Vos dire que soi contrariat, vos en fotètz benlèu mas ieu, aquò me fa pas rire!

La causa es simplassa, França fa pas los títols dels mèdia mondials… enfin, per paréisser pas tròp pretenciós, fa quitament pas los títols dels mèdia europèus.

Sèm, cal pas aver vergonha d’o dire, una poténcia granda cantada per la majoritat de nòstres Òmes politics, qual que siá lor posicionament sus l’escaquièr politic, de nòstre Chavez exagonal à la creatritz d’emplecs europèus fictius.

Ai l’impression —mas me pòdi enganar— que los mèdia exagonals fonhan las informacions de’n cò nòstre. Ai l’impression, disi, que quand s’agís de cobrir un eveniment de portada europèa al mens, los jornalistas, dins las redaccions, an totjorn quicòm mai a far!

Soi de maissanta fe mas, après tot, fau coma los autres… me l’anatz pas reprochar!

A un nivèl plan mens important —es a dire en defòra de Lutècia— los promotors de nòstras lengas istoricas —o las associacions— son confrontats a un problèma identic amb los mèdia regionals; per passar qualques entresenhas, se cal levar de d’ora e arriba sovent qu’una manifestacion siá anonciada dins lo jornal del jorn per un quicòm que se debana lo tantòst!

Es la centralizacion qu’o vòl: París es França e qualques vilassas son de comptar dins l’exagòn e tota la rèsta demòra, mai o mens, terra incognita!

Per totas aquelas aquelas rasons, i a un bèl brieu qu’agachi pas mai las informacions sul fenestron e que musica e cultura m’agradan mai que la tresena ràdio exagonala — e parli pas de las autras!

Compreni que las novèlas sián pas estranbordantas pels estrangièrs quand o son quitament pas per nosautres. Enfin, veire lo president presidentejar o lo primièr ministre —un país ça que la— batalejar fàcia a una representacion exagonala —rarament mai d’un trentenat en sesilha— que se chautan dels afars del país e donc dels electors mas jògan los estratègs en pensant a l’eleccion presidenciala a venir — dins dos ans!

Sufís de legir o d’agachar un pauc los mèdia estrangièrs per relativizar e constatar que França e sa grandesa son ben malautas ont que siá: Occident, Orient, Africa, Asia, las Americas… Avètz pas besonh de mon ajuda per descobrir se, per cas o sabètz pas, l’inflluéncia moribonda de l’epopèa nòstra al cors de sa mission civilizairitz fins ara — coma dison.

Non, non e non! Los mèdia son pivelats per los caps d’Estat estatsunidencs e russes —los chineses pel moment velhan—, paucvals e sacamands, qu’an decidit d’abausonar l’òrdre mondial per metre en plaça dictaturas e plotocracias e far regnar la lei del pus fòrt.

Del Rus, coneissiam lo regim e la filosofia: un dictator que vòl tonar bastir l’empèri d’un còp èra. Quand dintrèt en politica, l’Estatsunidenc foguèt pas pres al seriós; un detzenat d’ans après, los Europèus semblan descobrir qu’un sacamand amonedat e amb l’onchadura que li a balhada l’eleccion presidenciala es en tren de far capvirar las institucions de la poténcia pus importanta del planeta e capitar lo còp d’Estat començat, qualques ans a, al Capitòli de Washington.

Amb son equipa d’òmes de man prestes a totes los renègaments — los ministres qu’apèli «plotogangsters» — a ja començat a installar la paur dins la populacion quitament demest sos partisans…

Fins ara, los democratas son demorats quiets!

Es solament ara, après cents jorns de decrèts preses sens l’aval del Congrès, e donc anticonstitucionals, e malgrat l’oposicion de la justícia que, levat lo senator Sanders, Kamala Harris, èx-candidata democrata —improvisada— a la presidéncia ven de prononciar un discors plan argumentat en pregant los Estatsunidencs de se daissar pas descoratjar per aquela paur insidiosa mas, al contra, de s’opausar a aquel començament de dictatura en fasent mòstra de coratge…