Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

L’èra-milhor-abans-isme

Joan-Marc Leclercq

Joan-Marc Leclercq

Musician de profession, autor d’un líber de conversacion suu gascon, d'un roman istoric "Ucraïna", d'un diccionari de rimas e de duas pèças de teatre.

Mai d’informacions
Vos amagarèi pas qu’èi 61 ans ara e que jo tanben soi pertocat per çò que podèm aperar la nostalgia de las joenas annadas, o se volètz, la tendéncia d’exagerar la causa au nivèu de la societat, que s’apèra “l’èra-milhor-abans-isme”.
 
Es una causa normala. Deu temps deu joenèr, l’òmi es sovent mès capable de suportar las espròvas, se sentís créisher alas e se vira de cap a l’avenidor dambe hidança. Es lo cas per la nòsta generacion, sabi pas s’aquò es tostemps d’actualitat … Oooops, cadi jo tanben dens “l’èra-milhor-abans-isme”!
 
Pr’amor de la suspresa desagradiva de véser las causas evoluar d’un biaish diferent, i a totun una tendéncia pro generala de véser lo temps passat dambe una cara milhora de çò qu’èra de vertat, e sustot de desbrembar que tot èra pas tan simple qu’aquò. Soi cadut i a pas guaire sus una publicacion sus un hialat sociau que presentèva l’imatge que podètz véser. Imatge tranquille d’una epòca quan, segon daubuns “los joens respectavan l’autoritat deus gendarmas.”
 
Un còp passats los comentaris que suggerissèvan qu’i avèvan mens d’estrangèrs morets (n’i avèvan un hum mes a l’epòca se vesèvan mens), me soi jo brembat d’aquesta epòca, qui sembla estar dens las annadas 70, qu’èi plan coneishuda, pr’amor qu’èri un adolescent de son temps, plan atentiu a çò que’s debanava a l’entorn de jo e dens la societat.
 
Mai 68 acabava de passar e los rapòrts entre joens e polícia èra mès que tibats. A Tolosa, grops politics, sovent compausats de hilhs d’anarquistas catalans (enchafrats “republicans espanhòus”) hasèvan fòrça mès accions que non pas uei lo dia. La repression èra heròtja e un comissari deu SRPJ aperat Roger Marion èra quitament acusat de tortura sus personas arrestadas. L’ahar hasèva fòrça brut e grafitis “Marion torturaire” hlorissèvan un pauc de pertot suus murs de la vila.
 
La contestacion èra mès hòrta que non pas uei, e me brembi d’una de las numeroses manifestacions contra una lei que redusissèva l’ajornament au servici militar peus estudiants, on la polícia nos avèva cargats violentament, çò que’m hascoc bàter un recòrds de corruda a pè. E vos parli pas tampauc de l’epòca quan los organizaires de viradas musicalas evitavan Tolosa pr’amor que los concèrtes s’acabavan tostemps a la castanha, coma lo famós de Status Quo a la Hala deus Grans.
 
Me brembi tanben deu barri deu Miralh, on demoravi, e on una familha au nom plan de’n çò nòste (le vau pas díser aquí, solide), hasèva senhorejar la terror e on “lo vòste servidor”, com se ditz, avèva quitament panat una nueit lo drapèu deu comissariat de Belafont.
 
Sense parlar d’aqueste pelut alemand que coneishèvi plan que’s hasèva conta-rotlar en Arièja cada jorn peus medishes gendarmas au medish lòc. Una mena d’abús de poder.
 
Sabi plan que daubuns se pensan “qu’i a pas res de comparable dambe nòsta epòca”, mes totun, se cau brembar que la possibilitat de’s morrir sus la rota es estada dividida per 24 dempuèi 1960 (3 còps mens de tuats dambe 8 còps mès de veïcules), 50% mens d’omicides entre 2000 e 2020, que l’esperança de vida es passat dempuèi 1960 de 73,6 ans a 85,4 ans per las hemnas e de 67 ans a 79,3 ans peus òmis.
 
Aquò vòu pas díser que “tot va plan”, soi pas un potonórs, sabi plan que problèmas autes son arribats, que monde patissen de situacions injustas o son victimas de violéncia, que la democracia dens nòste Estat existís gaireben pas mès, disi simplament que cau pas càder dens un sentit que “tot èra plan abans” e desbrembar las dificultats qu’an coneishudas nòstes pairs.
 
En resumit: es pas tarrible uei lo dia, solide, abans èra diferent, mes pas tarrible tampauc.
 
 
 
 
abonar los amics de Jornalet
 
 

 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Batko
5.

#4 Òc mes totun es estranh. L'estat manlhevava a la Banca de França e a partir de 1973 a manlhevat suus mercats financièrs privats, es mauaisit de díser lo ròtle qu'a jogat la lei (votada pendent las vacanças de Nadau se'm brembi plan) o pas. E parlam de la "creacion monetària", es a díser lo poder de las bancas de balhar moneda qu'a pas ?
Èi pas lejut qu'un sol article deus 4 mes m'a pas convençut complètament.

  • 0
  • 0
Farda lorda
4.

#2

Giscard d'estaing, ministe de Pompidou interdiset a l'estat frances d'empruntar a la banca centrale de França. Aitau comencet la deta de l'estat.

" Que ça disetz"

Es una messorga:

https://www.lemonde.fr/les-decodeurs/article/2018/12/13/non-la-loi-pompidou-giscard-rothschild-de-1973-n-a-pas-cree-la-dette-francaise_5397066_4355770.html

https://www.liberation.fr/checknews/2018/12/18/la-loi-de-1973-a-t-elle-oblige-l-etat-a-emprunter-sur-les-marches-financiers_1697818/

https://factuel.afp.com/attention-aux-infox-sur-une-loi-rothschild-de-1973-ayant-fait-exploser-la-dette-publique

https://www.contrepoints.org/2020/01/03/72842-idees-recues-sur-la-loi-du-3-janvier-1973-dite-loi-rothschild


  • 5
  • 0
pierre lachaud
3.

Dins las annadas 1960/1970, las gueras eran acabadas, aquela de 1939/45, la dau vietnam, la d'Algeria. La reconstruccionde França era facha e i avia un boom economic. Alaidoonc tot era plan. i avia un estrambord general apres las annadas de restriccion. Lo capitalisme podia balhar mai d'argent; lo progres economic anava aportar lo ptogres social. I aguet de la liberacion daus mòrses, de la familha?
Era interdit d'interdire mas pas per tot lo monde. Giscard d'estaing, ministe de Pompidou interdiset a l'estat frances d'empruntar a la banca centrale de França. Aitau comencet la deta de l'estat.

En 1981/82 i aguet l'afar dau sida que jetet un freg sur l'estrambòrd,, pus tard la gripe aviaire, . Tot aquò era una preparacion a la crisa de Covid qu'avem coneigut. Emben la vaccinacion, l'òm anava diminuar la populacion mondiala de plusors miliards que vacinacion = afaiblissament dau sistem imunitari e mòrt prematurada. Petit a petit los services d'estat eran totalament sos la dominacion dau Rotschild que renhava en mestre per la paur (paur de la malaudia, de la penuria)e la corupcion.La television fasian veire de braves imatges au detriment de la realitat, economica e sociala. L'ensenhament, se degradet, Aura la crisa economica s'ajota a tot aquò. Avem pas vist la societa se fascisar. m'estonatz que dins aquelas condicions i aja pus d'estrambòrds.

  • 0
  • 4

Escriu un comentari sus aqueste article