totes òmes coma nosautres. Qual es tan arcaïc al ponch de demorar dins la maison de sos reire reire grands? Degun. Vivèm quasi totes dins un lotjament fach de bestum o modernizat coma.

E pi vénder de tals luecs, coma los Riads marrocans, permetrian de segur d’espongar los deutes de l’Estat!

Un exemple, l’Òste dal Ministèri de las Finanças es dins un bastiment nòu el, simbòl d’una modernizacion. Mas benlèu es perqué es un domèni... tochant los sòus, lo nèrvi de l’estat.

Totun, notaretz lo detalh, los 5 bastiments que compausan lo complèx arquitectural an de noms de...Colbert (Ministre de Loís lo 14en), Vauban (sota Loís lo 14en), Necker (Ministre d’Estat de Loís lo 16en), e mai Turgot, Sully... Coma far de nòu amb de vièlh dins la tèsta? Ambient monarquic eretat.

Lo sistèma politic sembla d’èstre en cors de renovelament. En chambiar las causas, per far plus las errors dal passat reial e/o imperial.

O lo sistèma se va tornar generar coma èra solament amb de monde novèl dintre?

En Gavotina, ai ja sentit aquel provèrbi: “Cu parte en chaminant coma un lion, se’n tòrna coma un colhon”. E mai un autre “Metètz vi lume!”.

De meditar.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Lachaud
2.

Tot çò passa coma si au dessus de la Republica o daus Reis, i avia una fòrça pus granda que menava la barca. E aquela fòrça seria la Finança e seria internacionala. La politica consistaria en doas fòrças que s'opausan per crear la division (lo bipartisme) e qu'aurian uei, perdegut tota creativitat. Lo discors es different mas lo poder visa a conservar son poder absolu au-dessus d'aquelas doas fòrças.
Aquela ipotesa ten la rota mas es de mens en mens credible. aus frances. Per tornar dire un slogan de la Revolucion de 1789, la França aus frances pas a la Finança!
Prenam aquel eslogan au pè de la lettra. Los frances porrian voler una França que siaja pas tertant centralista e autoritaria. Quò es totas las regions, mesqme Paris que n'an patissan. D'aqui una pòrta se druba per pensar que França es mas un discors, un prechadis e que lo discors l'òm pòd lo cambiar.

  • 1
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article