CAPÇALERA PAIS INVISIBLE

Opinion

Se la quita Arte se bota a peguejar

Joan-Marc Leclercq

Joan-Marc Leclercq

Musician de profession, autor d’un líber de conversacion suu gascon, d'un roman istoric "Ucraïna", d'un diccionari de rimas e de duas pèças de teatre.

Mai d’informacions
Generalament, la cadena de television ARTE a una reputacion de las bonas. Generalament, aquesta reputacion es pas panada. Perpausa emissions (e pas “programas”, qu’es un anglicisme illogic) de qualitat e sa situacion europenca (Un pè en Alemanha e un aute en França) le balha una critèri de mès d’objectivitat e d’imparcialitat.
 
Es atau que vesoi la setmana passada un film documentari titolat “Shoah, los oblidats de l’istòria”, signat Véronique Lagoarde-Ségot. Es un subjècte que coneishi pro plan, vòli pas parlar especialament de la Shoah mes deu front de l’Èst de la Dusau Guèrra Mondiala.
 
S’espiatz suu siti d’ARTE, veseratz que lo tèxte de presentacion parla de 3 milions de Jusius mòrts en Union Sovietica pendent aqueste periòde. Purmèra suspresa. D’on veng aquesta chifra, lavetz que la de 1,4 million es generalament reconeguda peus istorians (Màgerment Raul Hilberg)?
 
Puèi, lo ton de l’actritz que legís lo tèxte, Anna Mouglalis, quitament s’es fòrça plan interpretat, muisha meslèu una volontat de tocar l’espectator au còr. Es, ça’m par, la diferéncia entre “memòria” e “istòria”.
 
Vaquí la teoria desvolopada peu film de 53 mn (Lo problèma, ac sabèm, es que l’istòria es pas una sciència exacta e que son pas que teorias istoricas qu’aprenguèm, levat que son presentadas com la vertat vertadièra):
 
Los Alemands entrèn en Union Sovietica.
 
Se botèn a tuar totis los Jusius.
 
Los Sovietics, mercés aus operators cinematografics, se n’assabentèn lèu.
 
La propaganda empachèc d’ac muishar end’una version pansovietica de las victimas.
 
Un còp de mès en mestior d’istòria, sèm pas davant una mentida, i a pas ren que sia vertadièrament faus dens aquò, mes sèm davant desbrombs deus grèus que poderèn informar mílhor lo public ende comprénguer la situacion. Las mancas son de totas.
 
M’auré agradat d’ausir lo mot “NKVD”. Èra la polícia secrèta sovietica de l’epòca. Sabèm plan que las victimas trobadas dens hòssas comunas estón tuadas tanben per aquesta organizacion politica qu’utilizava la terror ende manténguer en plaça lo poder d’Stalin. Un còp la guèrra ganhada, estoc aisit de botar sus l’esquina deus perdents l’integralitat deus chaples.
 
L’exemple mès probant es lo de Katyń. Dens aquesta artiga, lo NKVD tuèc uns 20.000 oficièrs poloneses d’una bala dens lo tèst. Au procès de Nürnberg accusèn los Alemands deu crime, dambe una seria de “pròbas” scientificas e de films de propaganda. Estoc pas qu’après la caduda deu mur de Berlin que la vertat sortiscoc deu bòsc e que la culpabilitat deus servicis secrets sovietics estoc establida.
 
En 1943, los Alemands convidèn una comission internacionala de paises ocupats e neutres ende constatar la descobèrta d’una hòssa comuna a Vinnytsia (Ucraïna). Los crimes datavan de 1938.
 
M’auré agradat d’ausir lo mot “convencions de Genèva”, signadas per Alemanha (coma França e Bretanha Grana) mes pas l’Union Sovietica. Assegurava, ende’us protegir, la totala neutralitat de la poblacions civilas de cap a un conflicte armat, que’s devèva reglar pas sonqu’entre soldats. Au contra, Stalin hascoc recular l’armada roja e ordonèc aux civius de dehéner eths medish lor país, çò que balhèc neishença aus grops de glorioses “partisans”, qu’auheriscon lor vida ende la patria, mes tanben que, segon los Alemands, tiravan dens l’esquina deus combatents vertadièrs en violacion de las convencions de Genèva.
 
M’auré agradat tanben d’ausir la chifra (se podèm díser “agradat”) de 20 milions de mòrts. Es lo nombre oficiau de Sovietics que perdèn la vida dens lo conflicte. Se’n tiram 7 milions de militars, nos demòran 14 milions de civius. La chifra de Jusius tuats es haut o baish de 1,4 million. Atau, com se pòt suggerir que la propaganda sovietica a “esconut” la particularitat deus mòrts ashkenazes lavetz que representava pas que 10%?
 
Cau saber tanben, ende plan comprénguer la situacion istorica, que lo poder sovietic èra pas vertadièrament “antisemita”. Au contra, la preséncia jusiva a miei de las instàncias dirigentas comunistas èra pas brica anecdotica: lo famós Politburo èra jusiu a mès de 40%. Los Jusius èran pas tampauc absents de la maquina de propaganda, puèi qu’uns operators cinematografics citats dens lo film son eths medish jusius (lo mès coneishut es solide Serguèi Einsenstein que cobrèc tota la guèrra) e que la montaira, Ester Shob, causissèva las sequéncias que van mostrar.
 
Serà pas que dens las annadas 50 qu’Stalin hascoc “radicalament” desaparéisher los responsables jusius de l’aparelh deu partit, dambe tanben lo famós procès “de las blosas blancas”.
 
La guèrra a l’Èst d’Euròpa estoc pas tan simpla que çò que films com aqueste vòlon plan muishar. Dens son libe Okupacja, Prawda i Mify, (Ocupacion, Vertat e Mites) l’istorian Boris Sokolov escriu:
 
“Cau pas oblidar tampauc, qu’ende las poblacions civilas, los partisans representavan sovent una miaça tan grana que los Alemands, e que los Jusius se morissèvan pas tan rarament qu’aquò de lors balas e non pas d’aqueras deus Alemands.”
 
(Nie wspominano również, że dla ludości cywilnej partyzanci stanowili często takie samo zagrożenie jak okupanci, a Żydzi ginęli nierzadko nie od niemieckiej, lecz od partizanckiej kuli.)
 
Mes lavetz quina es la tòca d’un film atau?
 
Benlèu una mena de sensacionalisme que vòu presentar una descobèrta istorica en jogar sus mecanismes emocionaus. Aquò ajuda pas a la coneishença de l’istòria.
 
Ac cau tornar díser: l’istòria es pas una sciéncia exacta, i a pas que versions diferentas, que cambian segon las epòcas e los lòcs.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Joan-Marc LECLERCQ
4.

Cèrqui las referéncias, mes cau saber qu'a la debuta, lo Politburo èra compausat de Lenin, Stalin, Trotzki, Kamenev e Zinoviev, sia una preséncia jusiva a 60%. Quitament s'a evoluat dambe lo temps, sèm luenh d'un Estat sovietic antisemita.

L'istorian Patrick Pesnot atribuïs aquesta participacion activa a la revolucion a un nivèu haut d'educacion en çò deus jusius ciutadins.

  • 0
  • 0
Joan-Marc LECLERCQ
3.

#2
Mercés Felip per tas remèrcas.

Tiò, solide qu'una version de la culpabilitat deu NKVD suu chaple de Katyń existissèva dejà dempuèi longtemps, mes caloc aténguer 1992 e la Perestroîka ende que Russia ac reconeisha oficialament. Abans, èra pas qu'una téoria disputida entre istorians dambe fòrça interesses politics.

Dens las annadas 30, i avoc las granas purgas on fòrça jusius eston eliminats, mes pas sonque : Tokhachevski, Bokharin, Rykov, Krestinky, Obòrevich, Potna, Primakòv, Rakovski, Ivanòv, Chernòv, Hrynko, Ikramòv, Khodjaïev, Sharangovich, etc ... dens la carreta se trobavan tanben russes, poloneses, ucraïnian, lettons, bulgars e ozbèks. Lo nombre important de jusius eliminats veng deu hèit qu'èran numeroses en haut de la ierarquia deu partit. Èi citat la chifra de 40%, mes cau díser meslèu gaireben 50% a un cèrt moment, me calerà cercar las referéncias ende't díser en quina annada.

Estoc pas qu'a la creacion de l'Estat d'Israèl que los jusius estón considerats coma espiosn potenciaus au servici de l'imperialisme e que la politica de l'Union Sovietica vengoc clarament antisemita. Stalin podoc lavetz deishar son antisemitisme se descabestrar.

Abans, la situacion èra pas brica coma lo film ac vòu muishar, d'un costat l'Estat sovietic e de l'aute las poblacions jusivas. Los dus èran plan mesclats. D'aquiu vasoc tanben lo mite deu "complòt judeo-bolshevic" tan utilizat peus nazis e autes nacionalistas.

  • 0
  • 0
Felip Martèl Montpelhier
2.

La responsabilitat de l'NKVD dins l'afar de Katyn es conoissùa tre abans la "chaüta dau Mur". Compreno pas lo sens de la remarca sus la preséncia de jusius dins las instàncias dirigentas dau PCUS : 40% dins lo politburo ? Quora ? Lo Polit vuro chàmbia a chasque congrès : 11 entre 1918 e 1939. En 39 lo solet Jusieu que sobra (anavo escriure sobreviu) es Kaganovitch. E l'antisemitisme de l'ancian seminarista Estalin, renfortit per son odi per los Zinoviev, Kamenev e autres Trotski es ben conoissut. Sabo ben que l'istoria es pas la vertat, mas es encara possible d'establir de faches ponctuaus.

  • 0
  • 0
JF Blanc
1.

Atudar la television.

  • 1
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article