Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Realizacions oralas e graficas

Laurenç Revèst

Laurenç Revèst

Escrivan, traductor. Dialectològue, Doctor en lingüistica. President onorari dal Centre Cultural Occitan País Nissart e Alpenc.

Mai d’informacions
Perqué escriure setmana en grafia classica o normalizaia?
 
Perqué se ditz [se’mmanɔ] per los roergats e los autres occitans l’escrivon al nom de la grafia classica englobanta. E cada dialècte que pronóncia una consonanta dèu s’i retrobar.
 
Mas perqué escriure “jorn” mas “modèrnE” vist qu’en vivaroalpenc de l’èst -RN finala se dirà tal coma, [rn] dins los dos cases?
 
En occitan, en vivaroalpenc doncas, existe. Las finalas “jorn” e “modèrn” se diràn parier.
 
Parier en occitan vivaroalpenc disèm l’m finala de fam, nom [fam], [num]. Mas en classic escrivèm “fam”, “nom” a mai non se digue majoritariament quitament se los gascons dison l’m finala (o senon mai ‘hami’)? 
 
De notar qu’al plural se dison “los nomes” dins l’èst dal vivaroalpenc, seria incoerent d’escriure “noms” quora se ditz ben [‘numes].
 
La conoissença ja de las formas dialectala e lor realitat es ja pron complèxa per ne’n rajustar. 
 
Mi sembla necite d’empachar las excepcions a la logica.
 
Se “Niça” alora “beçon” es possible. Tantas causas donca tant. E perqué pas acceptar “tantben”? Escrivèm ben "enfant" e d’unos i dison ren l’n dins "en" [e'faᵑ] (d'autres dialècte fan [e'faᵑ])...
 
Rendre aisit amb de formas facilas. 
 
Dever imperiós de justificar las decisions de tala o tala causia, interdire l’arbitrari, limitar estrictament las excepcions.
 
Coma la vièlha trèva de l’e finala de sosten.
 
“Sòrre” es generalizat despí totplen de temps fàcia a “sòr”. Parier per “paire”, “maire” (l’-r finala que se tòrna trobar, a l’escrich solament, dins “pairgrand, mairgrand” [paj’gra], [maj’gra]).
 
Alora perqué non acceptar per los mòts coma “tèxte”? De saber qu’en provençal maritime per exemple ‘lèst’ se ditz ['lɛs] (lès) e sus aquel modèl, un mòt -cèrtas sapient- coma “tèxt” (tèxt d'escritura) o mai "tèst" (de testar) se diria ['tɛs] (tès).
 
Per lo sufixe "-ògue" (psicològue, eça.) me sembla melhor que "-òg" vista l’irregularitat creaia amb “mièg”, “freg” realizats ['mjɛtʃ], ['fretʃ] (conoissèm mai de gents que voirian escriure “brug” al nom de l’etimologia, coma en occitan medieval, e non plus “bruch”). 
 
Seria ben tanben de parlar d’un biais apasimat d’aquò, ce qu’es complicat de còups. Se tirar una bala dins lo pè, los occitanistas o sabon faire?

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Gerard Cairon Florentin d Albigés
2.

Complètement d acordi....!

  • 0
  • 0
artur quintana font La Codonyera (Aragon)
1.

Aquò 'de tirar una bala dins lo pé' es plan verai.

  • 0
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article