editorial
"Anatz enfants de lor patria"
Lo 14 de julhet de 1789, una còla de revolucionaris prenguèron una preson de París e ne liberèron los qualques presonièrs que i aviá. Aquò marquèt lo començament de la Revolucion Francesa. En aquel temps, segon los expèrts, en França parlavan francés entre lo 10 e lo 20% de la populacion. Lo reialme èra un mosaïc de pòbles e nacions, caduna amb sas singularitats e sa personalitat pròpria. Dempuèi la Revolucion Francesa, e dempuèi l’accion jacobinobonapartista mantenguda après, invariablament, per totes los govèrns de París, se marca la debuta del genocidi cultural e lingüistic mai esglasiant de l’istòria d’Euròpa.
Fa qualques jorns, las autoritats francesas manquèron als dreches fondamentals de 15 liceans bretons e de 179 collegians bascos. Los escolans qu’an redigits lors examens del bachelierat e del brevet en breton o basco an patidas de sancions per aver pas fach l'examen en francés.
En Occitània, sonque una persona a decidit de far son examen preüniversitari en occitan, e las consequéncias ne foguèron radicalament opausadas. Quand l'aranesa Lourdes Bruna anoncièt qu’escriuriá en aranés las responsas de son examen, lo sindic d'Aran reagiguèt sul pic en metent de lingüistas a la disposicion de l'universitat per que la correccion foguèt possibla. E mai la Generalitat de Catalonha anoncièt que desenant los examens serián preparats tanben en occitan.
Aqueste dissabte, la còla de Jornalet festegèrem pas cap de fèsta nacionala. Aqueste dimenge, nos interèssa pas de saber qual ganharà una partida de fotbòl.
Fa qualques jorns, las autoritats francesas manquèron als dreches fondamentals de 15 liceans bretons e de 179 collegians bascos. Los escolans qu’an redigits lors examens del bachelierat e del brevet en breton o basco an patidas de sancions per aver pas fach l'examen en francés.
En Occitània, sonque una persona a decidit de far son examen preüniversitari en occitan, e las consequéncias ne foguèron radicalament opausadas. Quand l'aranesa Lourdes Bruna anoncièt qu’escriuriá en aranés las responsas de son examen, lo sindic d'Aran reagiguèt sul pic en metent de lingüistas a la disposicion de l'universitat per que la correccion foguèt possibla. E mai la Generalitat de Catalonha anoncièt que desenant los examens serián preparats tanben en occitan.
Aqueste dissabte, la còla de Jornalet festegèrem pas cap de fèsta nacionala. Aqueste dimenge, nos interèssa pas de saber qual ganharà una partida de fotbòl.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#10 I podètz ajustar las agressions sexualas e encara o sabèm pas tot.
Coma son las vacanças e tanben per ilustrar lo sicut, son aqui doas cançons :
1958 Version Everly Brothers Drema dream
https://www.youtube.com/watch?v=qxWZT0PXkGg
1963 version de Sheila « pendant les vacanes » ça dits la dròlla, pr’aquò las paraulas francesas an ren a vèire ambe la version americana.
https://www.youtube.com/watch?v=U46PZSwd9zg
Sarà qualques remenbres de 1958 & 1963
#14 un gorg ça disetz ....
Mai qu'aquò : un tomple !
E un còp mai s'averiga que se pantaissa d'en pè...
Es lo drama occitanista dins tota sa plenor .
Ten urgencia de cambiar lo rondatge encartat
Si que non .....mòrt assegurada.... disent aquò
Trasteji...benlèu es tard de tròp....
Entre aqueste edito e la realitat de la societat occitana : un gorg.
Anèm, vau prendre lo contrapè d’aqueste punt de vista.
Perqué un occitanista pòt festejar fièrament lo 14 de julhet ?
1- perque los occitans foguèron d’actors importants d’aquel grand moviment que foguèt la Revolucion francesa ; podèm citar lo Mirabèu, lo Sieiès, l’Olimpa de Gouges, La Faieta, e per abans lo filosòf de las Luzes Montesquieu. Foguèron actors d’aqueste moviment que desroquèt l’absolutisme que totes refusam (cresi).
2- perque sens los occitans, cap de Marselhesa, cap de Marianna.
3- perque l’idèa de nacion (politica) èra pas encara totalament incompatibla la lenga nòstra, e que la nacion-ensemble-de-ciutadans es puslèu una polida idèa.
4- perque daissar un sol esclairatge (nacionalisto-jacobin-estrech) sul 14 de julhet, la Revolucion e la Republica es un abandon del combat politic, memorial e cultural.
5- perque podèm aimar los fuòcs d’artificis.
Perqué un occitanista pòt festejar la victòria de l’equipa de França de football ?
1- perque a lo drech d’aima lo balon.
2- perque a lo drech de suportar l’equipa de l’estat ont es ciutadan (es pas l’equipa de Macron ni de Le Pen ni de Mélanchonni de l’antioccitanisme) tant coma una equipa locala (volètz pas arrestar de suportar l’OM perque lo conse de Marselha es pas occitanista?).
3- perque un occitanista a lo drech de se regaudir amb sos vesins.
4- perque l’anar d’una equipa de fotbòl a pas cap d’influéncia sus l’anar de la lenga e de la cultura nòstra.
5- perque podèm aimar los fuòcs d’artificis, la cerveza e bramar de causas de pauc d'interès amb una còla d’amics.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari